Pars Today

Viti 2020 përfundoi me pothuajse me një përkushtim gjithëpërfshirës kushtuar luftës së individëve, grupeve dhe qeverive kundër virusit korona, duke çuar në ndërlikime të mëdha politike, shoqërore dhe ekonomike për botën. Virusi korona, Donald Trump, kërcënimet dhe ngacmimet ndaj gazetarëve, mbyllja e mediave dhe presionet ekonomike dhe vështirësitë financiare kishin ndikimin më të madh në mediat botërore në vitin 2020.

Viti 2020 përfundoi me të gjitha luhatjet e tij dhe të gjitha ngjarjet e mira dhe të këqija. Një vit plot izolim, frikë dhe sëmundje dhe sigurisht shpresë, vetëmohim, admirim dhe vlerësim. Një vit në të cilin, megjithëse sëmundja e Koronës kërcënonte shpirtrat dhe trupat e të gjithë njerëzve, engjëjt që u erdhën në ndihmë të sëmurëve e bënë disi më të lehtë situatën për ta duruar. Në ditët e para të vitit të ri, urojmë që drita, shëndeti, paqja dhe qetësia të jenë pjese e të gjitha qenieve njerëzore në planet dhe që më e mira të përfshijë të gjithë.  

Nëse duam të përmendim ngjarjet më të rëndësishme mediatike të vitit të kaluar, së pari duhet të merremi me pandeminë e virusit korona, i cili ishte edhe lajmi i parë mediatik dhe që kishte një ndikim të gjerë në media dhe tek njerëzit e medias.

Shpërthimi i virusit korona gjatë vitit të kaluar nuk ishte vetëm kryefjala e mediave botërore, por gjithashtu pati një efekt të thellë në jetën dhe karrierën e aktivistëve në media të ndryshme, përfshirë industrinë e argëtimit dhe kinemasë. Të gjitha kinematë, vendet e argëtimit, vendet sportive dhe ngjarjet masive u mbyllën dhe praktikisht të gjitha zonat e industrisë së argëtimit u prekën nga pandemia e Covid 19.

Shumë zona të industrisë së argëtimit varen nga prania fizike e audiencës në ngjarje; Kjo kategori përfshin kinema dhe koncerte. Për shkak të kufizimeve të distancës shoqërore, mbajtja e këtyre evenimenteve është përballur me sfida serioze. Sigurisht, ka mundësi të tjera për të studiuar këtë ndikim në mediat e artit dhe gjithashtu duhet të theksojmë se e ardhmja e jetës së këtyre mediave varet nga ngjarje të tilla si vaksinimet publike dhe mbështetja e atyre që punojnë në këto fusha.

Presidenti i SHBA Donald Trump jo vetëm që ka qenë një nga krizat më serioze në botë në vitet e fundit (!) Ai gjithashtu ka prodhuar dhe krijuar kriza në media. Ai një herë postoi në Twitter duke akuzuar mediat ku i quante ato media false, duke thënë se po bënin çmos për të portretizuar virusin korona si imazhin më të frikshëm dhe për të ngjallur frikë në tregje. Por ai më vonë në një intervistë tha se i pëlqen cicërima, por shpesh pendohet për cicërimat e tij.

Presidenti i Shteteve të Bashkuara shtoi: "Në Twitter, ju ndjeni momente veprimi dhe të mira. Pastaj ka thirrje telefonike që të vijnë dhe të pyesin: "A ishe vërtet ti që e the këtë?" Dhe ju pyesni, çfarë ishte e gabuar? Dhe si rezultat, shumë gjëra arrini të përfitoni.

Donald Trump nuk i sheh mediat thjesht si një mjet argëtimi, pasi  vitin e kaluar i quajti ato "armiq të kombit". Gjatë pandemisë së Koronës, Shtetet e Bashkuara, megjithëse pretenduan të jenë vendi më i fortë në botën e lirë, ata luftojnë me nivelin më të lartë të të infektuarve. Në ditët e para, Trump mohoi rëndësinë e koronas dhe u përpoq të përqeshë rëndësinë e çështjes me gjestet e tij. Tani ai është në një situatë ku ka numrin më të lartë të të prekurve dhe infektuarve me sëmundjen e koronës dhe shkallën më të lartë të vdekshmërisë në botë. Kjo ngjarje në prag të zgjedhjeve presidenciale i kushtoi shumë shtrenjtë presidentit Donald Trump dhe vëllimi i kritikave ndaj Trump në media dhe opinionin publik e detyroi atë të shkonte në drejtimin e masave shtrënguese dhe të drejtojë gishtin e mprehtë të kritikave të tij ndaj medias.

Megjithëse përplasjet e tij me mediat dhe gazetarët mund të jenë po aq shqetësuese sa pandemia e Koronës, mund të shpresohet që së ​​shpejti të dy do të jenë jashtë lajmeve dhe mediave dhe jashtë jetës së të gjithëve.

Me shpërthimin e virusit korona dhe mbylljen e gjerë të bizneseve, shtyllat kryesore të ekonomisë botërore u dëmtuan rëndë dhe ndërkohë, dëme pësuan edhe institucionet që nuk janë në gjendje të gjenerojnë të ardhura dhe mbijetesa e tyre varet nga burimet financiare të industrive dhe fushave të tjera. Media është një nga këto institucione. Në një vend si Afganistani, shumica e mediave nuk janë në gjendje të sigurojnë fondet dhe burimet e nevojshme përmes kanaleve të tilla si reklamat, aktivitetet ndihmëse ekonomike ose ndihmën e qeverisë. Prandaj, është e qartë se shpërthimi i koronës ose do t'i detyrojë ata të mbyllen ose do të ushtrojnë presion të rëndë dhe të dyfishtë mbi punonjësit dhe gazetarët të cilët, në rrethana normale, ishin të pafavorizuar financiarisht.

 Sidoqoftë, mediat që kanë mbijetuar deri më tani kanë treguar se janë të përkushtuar për të ruajtur arritjet e tyre të shkëlqyera në fushën e lirisë së shprehjes dhe aktiviteteve mediatike dhe po luftojnë për këtë ideal. Për këtë ata meritojnë më shumë mbështetje dhe shpresojnë që situata e krizës këtë vit të lehtësohet.

Por dëgjoni për një krizë që ka një origjinë mediatike dhe ka lindur në Australi. Kohët e fundit, një proces gjyqësor u ngrit kundër perandorisë mediatike të Rupert Murdoch në Australi dhe u botua në internet, duke mbledhur më shumë se gjysmë milioni nënshkrime. Peticioni u shpërnda në faqen e internetit të Parlamentit në Tetor pas një fushate që ish-Kryeministri Australian dhe udhëheqësi i partisë së Punës Kevin Rudd njoftoi në një video dhe mori vlerësime të mira.

Z. Rudd, i cili kritikohet dhe sulmohet rregullisht nga News Corporation, një grup mediatik në pronësi të Rupert Murdoch, ka lëshuar një video duke kritikuar ashpër perandorinë mediatike të Murdoch, duke thënë se ai është kthyer në një kancer në politikën e brendshme australiane. Kevin Rudd vuri në dukje se në Queensland, ku ai jeton dhe thotë sipas tij kjo zonë ka një ndikim të fortë në rezultatin e zgjedhjeve federale, të gjitha gazetat janë në pronësi të Rupert Murdoch dhe ai përdor ndikimin e tij mediatik për të drejtuar politikën në vend.

Organizata Reporterët pa Kufij (RSF) në raportin e saj vjetor mbi dhunën dhe keqtrajtimin e gazetarëve tha se deri në vitin 2020, 50 gazetarë në të gjithë botën janë vrarë. Sipas raportit, ndërsa numri i gazetarëve të vrarë në vendet e shkatërruara nga lufta ka rënë, më shumë gazetarë janë vrarë në vendet që nuk janë në luftë. Sipas organizatës, 937 gazetarë janë vrarë në 10 vitet e fundit.  

Më shumë gazetarë u raportuan gjithashtu të vrarë në vendet e njohura si "paqësore", përfshirë Meksikën, Hondurasin dhe Filipinet. Nga të gjithë rastet e gazetarëve të vrarë në lidhje me aktivitetet e tyre në vitin 2020, 84% ishin të qëllimshme. Kjo normë vitin e kaluar ishte 63%. Meksika ishte vendi më vdekjeprurës për gazetarët vitin e kaluar, me tetë gazetarë të vrarë. Pas Meksikës, vjen Iraku me gjashtë gazetarë, Afganistani me pesë gazetarë, India dhe Pakistani me nga katër gazetarë të vrarë, të cilët janë në listën e vendeve më vdekjeprurëse për gazetarët.

Fatkeqësisht, aktualisht në të gjithë botën ka 387 gazetarë në burg, disa prej të cilëve janë arrestuar dhe burgosur vetëm për raportimin dhe hetimin e krizës së Koronës. Më shumë se 130 gazetarë janë arrestuar në mënyrë arbitrare që nga pranvera e vitit 2020 për raportim mbi krizën e pandemisë së Koronës. Në disa raste, ndalimet zgjatën me orë ose ditë dhe në raste të tjera, gazetarët u ndaluan për disa javë.

Grupi citoi gazetarin e Zimbabves Hopehul Chinonu, për shembull, i cili hetoi shitjen e barnave Covid 19 nga qeveria,  me çmime të tepruara dhe për këtë ai u arrestua me dhunë në shtëpinë e tij.

Në raportin e saj, organizata gjithashtu iu referua armiqësisë së Presidentit të SHBA Donald Trump ndaj gazetarëve dhe mediave, duke thënë se fraza "lajme të rreme", e cila përsëritet shpesh nga Trump, tani përdoret nga udhëheqësit e vendeve të tjera si një mjet për të shtypur median.

"Armiqësia ndaj gazetarëve dhe mediave në Shtetet e Bashkuara është thelluar dhe intensifikuar dhe ka pak njerëz ashtu si Trump që të sulmojnë mediat me një ton kaq të zjarrtë," thotë raporti. Abuzimet ndaj shtypit janë përkeqësuar gjatë krizës së shpërthimit të koronavirusit. Gazetarët që mbulojnë reagimin e administratës Trump ndaj krizës janë në shënjestër të sulmeve të tij gjatë konferencave për shtyp.

Dhe e fundit, por jo më pak e rëndësishme, është raporti vjetor i lëshuar nga Këshilli i Evropës me ndihmën e OJQ-ve që punojnë në lirinë e medias, raport që tregon se liria e medias në kontinentin Evropian është nën kërcënim në rritje.

Raporti tregon se frikësimi i gazetarëve, madje edhe kërcënimet me burgim dhe vrasje, janë rritur ndjeshëm në vitin 2020. Raporti përmend në mënyrë specifike Rusinë dhe Turqinë dhe disa vende të tilla si Hungaria, Polonia, Malta dhe Bullgaria si vendet me nivelet më të larta të ngacmimit dhe frikësimit të gazetarëve dhe në raport thuhet se sjellja e tyre është në kundërshtim me parimet e lirisë së shtypit.

Raporti vë në dukje se më shumë se 30 gazetarë janë rrahur këtë vit dhe se më shumë se 100 gazetarë mbeten pas hekurave. Raporti gjatë vitit të kaluar rendit me dhjetar kërcënime ndaj lirisë së medias në Evropë; Përfshirë 33 sulme fizike, 17 arrestime dhe ndalime të reja, 43 ngacmime dhe 2 vrasje të gazetarëve për shkak të përpjekjeve të tyre.