ضرورت مقابله با یکجانبه گرایی امریکا ؛ محور سخنان روحانی در نشست اوراسیا
«حسن روحانی» رئیس جمهوری ایران در اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اورآسیا در ایروان پایتخت ارمنستان، بر ضرورت مقابله با یکجانبه گرایی امریکا تاکید کرد .
رییس جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: آمریکا در سالهای اخیر با اعمال رویکرد یکجانبه و بیتوجهی به تعهدات و توافقات بین المللی و زیر پا گذاشتن موافقتنامههای دوجانبه، بسیاری از کشورهای دیگر از جمله؛ چین و روسیه، همچنین تعدادی از متحدان خود را هدف قرار داده است.
سخنان رییس جمهوری اسلامی ایران در اجلاس سران اوراسیا که روز سه شنبه برگزار شد ،در برگیرنده چند موضوع قابل تامل است .نخستین موضوع حائز توجه در این اظهارات ؛ تاکید بر همکاری جمعی و منطقهای در قالب اتحادیههای اقتصادی، تجاری و سیاسی است .
نکته مهم دیگری که رییس جمهوری اسلامی ایران در این نشست مورد تاکید قرار داد ،دعوت از سرمایهگذاران اتحادیه اقتصادی اورآسیا برای استفاده از ظرفیتها و زیرساختهای گسترده مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی ایران، برای توسعه مناسبات فیمابین است . روحانی خطاب به سران کشورهای حاضر در اجلاس ایروان با اشاره به مشکلات فراوان در روابط اقتصادی کشورها که در نتیجه یکجانبه گرایی امریکا ایجاد شده گفت ؛ نظام بینالملل برای مقابله با این روند نیازمند همکاریهای اقتصادی چندجانبه و منطقهای است.
این موضوع بویژه در شرایطی که آمریکا سعی دارد مانع از همگرایی و گسترش مناسبات بین ایران و کشورهای منطقه شود ؛ از اهمیتی استرتژیک برخوردار است . از این دید گاه سخنان رییس جمهور ایران ارائه راهکار در جهت مقابله با سیاست یکجانبه گرایی امریکا در منطقه است .
«کیهان برزگر»، کارشناس روابط بین الملل ؛ معتقد است:کارآمدترین راهبرد سیاست خارجی برای توسعه اقتصادی و تولید امنیت، گرایش به «دو و چندجانبه گرایی» منطقه ای با تکیه بر منابع مستقل قدرت ملی است.
سیاست های یکجانبه گرایانه امریکا ، یک تهدید جهانی است که منافع همه کشورها را در خطر قرار داده و در حال تبدیل شدن به یکی از چالش های اساسی در مسیر تجارت آزاد جهانی است. همانطور که رئیس جمهوری ایران تاکید کرد؛ اقدامات قهری آمریکا و استفاده از دلار به عنوان یک سلاح، به تروریسم اقتصادی منجر خواهد شد و زندگی مردم عادی را هدف قرار خواهد داد.واشنگتن در واقع به دنبال افزایش تنش در منطقه و ایجاد اخلال در روابط اقتصادی همه کشورهاست .
با توجه به این شرایط ،مواضع و پیشنهادهای راهبردی رییس جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر همکاری، همافزایی و یافتن راههای دستیابی به منافع مشترک است.برهمین اساس تهران بارها آمادگی خود را برای تدوین و تصویب سازوکارهای دوجانبه و چندجانبه سیاسی و امنیتی، به منظور تضمین صلح و امنیت همگانی اعلام کرده است.
روحانی در اجلاس ایروان با دعوت از اعضای اتحادیه اقتصادی اورآسیا به همگرایی و تعامل برای توسعه مناسبات فیمابین، خاطرنشان کرد: همکاری جمعی و منطقهای در قالب اتحادیههای اقتصادی، تجاری و سیاسی مانند اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سازمان همکاریهای اقتصادی (اکو)، سازمان همکاری شانگهای و مجمع گفتوگوی همکاری آسیا (ACD) به عنوان مهمترین ابزارها در همگرایی اقتصادی ـ سیاسی منطقهای مورد حمایت ایران است.
ازاین دیدگاه مواضع و پیشنهادهای رییس جمهوری اسلامی ایران در نشست ایروان دو پیام مشخص دارد :
نخست انکه دایره روابط سیاسی و اقتصادی ایران با کشورهای منطقه وسیع و گسترده است وباید از این فرصت به نفع ملت های منطقه استفاده کرد .
پیام دوم دراین زمینه که جنبه سیاسی دارد ؛ بازگو کردن عواقب ماجراجویی ها و اقدامات تحریک آمیز امریکا در منطقه است .
این مواضع و دید گاه ها ، مبتنی بر همکاری، همافزایی و یافتن راههای دستیابی به منافع مشترک و در یک عبارت ، تاکید بر سیاست " چند جانبه گرایی در مقابل یکجانبه گرایی" است.