از ارائه خدمات درمانی تا حیرت اروپایی‌ها از نگاه انسان‌دوستانه رهبر معظم انقلاب به مهاجرین افغانستانی
سنبله 14, 1397 15:12 Asia/Kabul
ایران در 40 ساله گذشته توانسته در عرصه‌های مختلفی از جمله آموزش، بیمه و درمان و خدمات پزشکی و مجوز کار برای مهاجران افغانستان ارائه کند که در بسیاری از کشورهای مختلف بی‌نظیر بوده است.
در طول این مدت ایران خدمات مختلفی از جمله طرح بیمه سلامت، آموزش رایگان، درمان و موارد دیگر برای بهبود زندگی این مهاجران فراهم آورده که به بخش‌هایی از آن در ادامه اشاره می‌کنیم.
آموزش و تحصیل رایگان
450 هزار دانش آموز پناهنده افغانستانی در مدارس آموزش و پرورش ایران تحصیل می‌کنند، این دانش آموزان شامل دو دسته هستند، دسته اول دانش آموزان پناهنده و دسته دوم، دانش آموزانی هستند که بر اساس فرمان رهبر انقلاب اسلامی مبنی بر این که هیچ فرزند مهاجر افغانستانی نباید از آموزش محروم بماند، شامل آموزش شدند. بنابراین تمام کودکان افغانستانی ساکن ایران به صورت رایگان و همانند دانش‌آموزان ایرانی محصل هستند.
در کنار آموزش رایگان کودکان افغانستان، بزرگسالان مهاجری که سواد خواندن و نوشتن نداشتند نیز در طول سال‌های حضور مهاجرین افغانستانی در ایران در کلاس‌های نهضت سوادآموزی، خواندن و نوشتن را فرا گرفته‌اند.
محمد علی صالحی، معاون فرهنگی اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور ایران در این خصوص اعلام کرد که ۷۲۲ هزار نفر از بزرگسالان مهاجر که وارد ایران شدند، سواد خواندن و نوشتن نداشتند و دولت ایران تلاش کرد این افراد را در قالب کلاس‌های سواد آموزی این باسواد کند.
بر اساس اعلام این مقام ایرانی، در سال 96، ۱۸ هزار و ۸۳۲ سوادآموز مهاجر افغانستانی در کلاس‌های نهضت سواد آموزی آموزش دیدند.
علاوه بر موارد گفته شده بیش از 20 هزار دانشجوی افغانستانی در مقاطع مختلف در حال تحصیل بوده و ایران در برخی از این رشته‌ها به این دانشجویان بورسیه تحصیل ارائه داده است. همچنین دانشگاه‌های ایران برای تقویت و بهبود سطح اساتید دانشگاه‌های افغانستان دوره‌های تکمیلی را برای آنها فراهم آورده است.
بیمه تامین اجتماعی و مجوز کار
جمهوری اسلامی ایران تلاش کرده تا همواره برای مهاجرانی که در ایران مشغول به کار هستند ضوابط قانونی و حمایت از این افراد به وجود آورد تا این افراد بتوانند در کنار کارهای سختی که به آن مشغول هستند، با خیالی راحت از حقوق و مزایای مربوطه نیز برخوردار باشند. همچنین پوشش بیمه‌ای اتباع خارجی باعث کاهش معضلات اجتماعی در میان مهاجران شود و پوشش درمان تامین اجتماعی می‌تواند نقش بسزایی در تشخیص و درمان به موقع بازی کند.
" احمد خراعی" مدیر کل امور اتباع سازمان تامین اجتماعی در این رابطه اعلام کرد که در آمایش یازدهم ۲۴۱ هزار پروانه کار برای مهاجرین صادر شده‌است؛ یعنی مجاز هستند در مشاغل تعریف شده‌ای که وزارت کار ایران تشخیص داده، مشغول شوند.
خزاعی همچنین گفت که «ماده ۵ قانون تامین اجتماعی از قوانین قدیمی و بسیار مترقی است و در آن تاکید شده که اتباع بیگانه‌ای که طبق قوانین و مقررات کشور ایران اشتغال دارند، مشمول قانون تامین اجتماعی هم می‌شوند. وزارت کار نیز به عنوان متولی ساماندهی اشتغال باید به اتباع مجوز کار بدهد و سازمان تامین اجتماعی نیز باید به کسانی که گواهی اشتغال دارند، پوشش بیمه‌ای ارائه دهد.»
بر اساس اظهارات این مقام ایرانی، در ایران یکی از مترقی‌ترین برخوردها با مهاجرین وجود دارد و بر اساس قانون تامین اجتماعی همه مزیت‌هایی که برای شهروندان وجود دارد، برای اتباع خارجی کشورهای دیگر و به خصوص افغانستان نیز وجود دارد و البته این مستلزم اقامت و اشتغال رسمی آنها است.
خدمات درمانی و پزشکی و تروریسم درمانی
بعد دیگر خدمات جمهوری اسلامی ایران برای مهاجرین و پناهندگان افغانستانی، خدمات بهداشتی و درمانی است و بسیاری از بیماران داخل افغانستان برای درمان خود به شهرهای مرزی ایران سفر می‌کنند، در بسیاری از موارد درمان این افراد به صورت رایگان انجام می‌شود.
به عنوان مثال بیماری سوراخ قلب که بیماری شایع در میان کودکان افغانستان است و در این کشور امکان درمان آن وجود ندارد و بیمار باید به خارج از کشور اعزام شود. درمان این بیماری در جمهوری اسلامی به صورت رایگان انجام می‌شود. این درحالی است که در بسیاری از کشورها از جمله پاکستان، هند و حتی کشورهای اروپایی هزینه بسیاری گزاف برای انجام این بیماری دریافت می‌شود.
به گفته معاون فرهنگی اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور ایران، این کشور و به خصوص وزارت بهداشت و درمان آن خدمات زیادی را در بخش‌های بهداشت محیط زیست زندگی پناهندگان در شهرهای میزبان و محل تجمع آنها، بهداشت دانش آموزان افغانستانی در مدارس، مراقبت از مادران و کودکان، واکسیناسیون، درمانگاه‌ها، بیمه کردن همه پناهندگان و همچنین معلولان برای شهروندان افغانستانی در این کشور ارائه کرده است.
این مقام ایرانی اعلام کرد که ۱۱۷ هزار پناهجوی دارای بیماری‌های خاص به صورت رایگان از خدمات بیمه درمانی بهره مند شده‌اند.
صالحی تصریح کرد «جمهوری اسلامی ایران در بخش خدمات رسانی به معلولان پناهنده و مهاجر نیز فعالیت داشته، و این در حالی است که در سایر کشورها چنین خدماتی وجود ندارد و از این نظر، این خدمات در دنیا نمونه است.»
همچنین کسانی که از بیمه تامین اجتماعی استفاده می‌کنند در مراکز تحت پوشش این بیمه به صورت رایگان درمان می‌شوند که این امر به نوبه خود هزینه سنگین درمان بر دوش مهاجران را که عمدتا از قشر کارگر هستند بسیار کاهش خواهد داد.
خدمات فرهنگی و تلاش برای ادغام در جامعه ایران
جمهوری اسلامی ایران تلاش کرده است تا در کنار خدمات معیشتی، آموزشی و درمانی که برای مهاجران افغانستان فراهم می‌کند از بعد فرهنگی نیز غافل نشود. در این راستا دوره‌های افغانستان شناسی برای مهاجرانی که درکی از این کشور ندارند را فراهم کرده و در کنار این موضوع سیل عظیمی از فرهنگیان مهاجر که در ایران کتاب چاپ کرده و به فعالیت‌های فرهنگی نیز مشغول هستند را باید اضافه کرد.
همچنین به گفته مقامات ایران، در حال حاضر حدود ۵۰ هزار ورزشکار افغانستانی که ۵ هزار نفر از آنان زن هستند، در ایران فعالیت می‌کنند. از زمان روی کار آمدن دولت جدید در افغانستان نیز جمهوری اسلامی ایران ۵۰ ورزشکار حرفه‌ای را در ۱۰ رشته ورزشی به افغانستان فرستاده که اکنون در تیم های ملی بازی می‌کنند.
تسهیل در رفت و آمد مهاجران
همچنین بعد از دهه‌ها از گذشت بحث مهاجرت در ایران اعلام شده است که این مهاجران می‌توانند بدون نگرانی از ابطال مدارک اقامت خود به افغانستان سفر کرده و مجدد به ایران برگردند. این تسهیل در رفت و آمد مهاجران باعث می‌شود که مهاجران بسیاری در ایران متولد شده‌اند بدون نگرانی به افغانستان سفر کرده و از نزدیک کشور خود را مشاهده کنند.
همچنین از جمله مزیت‌های دیگر این طرح می‌توان به کاهش نگرانی و امنیت مرزهای دو کشور و بحث بازگشت داوطلبانه مهاجران اشاره کرد.
تقدیر سازمان ملل و نهادهای بین‌المللی از فرمان رهبر انقلاب برای آموزش اتباع افغانستانی
جمهوری اسلامی ایران، میزبان بیش از 3 میلیون پناهجو است و با وجود انبوه مشکلات، برای کمک به مهاجران، صادقانه کوشیده و در ارائه این خدمات امتیاز یا کمک غیرمتعارفی تقاضا نکرده است.
در حالی که کشورهای دیگر از جمله ترکیه، در همسایگی ایران برای دادن این کمک ها امتیازات و مبالغ قابل توجهی دریافت می‌کنند.
در سال‌های اخیر که موج بزرگی از پناهجویان راهی کشورهای اروپایی شدند، پناهندگان گرفتار مصائب زیادی شده‌اند و حتی زمانیکه وارد این کشورها شدند مورد آزار و اذیت و بی‌حرمتی و حتی تعرض قرار گرفتند.
بسیاری نیز آن‌گونه که در اغلب کشورهای پذیرنده پناهجویان رایج است به کمپ‌ها و شهرک‌ها هدایت شدند، اما در ایران با پناهجویان اینگونه رفتار نشده است.
مقامات اروپایی و سازمان ملل بارها با قدردانی از خدمات جمهوری اسلامی ایران به پناهندگان تاکید کرده‌اند که ایران مدارس، دانشگاه‌ها، بیمارستان‌ها و مرزهای خود را به روی پناهندگان باز کرده است، به گونه‌ای که این افراد همانند مردم ایران از همه مزایا برخوردار هستند.
به اذعان مقام‌های سازمان ملل، در حالی که گزارش‌های ناخوشایندی از میزبانی برخی کشورها از پناهجویان منتشر می‌شود، ایران به خوبی از پناهجویان میزبانی و خدمات شایسته‌ای در این زمینه ارائه کرده است.
برخورداری پناهجویان از امکانات زندگی توام با امنیت و آرامش واقعیتی است که بارها مورد تقدیر سازمان ملل قرار گرفته است.
«اولیویه ونده کاستیل» سرپرست نمایندگی سازمان امور پناهندگی کشور نروژ در ایران فروردین ماه سال گذشته در نشست با مدیر کل امور اتباع و مهاجران خارجی استانداری البرز اعلام کرد بدون کمک دولت جمهوری اسلامی ایران سازمان‌های فعال در حوزه پناهندگان در منطقه خاورمیانه هیچ توانی در اجرای موفق پروژه‌های خود نخواهد داشت.
همچنین «ساوالا شیمم» مدیر امور برنامه‌ریزی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان با اشاره به فرمان «حضرت آیت‌‌الله خامنه‌ای» رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر پوشش تحصیلی اتباع خارجی در ایران گفت «این نگاه انسان‌دوستانه در جمهوری اسلامی ایران ارزش بالایی در میان مردم جهان دارد.»
بنابراین برای قضاوت در مورد ارائه خدمات به مهاجران توسط ایران این موضوع باید به صورت یک بسته و در مقایسه با سایر کشورهایی که مهاجران در آنجا زندگی کنند مورد ارزیابی قرار بگیرد.
باید این نکته را در مدنظر قرار داد که به اعتراف مقامات خود افغانستان بسیاری از خدماتی که به مهاجران افغانستانی ساکن ایران ارائه می‌شود از سایر کشورهایی که میزبان این مهاجران بودند از جمله پاکستان و کشورهای اروپایی بسیار بهتر بوده است.
همچنین وزیر مهاجران تفغانستان در این رابطه اعلام کرد که مهاجران افغان در کشورهای اروپایی با مشکلات زیادی از جمله خارج کردن آنان بصورت اجباری و دسترسی نداشتن به خدمات اولیه مواجه‌اند و این درحالی است که وضعیت مهاجران در ایران بسیار مطلوب است.