قدر، شبی بهتر از هزار ماه
آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی در اهمیت شب قدر می فرمایند: "در حقیقت از شب قدر، انسان مومن روزهدار، سال نویی را آغاز می کند. در شب قدر تقدیر او در دوران سال برای او از سوی کاتبان الهی نوشته می شود. انسان وارد یک سال نو، مرحلهی نو و در واقع یک حیات نو و ولادت نو (تولدی نو) می شود."
با برنامه ای دیگر از مجموعه ی " دعوت" در کنار شما خوبان هستیم. به شبهای نورانی قدر رسیده ایم . چه لذت بخش است که در شب نزول قرآن، کنار چشمه سار کلام وحى خاضعانه بنشینیم و دل و قلب تشنه را از آن سیراب نماییم.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ / إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ/ وَمَا أَدْرَاکَ مَا لَیْلَةُ الْقَدْرِ/ لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ/ تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن کُلِّ أَمْرٍ/ سَلَامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ
شب قدر بهترین زمان در بهترین ماه خداوند است. امشب از هزار ماه برتر است و بهترین فرصت برای بخشش گناهان می باشد. در شب قدر فوج فوج ملائکه ی الهی به زمین فرود می آیند تا دعاها و راز و نیاز روزه داران را به آسمان برند . پس بر درگاه معشوق نامتناهی سجده و انابه کنید تا مشمول بهترین تقدیرها شوید .
شب قدر از شبهای بسیار مقدس و متبرک است که خداوند در قرآن مجید از آن به بزرگی یاد کرده است. در تمام سال، شبی به خوبی و فضیلت شب قدر نمیرسد. این شب، شب نزول قرآن و شب فرود آمدن ملائکه از آسمان به زمین است. عبادت در شب قدر برتر از عبادت در هزار ماه است. در این شب، مقدرات یک سال انسانها و روزیها، عمرها و امور مهم دیگر مشخص میشود.
در روایات اسلامی آمده است که شب قدر به احتمال قوی - در دهه آخر ماه مبارک رمضان - قرار دارد چراکه پیامبر در دهه آخر این ماه بستر خویش را جمع می کرد و برای نیایش و عبادت خدا بویژه در شب بیست و سوم ماه رمضان -خاندان خویش را بیدار نگه می داشت آنگاه همه با هم به دعا و راز و نیاز با خداوند مشغول می شدند .
حضرت علی (ع) می فرمایند : "خداوند آن شب ( شب قدر ) را به خاطر توجه بیشتر شما، مخفی نگه داشته است. زیرا اگر آن شب را برای شما آشکار و معین می کرد، فقط به دنبال فضیلتها و اعمال آن شب می رفتید و شبهای دیگر را فراموش می کردید ."
شب قدر بهترین فرصت برای طلب بخشش و آمرزش گناهان از خداوند است و پروزدگار در این شب عنایت ویژه ای به بندگان خود دارد و در واقع آن شب را بهانه ای جهت آمرزش بندگان خود قرار داده است.
پیامبر خدا(ص) در تفسیر سوره «قدر» فرمودند: "هر کس شب قدر را احیا بدارد و مؤمن باشد و به روز جزا اعتقاد داشته باشد، تمامی گناهانش آمرزیده می شود."
مؤمنین با شب زنده داری و خواندن نماز، دعا و مناجات با خالق بی همتا، عشق و ارادت خود را خالصانه به درگاه الهی عرضه می دارند و آرزو دارند که گناهانشان در این شب گرامی پاک شود و بهترین تقدیر برای آنان مقدر شود.
شب قدر آداب و اعمالی را به خود اختصاص داده است، از آن جمله می توان به شب زنده داری، غسل، دعا، واسطه قرار دادن قرآن و اهل بیت (ع)، خواندن زیارت عاشورا و نماز اشاره داشت.
تلاوت قرآن کریم به ویژه خواندن سوره های دخان، روم و سوره ی عنکبوت در شبهای قدر توصیه شده است . طبق روایات، مجموع قرآن در شب قدر دفعی و یکباره بر پیامبر (ص) نازل شده است.

خواندن دعاهای جوشن کبیر و ابوحمزه ثمالی نیز در این شب پربرکت و نورانی، وارد شده است . اما در کنار این اعمال، می توان از عمل دیگری نام برد که به جرأت می توان گفت در میان سایر اعمال شب قدر، غریب واقع شده است، و آن "تفکر" است.
رسول اکرم (ص) فرمودند: "تفکر یک ساعت بهتر از عبادت یک سال است." البته کسى موفق به تفکر مى شود که خداوند متعال قلب او را به نور معرفت و توحید روشن کرده باشد، و در راه سلوک و عبودیت طی مسیر کند. تفکر انواع مختلفی را شامل می شود و بهترین های آن، تفکر در جهان آفرینش و تفکر به خود است . یکی از نتایج مثبت تفکر به جهان آفرینش و عجایب خلقت این است که انسان عجز و ناتوانی خود را در برابر قدرت بی پایان خداوند می فهمد و آنگاه در برابر خدا خاضع و خاشع می شود . این خشوع، صفای دل و دوری از تکبر را به ارمغان می آورد و منجر به پدید آمدن دیگر صفات عالیه در فرد می شود. تفکر در نفس خود نیز اهمیت بالایی دارد. این تفکر انسان را با درون خود و استعدادهای خود و همچنین با عیوب خود و صفات بدی که در او وجود دارد آشنا می کند . او با تمرین می تواند صفات خوب را در درونش پرورش دهد و به مرور صفاتبد را از خود زائل کند و این نوع از تفکر فواید بسیاری در خودسازی انسان دارد. تفکر در اعمال و رفتار خود و دیگران، نواقص و عیوب و نقاط ضعف خود را نشان مى دهد، و تفکر در حالات گذشتگان، انسان را براى عواقب امور و نتائج اعمال و مراحل خوشبختى و گرفتارى و عالم ماوراء طبیعت متوجه مىکند. تفکر وسیله اى است که هرگز نظیر آن را براى وصول به مقامات بندگى و عوالم عبودیت نتوان پیدا کرد.
امام على علیه السلام مى فرماید: "فرصت، چون ابر مى گذرد. پس فرصت هاى خوب را غنیمت شمرید." (منتخب میزان الحکمه) فرصت هایى که در زندگى براى انسان پیش مى آید مثل طلا و بلکه ارزشمندتر است و باید قدر آن ها را دانست یکی از این فرصت ها شب قدر است.
وقتی پروردگار ببخشش بی پایانش را در شب قدر بر ما ارزانی می دارد و همچون باران بهاری بر ما شبنم های رحمتش را جاری می کند برماست که با آگاهی و معرفت ، منزلت و عظمت شب قدر را متوجه شویم و آن را بیهوده هدر ندهیم . انسانهای خمود و کِسِل که این شب را نیز همچون شبهای دیگر به خواب و خوراک و سرگرمی می گذرانند قطعا بهره ی کمتری نسبت به مومنین شب زنده دار می برند .
در حقیقت فیض بردن از رحمتها و بخشش های الهی در شب قدر به خود افراد بر می گردد. هر چقدر فرد مومن خود را مهیای بهره برداری از برکات شب قدر و فضیلتهای آن کند توشه اش پرتر می شود. تاکید بر دعا و راز و نیاز و تفکر در شب قدر نیز مسلماً بدین خاطر است که کسب فیوضات این شب بزرگ، به تلاش و کوشش خود انسان وابسته است و هرکس به میزان معرفت و درک خود از شب قدر بهره می برد .

در شب قدر، مردم با حضور در مساجد و فضاهای مذهبی، در کنار هم تا سحر خدا را به عظمت و بزرگی می ستایند و از درگاه او طلب مغفرت و عافیت می کنند . از این اجتماعات معنوی، زمزمه انسانهای پشیمان و خداجو به آسمان لند می شود و صدای مناجات و راز و نیاز و تلاوت قرآن در همه جا به گوش می رسد .
ذر شب بیست و سوم ماه رمضان ، زیر آسمان بیکران، قرآن را بر سر می گیرند و خداوند را به چهارده نور یعنی اهل بیت علیهم السلام قسم می دهند تا باران رحمتش را بر آنان ببارد و جانهایشان را از آب زلال خود، شست وشو دهد.
مناجات کنندگان، خدا را به قرآن و نامهای نیکویش سوگند می دهند که آنها را در زمره رهایی یافتگان از آتش قرار دهد . چه فرصتى بهتر از شب قدر براى آشتى کردن با خدا و بازگشت به سوى او.
آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی در اهمیت شب قدر می فرمایند :" در حقیقت از شب قدر، انسان مومن روزهدار، سال نویی را آغاز می کند. در شب قدر تقدیر او در دوران سال برای او از سوی کاتبان الهی نوشته می شود. انسان وارد یک سال نو، مرحلهی نو و در واقع یک حیات نو و ولادت نو (تولدی نو) می شود."