Ինչո՞ւ է Մակրոնը կարծում, որ G20-ը փլուզման եզրին է
Pars Today – Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը Յոհաննեսբուրգում G20 գագաթնաժողովի բացման հանդիսության ժամանակ աննախադեպ ելույթում ասել է, որ խումբը կորցրել է համաշխարհային ճգնաժամերին ազդելու իր կարողությունը։
Յոհաննեսբուրգի գագաթնաժողովն անցկացվում է «Համերաշխություն, հավասարություն և կայունություն» կարգախոսի ներքո և կքննարկվեն գլոբալ մարտահրավերներն ու առաջնահերթությունները, առաջին հերթին՝ կայուն տնտեսական աճը, զարգացումը և ֆինանսավորումը։ Պետությունների ղեկավարների միջև բանակցությունների առանցքում կլինեն նաև համագործակցությունը և G20-ի առաջխաղացման ուղին։ Սակայն պատժամիջոցները, հակամարտությունները, աղքատությունը և սովը նվազեցրել են Յոհաննեսբուրգում աշխարհի հզոր տնտեսությունների գագաթնաժողովից սպասելիքները։ Միացյալ Նահանգները բոյկոտել է գագաթնաժողովը, և Չինաստանի ու Ռուսաստանի առաջնորդները նույնպես բացակայում են։ G20-ը, որը վերջին տասնամյակներում հայտնի էր որպես աշխարհի ամենակարևոր տնտեսական և քաղաքական ֆորում, այսօր լուրջ մարտահրավերների առջև է կանգնած։ Հետևաբար, գագաթնաժողովի ավարտին համատեղ հայտարարություն չի սպասվում, այլ կլինի միայն գագագթնաժողովը հյուրընկալող երկրի հայտարարություն։
Մակրոնը Յոհաննեսբուրգում կայացած G20 գագաթնաժողովի սկզբում զգուշացրեց, որ խումբը կորցնում է համաշխարհային ճգնաժամերին ազդելու իր կարողությունը, ինչը վտանգում է նրա գոյությունը։ Նրա խոսքով՝ խմբի անդամների համար գնալով դժվարանում է հասնել անվտանգության ոլորտներում ընդհանուր մոտեցումների, քանի որ նրանց մոտ բացակայում է անհրաժեշտ միասնությունը։ «G20-ը, հավանաբար, մոտենում է իր ցիկլի ավարտին», - ասաց նա իր ելույթում։ «Մենք գտնվում ենք աշխարհաքաղաքական մի պահի, երբ այս սեղանի շուրջ շատ դժվար է դառնում լուծել խոշոր միջազգային ճգնաժամերը, այդ թվում՝ այն անդամների հետ, ովքեր այսօր նույնիսկ այստեղ չեն։ Մեզ համար դժվար է հասնել ընդհանուր չափանիշի աշխարհաքաղաքական ոլորտում»։
Մակրոնի զգուշացման հիմնական պատճառներից մեկը G20-ի խոշոր տերությունների միջև տարաձայնությունների սրումն է։ Այն ժամանակ, երբ գլոբալ ճգնաժամերը, ինչպիսիք են կլիմայի փոփոխությունը, պատերազմները, պարենային անապահովությունը և ֆինանսական ճգնաժամերը, պահանջում են կոլեկտիվ համագործակցություն, խմբի անդամներն ավելի շատ շարժվել են դեպի մրցակցություն և դիմակայություն, քան մերձեցում։ Այս իրավիճակը հանգեցրել է նրան, որ ֆորումում համատեղ որոշումների կայացումը դանդաղել է կամ նույնիսկ դադարեցվել։ Մակրոնը իր ելույթում նշեց, որ որոշ անդամներ նույնիսկ չեն մասնակցում նիստերին, ինչը վկայում է խմբի ներքին համախմբվածության լուրջ անկման մասին։
Մյուս կողմից, վերջին անվտանգության և ռազմական զարգացումները, ինչպիսիք են Ուկրաինայում պատերազմը և Արևմուտքի ու Ռուսաստանի միջև լարվածությունը, ինչպես նաև Միացյալ Նահանգների և Չինաստանի միջև աճող մրցակցությունը, լրջորեն թուլացրել են G20-ում համագործակցության մթնոլորտը: Նման պայմաններում գրեթե անհնար է դարձել համապարփակ համաձայնությունների հասնելը համաշխարհային անվտանգության կամ միջազգային տնտեսության վերաբերյալ: Մակրոնը այս իրավիճակը համարեց G20-ի պատմական ցիկլի ավարտի նշան և զգուշացրեց, որ եթե ներկայիս միտումը շարունակվի, այդ կառույցն այլևս չի կարողանա արդյունավետ դեր խաղալ համաշխարհային ճգնաժամերի կառավարման գործում:
Մակրոնի խոսքերը արտացոլում են համաշխարհային առաջնորդների շրջանում ավելի լայն մտահոգությունը, որ միջազգային համագործակցության ավանդական կառուցվածքները այլևս բավարար չեն այսօրվա կարիքների համար: G20-ը, որը կարևոր դեր խաղաց 2008 թվականի ֆինանսական ճգնաժամում, դարձել է անարդյունավետ ավելի բարդ և բազմաչափ ճգնաժամերի առջև: Զգուշացումը ենթադրում է, որ աշխարհը պետք է վերանայի միջազգային համագործակցության իր մեխանիզմները, մեխանիզմներ, որոնք կարող են հարմարվել նոր աշխարհաքաղաքական և տնտեսական իրողություններին: