Ի՞նչ դեր է խաղում Իրանի Պարսից ծոցը համաշխարհային հավասարումներում
https://parstoday.ir/hy/news/iran-i239590-Ի_նչ_դեր_է_խաղում_Իրանի_Պարսից_ծոցը_համաշխարհային_հավասարումներում
Pars Today – Իր եզակի աշխարհագրական դիրքի շնորհիվ, Իրանի Պարսից ծոցը հայտնի է որպես Ասիայի, Եվրոպայի և Աֆրիկայի երեք մայրցամաքների միջև ամենամեծ և ամենակարևոր հաղորդակցման կենտրոն։
(last modified 2025-11-23T12:08:08+00:00 )
Նոյեմբեր 23, 2025 15:38 Asia/Tehran
  • Ի՞նչ դեր է խաղում Իրանի Պարսից ծոցը համաշխարհային հավասարումներում

Pars Today – Իր եզակի աշխարհագրական դիրքի շնորհիվ, Իրանի Պարսից ծոցը հայտնի է որպես Ասիայի, Եվրոպայի և Աֆրիկայի երեք մայրցամաքների միջև ամենամեծ և ամենակարևոր հաղորդակցման կենտրոն։

Պատմության ընթացքում Իրանի Պարսից ծոցը միշտ եղել է Իրանի համար արտակարգ ռազմավարական նշանակություն ունեցող տարածաշրջան ներքին, տարածաշրջանային և միջազգային ասպարեզներում, այնպես որ Իրանի ռազմավարական արտաքին քաղաքականության որոշումները միշտ կայացվում են՝ հաշվի առնելով այս տարածաշրջանի դիրքը։ Ըստ «Pars Today»-ի՝ «Պարսից ծոց» անվանումը արմատներ ունի հին պատմության մեջ, և բազմաթիվ պատմական փաստաթղթեր և աղբյուրներ հաստատում են այս անվանումը։ Իսկ փոխարենը, դատապարտվել են որոշ տարածաշրջանային երկրների և օտարերկրյա տերությունների ջանքերը՝ տարածելու կեղծ անուն, որը զուրկ է որևէ պատմական կամ տրամաբանական հիմքից։ Այս գործողությունները մեկնաբանվել են որպես Իրանի ժողովրդի մշակութային և պատմական ինքնությանը թիրախավորող քայլեր։ Միավորված Ազգերի Կազմակերպությունը և այլ միջազգային կազմակերպություններ նույնպես ճանաչում են միայն «Պարսից ծոց» անվանումը։

Պարսից ծոցի համաշխարհային կարևորությունը կախված է մի քանի հիմնական գործոններից.

Հսկայական էներգետիկ ռեսուրսներ. Պարսից ծոցը պարունակում է աշխարհի նավթի մոտ 62 տոկոսը և գազի 40 տոկոսը: Գնահատականները ցույց են տալիս, որ Պարսից ծոցի ավազանն ունի մոտ 730 միլիարդ բարել ապացուցված նավթի պաշարներ և ավելի քան 70 տրիլիոն խորանարդ մետր բնական գազի պաշարներ:

Հորմուզի նեղուց. Այս նեղուցը կենսականորեն կարևոր անցուղի է, որը կապում է Պարսից ծոցը Օմանի ծովի և բաց ջրերի հետ և ունի եզակի տնտեսական և ռազմավարական դիրք աշխարհի տասնմեկ խոշոր նեղուցների շարքում: Տարածաշրջանի արտահանվող նավթի մեծ մասն անցնում է այս նեղուցով:

Ռազմական և անվտանգության կարևորություն. Արևմտյան երկրների, մասնավորապես Միացյալ Նահանգների և Բրիտանիայի ռազմական բազաների և նավերի ներկայությունը տարածաշրջանում վկայում է դրա ռազմավարական կարևորության մասին: Այս ներկայությունն ուժեղացավ այնպիսի իրադարձություններից հետո, ինչպիսիք են «նավթատար նավերի պատերազմը» Իրան-Իրաք պատերազմի ժամանակ: