تاکید دبیر کل سازمان ملل بر روند رو به زوال نفوذ آمریکا در جهان
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از هنگامی که زمام امور این کشور را به دست گرفته، رویکرد یکجانبه گرایانه ای را در برخورد با مسائل جهانی در پیش گرفته است. کاخ سفید در ادعایی برخلاف تمام واقعیات موجود مدعی است که سیاست های ترامپ موجب بازگشت مجدد آمریکا به اریکه رهبری جهان شده است؛ ادعایی که شگفتی تحلیلگران را برانگیخته است.
ابراز نگرانی بسیاری از مقامات ارشد کشورهای بزرگ جهان از جمله شرکای اروپایی واشنگتن از سیاست های ترامپ و انزوای روز افزون وی، نشانه بی پایه بودن این ادعای کاخ سفید است. ترامپ در موارد مختلف با قلدری و در پیش گرفتن رویکردی یکجانبه گرایانه و خودمحورانه به دنبال تحقق اهداف خود درباره مسائل مهم بین المللی از جمله برجام است.
آمریکا خود را پلیس جهانی تلقی می کند و این توهم را دارد که موظف است به مسائل جهانی آن هم با اعمال زور و قدرت سخت یعنی قدرت نظامی و قدرت نیمه سخت یعنی قدرت اقتصادی و تحریم ها رسیدگی کند. در همین حال تحولات نظام بین المللی که اکنون به سوی چند قطبی شدن در حرکت است، نشان می دهد رویکرد آمریکا اساسا مبتنی بر واقعیات محیط بین الملل و روندهای جهانی نیست. این رویکرد آمریکا به افزایش انزوای آمریکا در عرصه بین المللی منجر شده و این مساله ای است که حتی «آنتونیو گوترش» António Guterres دبیرکل سازمان ملل متحد نیز بر آن اذعان کرده است. گوترش در مصاحبه ایی که روز پنجشنبه منتشر شد، به صراحت اظهار داشت: «من فکر می کنم که قدرت نرم آمریکا در حال حاضر رو به کاهش است».
دبیرکل سازمان ملل که با ترامپ درباره موضوعاتی مانند تغییرات آب وهوایی و مهاجرت اختلاف نظر دارد، به برخی تعارضات اشاره کرد که در دوره ریاست جمهوری ترامپ به وجود آمدند. گوترش در این باره گفت: «آمریکا اکنون درگیر تعارضاتی است که به لحاظ ماهیت با یکدیگر متفاوتند؛ در ارتباط با تجارت و در ارتباط با سایر موقعیت ها؛ و این بدان معناست که کشش و جذابیت جامعه آمریکایی که چند دهه پیش فاکتور برجسته در روابط بین الملل به شمار می رفت، امروز از تأثیرگذاری کمتری برخوردار است». دبیرکل سازمان ملل این وضع را «خطرناک» توصیف کرد و مدعی شد «راهی برای حل اکثر مشکلات دنیا بدون آمریکا وجود ندارد.»
در واقع ترامپ با پی گیری سیاست یکجانبه گرایانه و خط مشی کاملا مستبدانه درصدد تحمیل رویکردها و خواسته های مختلف خود نه فقط به رقبای آمریکا یعنی روسیه و چین بلکه به شرکای اروپایی واشنگتن است. ترامپ بارها اروپایی ها را به دلیل آنچه سهم ناکافی آنها در ناتو خوانده سرزنش کرده و در عین حال با خروج از توافق آب و هوایی پاریس موجبات آزردگی و انتقاد شدید سران کشورهای بزرگ اروپا را فراهم آورده است؛ ضمن این که خروج آمریکا از برجام که ترامپ در 8 مه 2018 (18 ثور) اعلام کرد، کاملا بر خلاف خواسته اتحادیه اروپا و تروئیکای اروپایی بود و در این راستا اروپایی ها بر تلاش به منظور حفظ برجام تاکید کرده اند.
این رویکرد ترامپ با واکنش روز افزون بین المللی مواجه شده است. به گفته "ماری سِسیل ناو" Marie-Cécile Naves محقق فرانسوی، سیاست های ترامپ که قصد پایان دادن به جهان چند قطبی را دارد، بر تحکم، بلوف و زد و بند مبتنی بوده و ویژه شخص اوست. به نظر می رسد زمامداران کاخ سفید هم دیر یا زود با این واقعیت عینی مواجه خواهند شد که نفوذ و تاثیرگذاری امریکا در جهان رو به زوال است./
