تحلیل ؛ افشای نقش جاسوس هلندی در خرابکاری در تاسیسات هسته ای ایران

روزنامه هلندی «فولکس کرانت» گزارش داد که در سال ۲۰۰۷، یک شهروند هلندی ، در نقشه آمریکا و اسرائیل برای خرابکاری در تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم نطنز نقش اساسی داشته است.

این شهروند هلندی که «اریک فان سابن» نام دارد، در آلوده‌کردن سامانه‌های کنترل‌کننده این تاسیسات به ویروس رایانه ای «استاکس‌نت» نقشی کلیدی ایفا کرد. « فان سابن» که در آن زمان ۳۶ ساله بود، دو هفته پس از اجرای ماموریت خود در یک تصادف موتور سیکلت در نزدیکی منزلش در «دبی» فوت کرد.

در این گزارش آمده است که سازمان اطلاعات هلند این فرد را استخدام کرد، اما دولت وقت هلند و کمیته امور امنیتی پارلمان این کشور از همکاری این تبعه هلندی در این عملیات آگاهی نداشتند. بر اساس این تحقیقات موساد و سیا در سال ۲۰۰۴، از هلند خواسته بودند تا برای دسترسی به تاسیسات نطنز به آن‌ها کمک کند. سه سال بعد از آن، یک مامور مخفی که در نقش مهندس مکانیک یک شرکت پیمانکار در نطنز مشغول کار بود استاکس‌نت را به سیستم‌های هدف منتقل کرد.یکی از منابع آگاه در این رابطه گفته بود: «جاسوس هلندی مهم‌ترین بخش (برنامه) ورود ویروس استاکس نت به نطنز بود.»

روزنامه هلندی فولکس کرانت در ۲ سال گذشته مشغول انجام تحقیقات درباره این عملیات خرابکارانه بوده و با چندین نفر از جمله ۱۹ فرد شاغل در سرویس‌های امنیتی هلند گفت‌وگو کرده است .این رونامه در ۲۰۱۹ گزارش داد که هلند در این عملیات خرابکاری نقش پررنگی داشته، اما در آن زمان تصور عمومی این بود که ویروس مذکور توسط یک مهندس ایرانی به رایانه های نطنز منتقل شده است. ویروس استاکس‌نت موجب بروز وقفه‌ در برنامه هسته‌ای ایران شده و در رایانه‌های سرتاسر جهان گسترش یافت.

به گفته منابع آگاه، آمریکا و اسرائیل علاوه بر هلند همکارانی از دو کشور آلمان و فرانسه نیز داشتند. نام این عملیات نیز به همین خاطر بازی‌های المپیک انتخاب شده بود چرا که استعاره‌ای از پنج حلقه نماد مشهورترین رویداد بین‌المللی ورزشی جهان بود.با این حال در گزارش‌های منتشر شده به نقش سازمان اطلاعات بریتانیا در این پروژه نیز اشاره می‌شود.

افشای مشارکت هلند به عنوان یکی از متحدان نزدیک آمریکا در اروپا در عملیات سایبری خرابکارانه در تاسیسات هسته ای نطنز بار دیگر پرده از ماهیت واقعی اقدامات آمریکا و متحدانش علیه کشورهای مخالف سلطه غرب و نیز معیارهای دوگانه غربی ها در زمینه جنگ سایبری پرده بر می دارد.

اقدام آمریکا و اسرائیل  برای حمله سایبری به تاسیسات هسته ای نطنز ایران در واقع موضع دوگانه واشنگتن در قبال استفاده از قدرت سایبری را روشن می کند . آمریکایی ها هر گاه خود اقدام به حمله سایبری علیه دشمن کنند که نمونه بارز آن حمله سایبری به تاسیسات هسته ای ایران با ویروس استاکس نت بود ، آن را موجه و مشروع قلمداد می کنند ، در حالی که اقدام مشابه از سوی دیگر کشورهای رقیب یا خصم را برنمی تابند.

نکته مهم اینکه حمله علیه تاسیسات هسته ای چه به صورت فیزیکی و یا سایبری که می تواند منجر به بروز آسیب به تاسیسات هسته ای شود برخلاف قواعد آژانس بین المللی انرژی اتمی دانسته شده است.قطعنامه GC(XXIX)/RES/444 آژانس بین المللی انرژی اتمی که در 27 سپتامبر 1985 در کنفرانس عمومی آن تصویب شد خاطر نشان می کند که "هرگونه حمله مسلحانه و تهدید علیه تاسیسات هسته ای اختصاص یافته برای مقاصد صلح آمیز، به مثابه نقض جدی اصول منشور ملل متحد، حقوق بین الملل و اساسنامه آژانس محسوب می شود."

بر خلاف ادعای مقامات واشنگتن که همواره دیگر کشورها را متهم به حملات سایبری علیه ایالات متحده می کنند ، آمریکا همواره از اولین و بزرگترین کشور هایی محسوب می شود که از فضای سایبری برای اعمال فشار و در واقع تهاجم بر علیه سایر کشورها از جمله ایران استفاده نموده است. در واقع آمریکایی ها خود مسئول بخش زیادی از حملات سایبری در سطح جهان محسوب می شوند.آمریکا یکی از مهمترین کشورهایی است که سابقه طولانی در حملات سایبری به مراکز دولتی و غیر دولتی دیگر کشورها و نیز تولید ویروس‌های مخرب رایانه ای از جمله استاکس نت دارد.

در این زمینه ادوارد اسنودن افشاگر اقدامات جاسوسی سایبری آمریکا و پیمانکار پیشین آژانس امنیت ملی آمریکا در سال 2013 اعلام کرد که این آژانس پشت صحنه حملات سایبری  در سطح جهان قرار دارد و تاکنون 74 کشور را مورد حمله قرار داده است. در عین حال نباید فراموش کردکه حملات سایبری به مثابه تیغی دو لبه محسوب می شود که توسط دشمنان امریکا نیز می تواند به نحو موثری علیه آن مورد استفاده قرار گیرد.