انتقاد و انتظارات ایران از ترکیه در قبال توافق سه جانبه مسکو
جمهوری اسلامی ایران به عنوان شریک روند سه جانبه مسکو، بر اجرای جدی توافقات در باره سوریه تاکید دارد و از مقامات ترکیه به عنوان طرف دیگر این توافقات انتظار دارد مواضعی اتخاذ نکنند که خلاف واقعیت های موجود و تعهدات این کشور باشد.
"بهرام قاسمی" سخنگوی وزارت امور خارجه ایران چهارشنبه شب با تاکید براین موضوع تصریح کرد ؛ اگر ترکیه در پی استقرار آتش بس پایدار و فراهم کردن زمینه های موفقیت گفتگوهای سیاسی برای پایان بحران سوریه است، به عنوان طرف تضمین کننده تعهد گروه های مسلح در توافقات مسکو، ضمن اتخاذ تدابیر لازم با موارد متعدد نقض آتش بس از سوی این گروه ها برخورد کرده و همزمان از اتخاذ مواضع غیر منطبق با واقعیت ها و متهم کردن طرف های دیگر پرهیز کنند.
این اظهارات سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در واکنش به سخنان "مولود چاووش اوغلو"، وزیر امور خارجه ترکیه مطرح شد که ادعا کرد گروه های مسلح به تعهدات خود در قبال آتش‌بس پایبند هستند و از جمهوری اسلامی ایران خواست برای پایبندی دولت سوریه به آتش بس، دمشق را تحت فشار قرار دهد.
از نخستین دقایق بامداد جمعه 10 جدی، آتش بسی فراگیر در سراسر سوریه اجرا شده است؛اما آتش بس در چند روز گذشته به صورت پی در پی از سوی گروه های مسلح مخالف دولت این کشور نقض شده است .
ازمفاد مهم توافق مسکو تضمین تعهدات طرف ها ی درگیر در قبال آتش بس و حمایت از ساز و کارهای اجرای توافق است. اکنون به نظر می رسد اظهارات وزیر امور خارجه ترکیه به نوعی عبور از تعهدات در موافقتنامه مسکو است .این در حالیست که بیانیه مسکو وتوافق برای برقراری آتش بس در سوریه ، نشان داد می توان رقابت های نظامی و سیاسی در منطقه را به فرصت برای تعامل جمعی تبدیل کرد.
اکنون ترکیه دوراه در پیش رو دارد . نخست آنکه، در خصوص بیانیه مسکو در چارچوب تعهدات عمل کند و به آن پایبند باشد و در سیاست های گذشته خودبازنگری کند . اما گزینه احتمالی دیگر اردوغان این است که تلاش کند مسیر راه حل سوریه را از چارچوب توافق مسکو و مذاکرات آستانه منحرف کند . در اینصورت ، ادامه این رفتار ترکیه زیر فشار عربستان می تواند وضعیت موجود را پیچیده تر و روابط ترکیه با روسیه را نیز که تا پیش از این به شدت آسیب دیده بود، به دوران پر تنش گذشته باز گرداند . چنین چرخشی با توجه به چالش های داخلی درترکیه و آسیب های امنیتی ناشی از اقدامات تروریستی در این کشور ؛ بسود حرب حاکم نخواهد بود .
اظهارات اردوغان پیش از نشست سران در آستانه نشان می دهد که وی تلاش می کند متحدان خود را باردیگر وارد معادلات سوریه کند .اردوغان در 8 جدی گفته بود قطر و عربستان سعودی یعنی متحدان قبلی اش در سوریه نیز باید در این نشست حضور یابند.
سردار حسین دهقان وزیر دفاع ایران در مصاحبه ای با شبکه تلویزیونی روسیه با انتقاد از پیشنهاد اردوغان برای نشست آستانه گفت ، عربستان نباید به روند حل و فصل اوضاع سوریه ملحق شود. سردار دهقان تصریح کرد با وجود اتحاد جدید ترکیه، مداخله نظامی این کشور در سوریه نیز بدون رضایت دمشق،در حکم نقض حاکمیت سوریه است. در واقع آنگونه که سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در واکنش به اظهارات اخیر "مولود چاووش اوغلو" وزیر امور خارجه ترکیه گفته است ؛اظهارات غیرسازنده مقامات ترکیه صرفا موجب پیچیده تر شدن شرایط موجود و افزایش مشکلات فراروی راه حل سیاسی بحران سوریه می شود.