БРИКС елдерінің долларды қолданыстан шығаруы - еркін әлемге қарсы американдық санкцияларға қарсы тиімді шара
Әлемдегі долларсыздандыру жылдамдығымен БРИКС-ке мүше елдер өз валюталарының қоржынының қолдауымен жаңа резервтік валюта құруға тырысуда.
БРИКС – Бразилия, Ресей, Үндістан, Қытай, Оңтүстік Африка елдері құрған үкіметаралық ұйым және жақында оның құрамын кеңейтті. Қазір Иран мен тағы бірнеше ел БРИКС-тің тұрақты мүшелері болып қабылданды.
Pars Today агенттігінің хабарлауынша, долларсыздандыру мәселесі БРИКС мүшелерінің ең маңызды мақсаттарының бірі болып табылады. Осыған байланысты БРИКС мүшелері арасында долларсыздандыру стратегиясының бір бөлігі ретінде әлеуетті валютаға қатысты талқылаулар ұсынылды - долларды халықаралық қаржылық операциялардың негізгі валютасы ретінде ауыстыру.
БРИКС тобының қазіргі төрағасы ретінде Ресей халықаралық валюта-қаржы жүйесіндегі мүше мемлекеттердің рөлін күшейтуді және банкаралық ынтымақтастық пен мүше мемлекеттердің ұлттық валюталарымен есеп айырысуды дамытуды қамтитын қаржылық мәселелерге қатысты салыстырмалы түрде кең күн тәртібін ұстанады.
Кремльдің көмекшісі Юрий Ушаков 2024 жылдың наурыз айында: "BRICS блокчейніне негізделген төлем жүйесі (блок тізбегі, қаржылық операциялардың жазбалары сияқты ақпаратты қамтитын цифрлық деректер базасы және т.б.) жұмыс істеп жатыр. БРИКС көпірі деп аталатын төлем жүйесі орталық банктің цифрлық валюталарында есеп айырысу үшін төлем шлюздерін пайдаланып мүше елдердің қаржы жүйелерін байланыстырады",- деп жариялады.
Қазіргі жаһандық айырбастау жүйесінде барлық валюталық операциялардың шамамен 90 пайызын құрайтын АҚШ доллары үстемдік етеді, алайда 2023 жылы мұнай операцияларының бестен бір бөлігі долларлық емес валютада жасалды.
Зерттеулерге қарағанда, басқа валюталарды долларға қатысты тұрақтандыру арқылы АҚШ санкцияларының күші әлсірейді және бұл көптеген елдер, әсіресе санкцияға ұшыраған елдер үшін өте маңызды мәселе.
Осы тұрғыда Ресей Сыртқы істер министрінің орынбасары Сергей Рябков 2024 жылы қазан айында Ресейде өтетін БРИКС саммитінде долларсыздандырудың күн тәртібінің назарда болатынын және дамушы елдерді мүлдем жаңа ойынға енгізетінін айтты.
Сәтті болса, бәсекелес жүйені құру әсіресе жаһандық Оңтүстік елдері үшін қолайлы болуы мүмкін. Бұл елдер АҚШ саясаткерлерін сыртқы саясат құралы ретінде аз санкцияларды қолдануға итермелейді деп үміттенеді.
