A do të bjerë sovraniteti evropian viktimë e politikave të Uashingtonit?

Pars Today - Shefja e Politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian e quajti "të papranueshme dhe një sfidë për sovranitetin evropian" masën e SHBA-së për të kufizuar udhëtimet e zyrtarëve të BE-së në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Sipas Pars Today, Kaja Kallas, përgjegjësja për Politikën e Jashtme të Bashkimit Evropian, duke ripostuar postimin e protestës së Komisionit Evropian në përgjigje të vendimit të ri të SHBA-së, shkroi në një postim në platformën X: “Vendimi i SHBA-së për të vendosur kufizime udhëtimi për qytetarët dhe zyrtarët evropianë është i papranueshëm dhe sfidon sovranitetin tonë”.

Ajo shtoi: “Evropa do të vazhdojë të mbrojë vlerat e veta, duke përfshirë lirinë e shprehjes, rregullat e drejta dixhitale dhe të drejtën për të sistemuar hapësirën e vet”.

Javën e kaluar, Departamenti Amerikan i Shtetit u refuzoi vizat pesë personave, përfshirë ish-Komisionerin e BE-së dhe ish-rregullatorin e Teknologjisë në Komisionin Evropian, Thierry Breton, për atë që e quajti "përpjekje për të detyruar pronarët e platformave të mediave sociale amerikane të shtypin pikëpamjet kundërshtare"; një veprim që zemëroi evropianët, të cilët e përshkruan atë si "një fyerje ndaj autoriteteve evropiane". Uashingtoni e përshkroi Thierry Bretonin si "mendjen" e Aktit të Shërbimeve Dixhitale të BE-së, i cili imponon moderimin e përmbajtjes mbi kompanitë e mediave sociale. Breton, në përgjigje ndaj këtij akti të Uashingtonit, me një ton kritik tha se Amerika është e zënë me “gjueti”.

Komisioni Evropian, në llogarinë e vet zyrtare në rrjetin social X, duke theksuar faktin se liria e shprehjes është "një e drejtë themelore në Evropë dhe një vlerë e përbashkët me Shtetet e Bashkuara të Amerikës në të gjithë botën demokratike", shkroi: “Ne e dënojmë fuqimisht vendimin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës për të vendosur kufizime udhëtimi për pesë individë evropianë, përfshirë ish-Komisionerin Thierry Breton”.

Brukseli, duke deklaruar se është e drejtë sovrane e Bashkimit Evropian të rregullojë tregun e tij dixhital në përputhje me vlerat e veta, shtoi se ligjet e BE-së do të zbatohen "në mënyrë të drejtë dhe pa diskriminim". Komisioni paralajmëroi gjithashtu se, nëse do të ishte e nevojshme, do të reagonte "shpejt dhe me vendosmëri" për të mbrojtur "autonominë e tij rregullatore" kundër veprimeve të pabazuara të Amerikës.

Breton, i cili ishte Komisioner i Tregut të Brendshëm nën kryesinë e Ursula von der Leyen, luajti një rol kyç në hartimin e Aktit të Shërbimeve Dixhitale, i cili i konsideron kompanitë e teknologjisë dhe mediave sociale përgjegjëse për përmbajtjen që publikojnë në platformat e tyre dhe lejon gjoba deri në 6% të xhiros vjetore globale të kompanive. Ligjet dixhitale kanë qenë një nga pikat e tensioneve midis Uashingtonit dhe Brukselit për vite me radhë, me të dyja palët që akuzojnë njëra-tjetrën për politizimin e rregulloreve që, sipas tyre, duhet të jenë thjesht rregulla standarde të tregut për kompanitë që operojnë në Bashkimin Evropian.

Tensionet janë përshkallëzuar që kur Shtëpia e Bardhë publikoi një dokument kontrovers të strategjisë së sigurisë kombëtare në fillim të dhjetorit, duke paralajmëruar se Evropa ishte në prag të "kolapsit civilizues" nëse nuk ndryshonte rrënjësisht kursin. Në këtë dokument, administrata Trump pretendonte se Evropa po mbytej nën barrën e "rregulloreve dhe censurës së paligjshme dhe të tepërt". Qeveria amerikane, veçanërisht vetë Donald Trump, e ka kritikuar vazhdimisht faktin se individëve dhe grupeve të ekstremit të djathtë u lejohet më pak të promovojnë ide raciste në mediat sociale evropiane. Kjo qasje u bazua në një fjalim të Zëvendëspresidentit të SHBA-së, J.D. Vance, në Konferencën e Sigurisë në Mynih, në të cilin ai argumentoi se kërcënimi më i madh për BE-në ishin "ligjet e saj të brendshme". Ai i quajti komisionerët evropianë "komisarë" dhe pretendoi se çështja e "ndërhyrjes së huaj" ishte një justifikim për censurë. Bashkimi Evropian i mohon këto pretendime. Një numër politikanësh evropianë, duke shpjeguar qasjet e Trumpit, thonë se kur ai thotë se nuk ka liri shprehjeje në një numër vendesh evropiane, ai nënkupton se ato nuk u japin të njëjtën hapësirë ​​grupeve të ekstremit të djathtë dhe racistëve siç bën ai.

Edhe pse marrëdhëniet euro-amerikane u ndërtuan mbi bashkëpunimin e sigurisë, ekonomisë dhe politikës pas Luftës së Dytë Botërore dhe më pas në epokën pas Luftës së Ftohtë, në vitet e fundit, mosmarrëveshjet mbi çështje të tilla si sanksionet, teknologjitë dixhitale dhe politikat e energjisë kanë ngritur pyetje serioze në lidhje me shkallën e pavarësisë së Evropës nga Uashingtoni. Kritika e fundit ndaj Amerikës nga Kaja Kallas, shefja e Politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian, pasi Uashingtoni vendosi sanksione ndaj pesë zyrtarëve evropianë është një shembull i qartë i këtyre shqetësimeve. Kallas theksoi se Evropa duhet të njihet si "thelbi i lirisë" dhe se kritika amerikane nuk duhet të drejtohet ndaj Brukselit, por ndaj vendeve si Rusia. Kritika e Kallas mund të shihet si një shenjë e përpjekjeve të Evropës për të rindërtuar identitetin e vet të pavarur. Edhe pse Amerika do të mbetet aleati më i madh i Evropës, vazhdimi i politikave të sanksioneve dhe presioneve të Uashingtonit mund ta shtyjë Evropën të rimendojë marrëdhëniet transatlantike.

Arsyet për këtë situatë mund të shqyrtohen në disa fusha:

Së pari, varësia e sigurisë së Evropës nga Amerika përmes NATO-s ka bërë që Uashingtoni të luajë një rol vendimtar në shumë nga vendimet strategjike të Evropës dhe, në të njëjtën kohë, të ushtrojë presion mbi evropianët për të imponuar kërkesat e tij.

Së dyti, presioni ekonomik dhe sanksionet e njëanshme të Amerikës kundër vendeve evropiane, dhe madje edhe individëve, kanë vënë në pikëpyetje pavarësinë e politikës së jashtme të Bashkimit Evropian.

Së treti, në fushën e teknologjisë dhe hapësirës dixhitale, Evropa po përpiqet të frenojë kompanitë amerikane me ligje të rrepta si "Akti i Shërbimeve Dixhitale", por reagimi i Uashingtonit ndaj këtyre masave tregon se Amerika nuk është e gatshme të humbasë lehtë ndikimin e vet.

Pasojat e këtij trendi janë gjithashtu të rëndësishme. Nëse Evropa nuk mund të balancojë interesat e saj me presionet e Uashingtonit, ekziston rreziku i dobësimit të sovranitetit të saj politik dhe ekonomik. Kjo mund të çojë në në zgjerimin e hendekut mes vendeve evropiane; disa vende, veçanërisht në Evropën Lindore, vazhdojnë të këmbëngulin në një aleancë me Amerikën, ndërkohë që disa të tjera kërkojnë pavarësi më të madhe. Tensione të tilla mund të çojnë gjithashtu në afrimin e Evropës me fuqi të tjera, siç është Kina, ose madje në përpjekjen për të ripërcaktuar marrëdhëniet e saj me Rusinë.

Pyetja kryesore është nëse Evropa do të jetë në gjendje të balancojë nevojën për siguri nën ombrellën amerikane me domosdoshmërinë e ruajtjes së pavarësisë së saj politike dhe ekonomike apo jo. /