تهران و بیشکک در پی تقویت روابط متقابل

"سنجر موکانباف" وزیر اقتصاد قرقیزستان در دیدار با "سعید خرازی" سفیر جدید جمهوری اسلامی ایران در بیشکک ، بر علاقمندی کشورش برای گسترش هرچه بیشتر همکاری ها با تهران در بخش های مختلف بویژه امور اقتصادی تاکید کرد. 

وزیر اقتصاد قرقیزستان همچنین با اظهارعلاقمندی به همکاری با شرکت‌های ایرانی ، از کمک‌های بشردوستانه استان خراسان رضوی به قرقیزستان در راستای مبارزه با شیوع ویروس خطرناک کرونا قدردانی کرد.

روند روبه رشد روابط تهران و بیشکک درشرایطی مطرح است که هر دوکشور از زمینه های مثبت همکاری های متقابل بویژه درامور اقتصادی و تجاری و صنعت گردشگری برخوردارند.

ایران از نخستین کشورهایی بود که استقلال قرقیزستان را در سال 1991 میلادی به رسمیت شناخت و به منظور تقویت هرچه بیشتر روابط سیاسی ، اقتصادی و تجاری با این کشور کوشش کرده است. 

برغم تلاش های متقابل مقام های تهران و بیشکک ، روابط اقتصادی ایران و قرقیزستان طی سال‌های گذشته مانند سایر بخش‌های روابط دوجانبه ، پیشرفت چندانی نکرده بود و روندی تقریبا" ایستا را شاهد بوده است.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده توسط سازمان گمرک ایران ، حجم مبادلات تجاری دوکشور تا سال 2016 میلادی از رقم دوازده میلیون دلار در سال تجاوز نکرده است، اما بین سال های 2016 تا 2019 میلادی ، این رقم به حدود 50 میلیون دلار درسال افزایش یافته است.

براساس گزارش منتشر شده توسط سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران ، حجم مبادلات تجاری دوکشور به 44 میلیون دلار در سال بالغ گردیده است که این رقم از افزایش 3 برابری تجارت میان ایران و قرقیزستان حکایت دارد و این درحالی است که بسیاری ازکارشناسان اقتصادی بر این باورند ، این عدد به هیچوجه درحد ظرفیت‌های دوکشور در حوزه اقتصادی نیست.

با توجه به گفت وگوهای انجام شده میان مقام های دوکشور، به خصوص برگزاری کمیسیون مسترک همکاری های اقتصادی ، تجاری و فرهنگی دوکشور که در سال گذشته میلادی درتهران برگزار شد، انتظار می رود حجم مبادلات تجاری ایران و قرقیزستان به رقم 100 میلیون دلار درسال بالغ گردد.

به عنوان مثال درسال گذشته میلادی ، درحاشیه اجلاس نخست‌وزیران سازمان همکاری‌های شانگهای که در اوایل ماه نوامبر سال گذشته میلادی در تاشکند برگزار شد، "اسحاق جهانگیری" معاون اول رئیس جمهوری ایران و "محمد قاضی ابوالقاضی اف" نخست وزیر قرقیزستان دیدار و درخصوص همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های مختلف بویژه نفت و گاز، لجستیک ، حمل و نقل ، گردشگری و صادرات محصولات کشاورزی گفت وگو و تبادل نظر کردند.

بدیهی است که درصورت تحقق همکاری های اقتصادی تهران و بیشکک در زمینه های انرژی و امور گردشگری، تردیدی نیست که تحقق دستیابی به حجم مبادلات تجاری متقابل به رقم یکصد میلیون دلار قابل دسترس است.

درهمین ارتباط ، "نورالدین مامبیت اف" کارشناس قرقیزستان درمسائل سیاسی و امور امنیتی منطقه آسیای مرکزی، می گوید:  "در زمینه گردشگری قرقیزستان از امکان واقعی برای معرفی طرح ‌های سرمایه گذاری به طرف ایرانی برخوردار نیست. دراین زمینه در واقع ، سودآورترین بخش‌های صنعت گردشگری قرقیزستان بویژه منطقه تفریحی دریاچه "اسیک کول" درکنترل گروه‌های محلی قرار دارد. درچنین شرایطی صادرات محصولات کشاورزی قرقیزستان به ایران درکوتاه مدت می‌تواند واقعی ترین بخش همکاری‌های اقتصادی بیشکک با تهران قلمداد شود".

البته باید گفت محدودیت های صنعت گردشگری قرقیزستان درحالی است که همه ساله میلیون ها ایرانی به منظور سفر به کشورهای منطقه و جهان داوطلب می شوند. طی چند سال گذشته ، ترکیه ، جمهوری آذربایجان ، گرجستان و برخی از کشورهای اروپای مرکزی و شرقی از گردشگران ایرانی پذیرایی کرده اند.    

برغم برخی محدودیت های اقتصادی و تجاری ، تردیدی نیست که طی چندسال گذشته ، فقدان شناخت کافی فعالان اقتصادی ایران و قرقیزستان نسبت به ظرفیت های فیمابین ازجمله بزرگترین موانع آغاز همکاری های متقابل تجاری و تحقق اهداف کمیسیون های مشترک اقتصادی دوکشور بوده است.

درهمین ارتباط ، همچنین نقض رسانه های دوکشور را نباید نادیده گرفت. درحقیقت ، نقش رسانه‌ها و دیپلماسی عمومی برای ارائه تصویری روشن از دوکشور ایران و قرقیزستان می‌تواند به گسترش هرچه بیشتر روابط اقتصادی تهران و بیشکک کمک کند. 

با توجه به زمینه های متنوع همکاری دوجانبه و وجود مشترکات فراوان تاریخی، درعین حال، عضویت مشترک ایران و قرقیزستان در سازمان ها و تشکل های منطقه ای و بین المللی، کارشناسان چشم انداز همکاری های تهران و بیشکک را بسیار روشن و امیدوار کننده می دانند.