آغاز دومین سال جنگ اوکراین؛
کارشناس سیاسی: سال پر تنشی پیش رو خواهد بود
کارشناس و پژوهشگر مسائل سیاسی و روابط بین الملل، دومین سال جنگ اوکراین را برای بازیگران این جنگ و سراسر جهان، سال پرتنشی پیش بینی می‌کند.
فرشید باقریان کارشناس و پژوهشگر مسائل سیاسی و روابط بین الملل به مناسبت یک ساله شدن جنگ اوکراین در گفت‌وگو با خبر رادیو دری گفت: «روس‌ها با دکترین آقای پوتین در سخنرانی سال 2007 و دکترین گراسیموف و پریماکوف، نه تنها با دنیای تک قطبی مخالفت دارند و آن را نمی پذیرند بلکه معتقدند جهان، همین حالا هم چند قطبی است. روس‌ها اتحادیه اوراسیا را یک قطب در برابر آمریکا می دانند.»
وی افزود: «روس‌ها در ابتدا از کلمه جنگ درباره بحران اوکراین امتناع می کردند اما رفته رفته با حمایت کشورهایی چون آلمان، فرانسه و آمریکا از اوکراین، جنگ ابعاد دیگری پیدا کرد. پوتین ماه گذشته دست به تغییراتی زد و ژنرال گراسیموف را به عنوان فرمانده عملیات نظامی در اوکراین گماشت که این نشان می دهد روس‌ها خود را برای یک عملیات بزرگ آماده می کنند و دیگر اطلاق عملیات ویژه به جنگ اوکراین، مفهوم ندارد. با آغاز فصل بهار و خشک شدن زمین به اندازه کافی برای حرکت تانک‌ها، روسیه رشته عملیات گسترده ای را در اوکراین آغاز خواهد کرد.»
این کارشناس مسائل سیاسی در تحلیل سفر جو بایدن به اوکراین و لهستان نیز گفت: «آقای بایدن با سفر به اوکراین و سپس به لهستان داعیه ورشو در حمایت از روسیه را ساکت کرد. پس از این موضوع بود که پوتین اعلام کرد از پیمان استارت یک خارج می شود و آخرین توافق هسته ای بین روسیه و آمریکا نیز به پایان رسید. به این ترتیب هر آزمایش هسته ای روسیه یا آمریکا با واکنش طرف مقابل رو به رو خواهد شد. بایدن از زمان به قدرت رسیدن تنها کار مثبتی که توانسته برای آمریکا و برای سیاست خارجی این کشور انجام دهد، بازگرداندن واشنگتن به پیمان اقلیمی پاریس بوده و کار دیگری نتوانسته است انجام دهد. پس وی در حال حاضر برای کمپین انتخاباتی دور بعد خویش و یا به طور کلی برای دموکرات ها، برگ برنده ای ندارد و برگ برنده آنها می تواند یا پایان جنگ اوکراین و یا شکست روسیه باشد. بایدن مجبور است از دو-سه پرونده یعنی جنگ اوکراین، توافق با ایران و مسأله تایوان برای این منظور استفاده کند. بنابر این سفر وی به اوکراین، نمایش شهامت بود و او می خواست به جهان نشان دهد با وجود سن بالا و مسائلی که درباره سلامت جسمی و فکری و شجاعت سیاسی‌اش مطرح می شود، هنوز در رأس است.»
این پژوهشگر روابط بین الملل با اشاره به اینکه آمریکا و روسیه دو کشور دارای ضرادخانه هسته ای هستند گفت: «با توجه به فاصله جغرافیایی آمریکا و برخورداریش از مزیت دور بودن، بعید نیست این کشور بخواهد منطقه را به یک تهدید هسته ای بکشاند تا به بعضی اهدافش دست پبدا کند. آمریکا با کمک‌های نظامی و مالی خویش بخشی از جنگ اوکراین را مدیریت می‌کند اما اگر بتواند نگرانی از جنگ هسته ای را افزایش دهد می‌تواند دستاوردهای بیشتری داشته باشد. روسیه نیز ممکن است جنگ هسته ای تاکتیکی را در نظر داشته باشد یعنی منطقه کوچکی را به عنوان زمین مرده ایجاد کند تا بتواند از طریق نمایش قدرتش، بازدارندگی ایجاد کند.»
وی افزود: «معضل اصلی روس‌ها کمبود جمعیت است و در صورت ادامه دار شدن جنگ، از نظر نیروی انسانی به مشکل برخواهند خورد. با این حال آنها 200 کلاهک هسته ای بیش از آمریکا دارند. اگر جنگ اوکراین به مسأله هسته ای منتهی نشود، توانایی نظامی روس‌ها تا پایان سال آینده به پایان می‌رسد. اگر جنگ به سمت هسته ای شدن پیش برود، نتایج آن را نمی توان از پیش بررسی کرد و نمی توان گفت آیا جهان به سمت هسته ای شدن کامل حرکت خواهد کرد و یا با نیروی بازدارنده اولین شلیک هسته ای، به سمت صلح می‌رود زیرا این بار یک طرف قضیه روسیه است و روسیه داعیه قدرت هسته ای دارد.»
وی در تحلیل یک سال به طول انجامیدن جنگ اوکراین و چشم انداز پایان آن گفت: «این که جنگ اوکراین یک سال طول کشیده و دستگاه‌های دیپلماسی کشورها و نهادها و نیز سیاستمدارها نتوانسته اند آن را به صلح برسانند نشان می دهد توانایی در جنگ بالاتر از توانایی در ایجاد صلح است. پوتین اگر موفق نشود به مجموعه ای از سلاح‌های پیشرفته دست پیدا کند به دنبال صلح و برگشت با عزت و احترام خواهد بود که کنشگران صلح می توانند پایه گذار آن باشند.»
فرشید باقریان همچنین احتمال استفاده از یک مکانیزم بازدارنده در داخل دستگاه پنهانی سیاسی روسیه را نیز از نظر دور نداشت که بر اساس آن برخی "فرمانروایان که مخالف آینده مثبت روسیه بوده اند" از میان برداشته شده اند.
این پژوهشگر و کارشناس مسائل سیاسی در پایان با توجه به احتمال گسترش ناتو به شرق، حضور بایدن در اوکراین و احتمال کمک های بیشتر ناتو به کشورهای شرق اروپا و داعیه بازگشت روسیه، سال 2023 را برای همه بازیگران جنگ اروپا و به طور کلی برای همه جهان، سال پرتنشی پیش بینی کرد.
