گردشگری زعفران؛ چهره خلاق گردشگری ایران

پارس تودی - گردشگری زعفران یکی از ظرفیت‌های منحصر به فردِ گردشگری خلاق در سطح جهانی است که فقط در ایران امکان تجربه آن وجود دارد.

به گزارش پارس تودی امروز زعفران ایرانی به مقصد گردشگری خلاق ایران تبدیل شده است تا تمام کسانی که این کالای منحصر به فرد ایرانی را می‌شناسد امکان تجربه خلاقانه نحوه به ثمر نشستن آن را نیز کسب کنند. در جهان امروز، صنعت گردشگری با سرعتی چشمگیر از الگوهای سنتی بازدید و تماشا فاصله گرفته و به سمت تجربه‌محوری و مشارکت فعال گردشگران حرکت می‌کند. آنچه در ادبیات جدید توسعه گردشگری از آن با عنوان «گردشگری خلاق» یاد می‌شود، شکلی نو از سفر است که در آن گردشگر تنها یک مشاهده‌گر نیست، بلکه در فرآیند خلق، یادگیری و تجربه‌سازی سهیم می‌شود. ایران نیز با پیشینه غنی فرهنگی و طبیعی خود، ظرفیت‌های فراوانی برای این نوع گردشگری دارد و میان این ظرفیت‌ها، «تربت‌حیدریه» به‌عنوان مقصد تازه‌نفس گردشگری زعفران، برجسته‌تر از همیشه دیده می‌شود.

تربت‌حیدریه، در استان خراسان رضوی، یکی از اصلی‌ترین مراکز کشت و تولید زعفران ایران است. در فصل برداشت، هنگامی که مزارع وسیع زعفران در نخستین ساعت‌های صبح غرق در گل‌های بنفش می‌شوند، این منطقه به یکی از دیدنی‌ترین مناظر طبیعی این کشور تبدیل می‌شود؛ منظره‌ای که نه‌تنها برای گردشگران، بلکه برای عکاسان، پژوهشگران و علاقه‌مندان فرهنگ بومی جذابیتی خیره‌کننده دارد. اما آنچه این تجربه را به یک «جریان خلاق گردشگری» تبدیل می‌کند، امکان مشارکت مستقیم بازدیدکنندگان در فرآیند برداشت و فرآوری این طلای سرخ است.

گردشگران در تربت‌حیدریه می‌توانند شانه‌به‌شانه کشاورزان محلی به چیدن گل‌های زعفران بپردازند، در کارگاه‌های عملی جدا کردن کلاله‌های قرمز شرکت کنند، یا از مراحل سنتی خشک‌کردن و بسته‌بندی زعفران دیدن کنند. این فرآیند، که در بسیاری از مزارع هنوز با روش‌های اصیل و دستی انجام می‌شود، یک تجربه فرهنگی–آموزشی نادر است که به‌خوبی ماهیت گردشگری خلاق را بازتاب می‌دهد؛ یعنی تجربه‌ای که در آن گردشگر علاوه بر لذت، چیز جدیدی می‌آموزد و با افراد محلی ارتباط برقرار می‌کند.

ظرفیت تربت‌حیدریه تنها به مزارع زعفران محدود نمی‌شود. وجود «پژوهشکده زعفران دانشگاه تربت‌حیدریه» این شهر را به یکی از قطب‌های علمی ایران در این حوزه تبدیل کرده است. به همین دلیل، تورهای تخصصی برای دانشجویان، محققان و فعالان کشاورزی می‌تواند جذابیتی فراتر از یک بازدید تفریحی ایجاد کند. ترکیب علم، فرهنگ، طبیعت و تجربه میدانی همان چیزی است که گردشگری زعفران را نمونه‌ای برجسته از گردشگری خلاق در ایران می‌سازد.

خرید مستقیم زعفران مرغوب از کشاورزان، غذاها و نوشیدنی‌های محلی بر پایه زعفران، جشنواره‌های فصلی، بازار گل زعفران و اقامتگاه‌های بوم‌گردی اطراف مزارع، همگی اجزایی هستند که گردشگری زعفران را از یک تجربه کوتاه به یک سفر کامل و چندلایه تبدیل می‌کنند.

با وجود اینکه فصل برداشت زعفران تنها حدود یک ماه طول می‌کشد، اما با توسعه جشنواره‌های فرهنگی، ایجاد موزه زعفران، معرفی جاذبه‌های تاریخی و طبیعی پیرامون منطقه، و گسترش زیرساخت‌های اقامتی و پذیرایی می‌توان این ظرفیت را به یک جریان گردشگری چهار فصل تبدیل کرد. از سوی دیگر، موقعیت جغرافیایی تربت‌حیدریه در مسیر مشهد مقدس، فرصتی ویژه برای گردشگران است تا معنویت را در کنار سفر خلاقانه و تجربه محور خود داشته باشند.

به این ترتیب «گردشگری زعفران در تربت‌حیدریه، تجلی پیوند خلاقیت، معنویت، فرهنگ و کشاورزی است»؛ تجربه‌ای که در آن گردشگر نه‌فقط زیبایی طبیعت را می‌بیند، بلکه بخشی از زندگی روزمره مردم می‌شود.

NH2