Çfarë roli luan Gjiri Persik i Iranit në ekuacionet globale?
https://parstoday.ir/sq/news/iran-i174476-Çfarë_roli_luan_gjiri_persik_i_iranit_në_ekuacionet_globale
Pars Today - Për shkak të vendndodhjes së tij unike gjeografike, Gjiri Persik i Iranit njihet si qendra më e madhe dhe më e rëndësishme e komunikimit midis tre kontinenteve: Azisë, Evropës dhe Afrikës.
(last modified 2025-11-23T09:47:36+00:00 )
Nëntor 23, 2025 10:47 Europe/Tirane
  • Gjiri Persik i Iranit
    Gjiri Persik i Iranit

Pars Today - Për shkak të vendndodhjes së tij unike gjeografike, Gjiri Persik i Iranit njihet si qendra më e madhe dhe më e rëndësishme e komunikimit midis tre kontinenteve: Azisë, Evropës dhe Afrikës.

Gjatë gjithë historisë, Gjiri Persik i Iranit ka qenë gjithmonë një rajon me rëndësi të jashtëzakonshme strategjike për Iranin në arenën e brendshme, rajonale dhe ndërkombëtare, kështu që vendimet strategjike të politikës së jashtme të Iranit merren gjithmonë duke marrë parasysh pozicionin e këtij rajoni.

Sipas Pars Today, emri "Gjiri Persik" ka rrënjë në historinë e lashtë, dhe dokumente dhe burime të shumta historike e konfirmojnë këtë emërtim. Nga ana tjetër, përpjekjet e disa vendeve rajonale dhe fuqive të huaja për të promovuar një emër të rremë që nuk ka asnjë mbështetje historike ose logjike janë dënuar. Këto veprime janë interpretuar si sulm ndaj identitetit kulturor dhe historik të popullit iranian. Organizata e Kombeve të Bashkuara dhe organizata të tjera ndërkombëtare gjithashtu njohin vetëm titullin "Gjiri Persik".

Rëndësia globale e Gjirit Persik varet nga disa faktorë kryesorë:

Burimet masive të energjisë: Gjiri Persik përmban rreth 62 përqind të burimeve botërore të naftës dhe 40 përqind të burimeve të gazit natyror. Vlerësimet tregojnë se pellgu i Gjirit Persik ka rreth 730 miliardë fuçi rezerva të provuara nafte dhe më shumë se 70 trilion metra kub rezerva gazi natyror.

Ngushtica e Hormuzit: Kjo ngushticë është një kalim jetik që lidh Gjirin Persik me Detin e Omanit dhe ujërat e hapura dhe ka një pozicion unik ekonomik dhe strategjik midis njëmbëdhjetë ngushticave kryesore në botë. Pjesa më e madhe e eksporteve të naftës së rajonit kalon nëpër këtë ngushticë.

Rëndësia ushtarake dhe e sigurisë: Prania e bazave dhe anijeve ushtarake të vendeve perëndimore, veçanërisht Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Britanisë së Madhe në rajon, është dëshmi e rëndësisë së tij strategjike. Kjo prani u intensifikua pas ngjarjeve të tilla si "Lufta e Naftëmbajtëseve" gjatë luftës së Iranit me regjimin baathist të Irakut.