تحلیل: نگاهی به اهمیت رزمایش مشترک ایران، چین و روسیه

رزمایش مرکب کمربند امنیت دریایی2023 از پنجشنبه شب با حضور نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ،  نیروی دریایی روسیه و نیروی دریایی ارتش چین در منطقه شمال اقیانوس هند آغاز شد.

هدف از برگزاری این رزمایش تحکیم امنیت و مبانی آن در منطقه و گسترش همکاری‌های چند جانبه میان سه کشور و نشان دادن حسن نیت و توانایی این کشورها در جهت حمایت مشترک از صلح جهانی، امنیت دریایی و ایجاد یک جامعه دریایی با آینده‌ای مشترک عنوان شده است.

در این رزمایش علاوه بر یگان‌های سطحی و پروازی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، یگان‌های شناوری کشورهای چین و روسیه نیز حضور دارند.

آخرین رزمایش دریایی ایران با مشارکت چین و روسیه بیش از یک سال پیش در شمال اقیانوس هند با عنوان "رزمایش مرکب کمربند امنیت دریایی ۲۰۲۲" برگزار شد. نخستین رزمایش دریایی مشترک سه کشور نیز چهار سال پیش به مدت چهار روز در دریای عمان و اقیانوس هند برگزار شده بود.

این چهارمین بار است که ایران در حال برگزاری رزمایش دریایی با روسیه و چین به عنوان دو قدرت بزرگ است؛ به همین دلیل، این رزمایش می تواند به معنای ترسیم معادله ای جدید در همکاری های نظامی در منطقه ای باشد که با چالش های زیادی در سطح امنیتی و ایمنی دریانوردی مواجه است.

برای هر سه کشور ایران ، روسیه و چین، منطقه برگزاری این رزمایش یعنی شمال اقیانوس هند ، منطقه‌ای مهم و راهبردی محسوب می شود ؛ این منطقه و دریایی عمان به دلیل وجود آبراه‌ها و تنگه‌های مهم باب‌ المندب، مالاکا و هرمز که از آن به عنوان مثلث طلایی یاد می شود، بسیار حائز اهمیت است؛ بر همین اساس، سه نیروی دریایی ایران، روسیه و چین در سال ۲۰۱۹ نیز در این منطقه رزمایش مشترک برگزار کردند.

امیر دریادار دوم مصطفی تاج الدینی سخنگوی رزمایش مرکب کمربند امنیت دریایی 2023 در این باره گفته است، شمال اقیانوس هند بین سه تنگه راهبردی از پنج تنگه راهبردی دنیاست، که در حقیقت بیضی انرژی دنیا را احاطه کرده است و با توجه به تردد شناورهای تجاری و نفتکش در این منطقه حساس ضرورت برقراری امنیت تجارت دریایی را دوچندان کرده است.

در این حال، همکاری رو به رشد سه کشور ایران ، چین و روسیه ، پیامی برای آمریکا نیز محسوب می شود چرا که این کشور را با پیچیدگی هایی برای ادامه مداخلات و تدوام  نفوذ در منطقه مواجه می کند. نشریه فوربز با اشاره به اینکه چین ممکن است به زودی ائتلاف نظامی جدید ضد آکوس را پیشنهاد کند نوشته است: اگر ایران نیز وارد این ماجرا شود فناوری زیردریایی های هسته ای روسیه می تواند تا اقیانوس هند و اقیانوس آرام و به غرب آسیا و اروپا گسترش یابد. 

اندیشکده راهبردی استیمسون نیز نوشته است : افزایش همکاری های نظامی ایران با روسیه و همچنین روابط اقتصادی با چین از دیگر پاسخ های ایران به تغییر نظم جهانی و منطقه ای است.

بنابراین، مشارکت جمهوری اسلامی ایران در چنین رزمایش هایی که با مشارکت قدرت های بزرگ و رقیب آمریکا برگزار می شود هم می تواند نشان دهنده شکست آمریکا برای منزوی کردن ایران باشد و هم بیانگرنقش و افزایش توان نظامی و دفاعی ایران در برقراری صلح و امنیت جهانی محسوب شود؛ همچنین باید در نظر داشت که برگزاری رزمایش سالانه مشترک با ایران از سوی روسیه و چین نشان دهنده توجه جدی این دو کشور به تقویت روابط نظامی بویژه دریایی با ایران ارزیابی می شود.

بیشتر بخوانید:

• عملیات آزاد سازی کشتی ربوده شده در رزمایش مرکب ایران، چین و روسیه

• پیام‌ رزمایش ایران و روسیه: امنیت در منطقه