مسوولان ایران و افغانستان مساله آب را در قالب سیاست برد-برد و توسعه طرفین حل کنند
مسوولان ایران و افغانستان باید مساله آب را در قالب سیاست برد-برد و توسعه دو طرف حل کنند
رئیس انجمن ژئوپلیتیک ایران تاکید کرد: مسوولان ایران و افغانستان باید مساله آب را در قالب سیاست برد-برد و توسعه دو طرف حل کنند.
دکتر محمد حسین پاپلی یزدی در گفت و گو با خبرنگار رادیو دری اظهار داشت: در رابطه با مساله آب بین ایران و افغانستان قراردادهایی وجود دارد که مربوط به سال 1351 می باشد و تاکنون در زمان هایی که آب وجود داشته افغانستان به آن ها احترام گذاشته است.
وی افزود: اما دو کشور باید بر اساس سیاست برد-برد و توسعه دو طرف و نیز توسعه دو طرف مرز به مساله بازنگری داشته باشند. به عنوان مثال این پیشنهاد داده شده که در بحث هریرود سیاست برد-برد داشته باشیم و توسعه دو دشت هرات و مشهد را باهم در نظر بگیریم.
این کارشناس جغرافیا و اقلیم شناسی تصریح کرد: ما در طرف مشهد آب کم داریم، زمین هم نسبتاً کم است اما سرمایه، انرژی و کارخانه وجود دارد. از سوی دیگر در دشت هرات آب و زمین وجود دارد اما سرمایه، انرژی و تکنولوژی نسبتاً کم است در حالی که کارگر ماهر و نسبتاً ارزان وجود دارد.
به گفته پاپلی یزدی از اینرو اگر تفاهمی حاصل شود که در دشت هرات آبادانی و توسعه ایجاد کنیم و با توافق طرفین کشت داشته باشیم، مثلاً چغندر قند و گوجه فرنگی در دشت هرات کشت شود و ما چون صنعتش را داریم خریداری کنیم این مساله می تواند باعث توسعه کشاورزی در دشت هرات شود.
رئیس انجمن ژئوپلیتیک ایران اظهار کرد که البته در فاز بعدی برنامه باید صنایع لازم هم در آنسوی مرز مستقر شود تا محصولات فرآوری شود و ما مثلاً قند از هرات خریداری کنیم. به این ترتیب دو میلیارد متر مکعب آب مجازی برای ایران ایجاد می شود و در این توسعه مشترک است که ما می توانیم حق آبه خود را هم دریافت کنیم.
وی با بیان اینکه در مورد هیرمند هم مساله به همین شکل است که بارها مذاکراتی در این زمینه انجام شده و طرف افغانستان هم با این سیستم موافق است، اظهار امیدواری کرد که مقامات دو طرف به توافق پایداری دست پیدا کنند تا رفاه و آسایش طفین حاصل شود.
این کارشناس ایرانی گفت: زمانی که بحث از توسعه می شود موضوع فقط آب نیست بلکه بحث لوله گاز، انرژی، شبکه برق، راه آهن و جاده هم مطرح است و توسعه همه جانبه دو طرف مد نظر است. بنابراین نیاز به یک بسته بزرگ توسعه است که شامل آب، زمین، محصولات کشاورزی و تبدیلی است به علاوه مواردی مانند راه ها، شبکه بهداشت، مخابرات، برق و مواردی از این قبیل باید مد نظر قرار بگیرد.
به گفته پاپلی یزدی کلیات چنین طرحی باید در سطح کلان و ریاست جمهوری دو کشور به تصویب برسد که البته بحث هایی صورت گرفته اما بیشتر در باره آب بوده است.
وی اضافه کرد: در صورتی که چنین توافقی صورت بگیرد انجمن ژئوپولیتیک ایران، شرکت هایی که در این زمینه کار کرده اند مانند شرکت آمایش توسعه شرق و برخی استادان دانشگاه آمادگی دارند که برنامه ریزی کرده و طرح آن را ارایه کنند تا به تصویب مجلسین دو طرف برسد.
