ایران، مهد طلای سرخ جهان؛ کشف 25 گونه وحشی زعفران + تصویر

پارس‌تودی- ایران با کشف و معرفی چندین گونه وحشی زعفران، توانست جایگاه خود را به عنوان بزرگترین تولیدکننده زعفران بیش از پیش تثبیت کند.

زعفران، معروف به "طلای سرخ"، یکی از گرانبهاترین و ارزشمندترین گیاهان دارویی و ادویه‌های جهان است. در این میان ایران به عنوان بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده این محصول در دنیا  شناخته شده است. این گیاه خوشبو و پرخاصیت، عمدتاً در مناطق شرقی ایران مانند خراسان رضوی و جنوبی کشت می‌شود و به دلیل کیفیت بی‌نظیرش، شهرت جهانی دارد. به گزارش پارس‌تودی به نقل از خبرگزاری تسنیم، ایران با کشف و معرفی ۲۵ گونه وحشی زعفران، از جمله گونه‌های منحصربه‌فرد که تنها در این سرزمین می‌رویند، جایگاه برجسته‌ای در نقشه جهانی تنوع گیاهی این محصول به خود اختصاص داده است. بر اساس این گزارش، 15 سال پیش، گونه‌های شناخته‌شده زعفران وحشی در ایران هشت مورد بود، اما تحقیقات میدانی گسترده دکتر علیرضا دولتیاری عضو هیئت علمی و مدیر بانک گیاهی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران و دیگر محققان، این رقم را به 25 گونه رسانده است. 

 زعفران در آشپزی ایرانی از اهمیت بالایی برخوردار است. این ادویه ارزشمند که از گل کروکس ستیوس (Crocus Sativus) به دست می‌آید، به دلیل طعم متمایز، رنگ زنده و عطر بی‌نظیر مورد توجه قرار گرفته است. زعفران به‌عنوان یکی از گران‌قیمت‌ترین چاشنی‌های دنیا، تاریخچه‌ای غنی دارد که با میراث‌فرهنگی و غذاهای ایرانی درهم‌آمیخته است. ایرانی‌ها مدت‌ها است که از این ادویه خوش‌عطر و رنگ در غذاهای مختلف استفاده می‌کنند. اهمیت زعفران در فرهنگ ایرانی فراتر از قلمرو آشپزی است؛ زیرا زعفران از لحاظ تاریخی، نماد مهمان‌نوازی و ثروت بوده است.

زعفران؛ گیاهی اعجاب‌انگیز

زعفران، تنها یک ادویه رنگی و طعم‌دهنده نیست بلکه خواص دارویی و درمانی فراوانی در طب سنتی ایرانی دارد. حکمای بزرگ ایرانی مانند ابوعلی سینا، زکریای رازی و جرجانی از زعفران به عنوان دارویی با خواص گسترده یاد کرده‌اند. در متون کهنی مانند «قانون» ابن سینا و «ذخیره خوارزمشاهی» سید اسماعیل جرجانی، زعفران به عنوان یک داروی گرم و خشک معرفی شده که برای درمان بیماری‌های متعددی کاربرد دارد. ابن سینا در کتاب قانون ذکر کرده که زعفران "قلب را تقویت می‌کند و روح را شاداب می‌سازد."

خواص درمانی زعفران در طب سنتی ایران

تقویت قلب و اعصاب، دارویی برای درمان بی‌خوابی و وسواس فکری، درمان‌کننده افسردگی و مالیخولیا و نشاط‌آور، از بین برنده غم و اندوه، موثر در افزایش سطح سروتونین (هورمون شادی)، از جمله خواص درمانی زعفران در طب سنتی ایران است.

از سوی دیگر زعفران را به عنوان بهبوددهنده گوارش و کبد، مقوی معده و کمک کننده به هضم غذا، درمان کننده یرقان (زردی) و پاک‌کننده کبد و سموم از بدن، مناسب برای بیماری‌های زنان، مسکن دردهای مفصلی و روماتیسم و ادرارآور می‌شناسند.

هشدارهای طب سنتی ایرانی درباره زعفران

مصرف بیش از حد زعفران (بیش از ۳ گرم در روز) ممکن است باعث سردرد، استفراغ یا حتی مسمومیت شود. در این میان زنان باردار باید از مصرف زیاد زعفران خودداری کنند، چون ممکن است موجب سقط جنین شود. افراد با طبع گرم نیز باید زعفران را با مصلحاتش مانند کاسنی یا سکنجبین مصرف کنند. با رعایت میزان مصرف و مشورت با متخصصان طب سنتی ایرانی، می‌توان از این گوهر سرخ برای حفظ سلامتی بهره برد.

fz