ماجرای پرونده خونهای آلوده فرانسوی چه بود؟
-
ماجرای پرونده خونهای آلوده فرانسوی چه بود؟
رهبر معظم انقلاب در سخنرانی روز جمعه نوزدهم دی‌ماه، ضمن اعلام بی اعتمادی به واکسنهای امریکایی و انگلیسی برای کرونا، خاطرنشان کردند که "به فرانسه هم سر ماجرای خونهای آلوده خوش‌بین نیستم."
اما ماجرای پرونده خونهای آلوده فرانسوی چه بود که هنوز پس از گذشت سالها سابقه تاریکی از صادرات پزشکی فرانسه در اذهان باقی گذاشته است؟
حدود سه دهه قبل در اوایل دهه شصت، فرآورده‌های خونی ایران از انستیتو «مریو» که اکنون در مالکیت شرکت «سنوفی اَوِنتیس» فرانسوی است؛ وارد می‌شد.
در سال 1364، انستیتو مریو، فاکتور‌های انعقادی آلوده به «اچ آی وی» را برای استفاده بیماران هموفیلی به برخی کشورها از جمله آلمان، ایتالیا، آرژانتین، عربستان، عراق و ایران و... صادر کرد.
همین مساله باعث شد تعدادی از بیماران هموفیلی و تالاسمی که از این فرآوردها به عنوان دارو استفاده کردند به این ویروس مبتلا شده و جان خود را از دست بدهند.
به خصوص در ایران اولین موارد آلودگی به ویروس ایدز، بر اثر انتقال این خونهای آلوده فرانسوی در کشور دیده شد.
پرونده رسوایی فرانسه در خونهای آلوده به دنبال انتشار مقاله‌ای از دکتر «آن ماری کسترت» در مجله فرانسوی L'Événement du jeudi در سال 1991 کلید خورد.
دکتر کسترت در این مقاله از فروش و صادرات فراورده‌های خونی آلوده به ایدز به بیماران هموفیلی پرده برداشت و سپس با انتشار کتاب رسوایی خونی در سال ۱۹۹۲، ابعاد این رسوایی را آشکار کرد.
در فرانسه به ازای اهدای خون، پولی پرداخت نمی‌شد، اما مشخص شد که برخی از معتادان به مواد مخدر در پاریس برای گرفتن ساندویچ‌های و قهوه رایگان، خون داده‌‌اند.
عدم غربالگری صحیح، نبود شیوه‌های شناسایی و تشخیص پیشرفته آلودگی خون به ویروس و همچنین رقابت بین شرکت‌های تولیدکننده برای تولید سریع‌تر، موجب شد این رسوایی بزرگ در سیستم پزشکی فرانسه در زمان نخست وزیری «لوران فابیوس»، شکل بگیرد.
فابیوس متهم بود که هرگونه تشریفات در زمینه انجام آزمایش‌ها از نمونه‌های خونی را لغو کرده و خونهای آلوده بدون اینکه مراحل آزمایش را پشت سر بگذارند، وارد بازار شدند. او دستور غربالگری را زمانی صادر کرد که محموله خون های آلوده، صادر شده بود.
مطابق آمار تنها در کشور فرانسه 4700 بیمار هموفیلی در اثر تزریق خون آلوده به ویروس HIV به ایدز مبتلا شدند که از میان آنها 300 نفر در اثر این بیماری جان باختند.
تا سال 93 حداقل 1800 ایرانی شناخته شده‌اند که در اثر خونهای فرانسوی به هپاتیت و ایدز مبتلا بودند.
به دنبال مشخص شدن این موضوع که منشا آلودگی فرآورده‌های خونی در پرونده هموفیلی‌ها خارجی بوده است؛ سازمان انتقال خون ایران در سال 1387 از شرکت فرانسوی شکایت کرد و در ادامه وزارت بهداشت و دفتر حقوقی ریاست جمهوری وارد مسیر پرونده شدند.
با اثبات قصور شرکت فرانسوی در تولید محصول سالم، سایر کشورها نسبت به دریافت غرامت از این شرکت اقدام کرده و توانستند خسارت خود را دریافت کنند اما ظاهرا ایران تنها کشوری است که تاکنون موفق به دریافت خسارت خود از شرکت مریو نشده است گرچه غرامت بیماران این پرونده از سوی دولت ایران به این افراد و خانواده‌هایشان پرداخت شد.
اکنون پس از گذشت سالها از این ماجرای دردناک که برای نخستین بار موجب شیوع بیماری ایدز در کشورمان شد؛ سابقه تاریک فرانسه در انتقال فرآورده های پزشکی همچنان آزاردهنده است چنان‌که اعتماد به داروها و واکسنهای تولید این کشورها را آنهم برای بیماری کرونا که پس از گذشت یکسال همچنان بدون دارو و درمان قطعی قربانی می گیرد؛ خدشه دار می کند.
آنهم در شرایطی که کشورهای غربی خود به شدت با بیماری کرونا درگیر هستند و بیشترین تعداد قربانیان را هر روزه ثبت می‌کنند.
