برجام در دو راهی تعیین سرنوشت

تا کنون شش دورمذاکرات ایران با گروه 1+4 با هدف احیای برجام ، در وین پایتخت اتریش برگزار شده است. 

این گفت و گوها ، به رفع  اختلافات  در بسیاری از موارد منجر شده است.با این حال هنوز مسائلی باقی مانده که مذاکره درباره آنها به اندازه کافی صورت گرفته است اما به تصمیم گیری کشورها بستگی دارد.

اکنون در  نگاه به  برجام  این  سوال اساسی وجود دارد که سرنوشت برجام ،یعنی توافقی که در ژوییه 2015 امضا شد، سرانجام  به کجا خواهد رسید ؟

«سیدعباس عراقچی »معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران که سرپرستی هیات مذاکره کننده ایران در وین را برعهده دارد، روزیکشنبه  بعد از دیدار با اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در وین به اندازه کافی مذاکره انجام شده است، گفت:  "در حال حاضر نوبت طرف‌های مقابل است که باید تصمیم بگیرند و در مورد احیا مجدد برجام به جمع بندی برسند تا توافق حاصل شود. "

بدون تردید در شرایط  پیچیده کنونی، حفظ برجام  به  اقدام و عمل برای تضمین منافع دو طرف مذاکره نیاز دارد. در حالیکه سیاست  امریکا همچنان امتیاز گیری و اتلاف وقت است که به آفتی برای مذاکرات تبدیل شده است .

"رابرت مالی" نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و رئیس تیم مذاکره کننده آمریکا در وین، روز جمعه در مصاحبه ای ؛ با صراحت اعلام کرد: "ما گفته‌ایم که آماده رفع تحریم‌هایی هستیم که برای بازگشت ما به برجام لازم است، اما همه تحریم‌هایی را که دولت ترامپ اعمال کرد رفع نخواهیم کرد."

رضا نصری حقوقدان در مسایل بین‌الملل معتقد است:"چالش اصلی مربوط به مانع‌تراشی‌های مخالفان برجام و لابی‌های پر نفوذ آنها در واشنگتن است. آنها بنا دارند از لغو آن دسته از «تحریم‌های هسته‌ای» که در زمان ترامپ با برچسب «تحریم‌های تروریستی» بازتعریف شد جلوگیری کنند. این تحریم‌ها، تحریم‌هایی است که در دولت ترامپ دقیقاً به‌منظور «سخت‌تر کردن کار دولت بعدی» تغییر برچسب داده شد تا - به زعم آن - از زیر چتر برجام خارج شوند."

 در حال حاضر، مهمترین هدف آمریکا، وادار کردن مجدد ایران به پذیرفتن شرایط جدید ، ذیل توافق امضا شده برجام است.

" ابوالفضل عمویی" عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران، روز یکشنبه در مصاحبه با خبرگزاری ایران پرس ؛با تاکید بر اینکه بدون رفع کامل تحریم‌ها ضدایران هیچ موضوعی پذیرفته نمی‌شود،گفت : "آمریکا سعی می‌کند بخشی از تحریم‌ها را نگه دارد که این مسئله نقض ادعای آمریکا مبنی بر شکست سیاست فشار حداکثری ضد ایران است."
امریکایی ها از چند مسیر این هدف  را دنبال می‌کنند؛ یک مسیرافزایش فشار از سوی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی بر ایران است.
مسیر دیگر ؛فشار بر فضای مذاکرات ایران و 4+1است . برجام اما در چارچوب قطعنامه‌ ۲۲۳۱،تعهدات چند جانبه ای ای را مشخص کرده است که باید به ان عمل می شد.تصمیم ایران برای توقف اقدامات داوطلبانه تحت توافق هسته ای، در اجرای قانون مصوب مجلس شورای اسلامی ایران برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران ،نیز براساس  بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام و به علت پایبند نبودن طرف‌های مقابل به تعهدات خود در جهت رفع تحریم‌های غیرقانونی، صورت گرفته است.

از آنجا که شرط و سیاست کلی جمهوری اسلامی ایران  برای بازگشت به تعهدات برجامی «راستی‌آزمایی لغو تحریم» هاست، احتمال دارد کارشکنی‌ها و سنگ‌اندازی‌های واشنگتن در این حوزه، منجر به انصراف تهران از برداشتن گام‌های بعدی گردد. بنابر این، بازگشت به برجام به اراده طرف مقابل بستگی دارد.

همانگونه که رهبر معظم انقلاب تصریح کرده اند ؛"ایران هنگامی به تعهدات برجامی خود بازخواهد گشت که آمریکا همه تحریم‌ها را در عمل و نه در حرف یا بر روی کاغذ، لغو کند و این لغو تحریم‌ها مورد راستی‌آزمایی ایران قرار گیرد. "

بیشتر بخوانید:

• گزارش ویژه : موضع گیری های تهدید آمیز دولت بایدن علیه ایران در رابطه با برجام

• ادعای جدید آمریکا درباره بازگشت به برجام