اهمیت بندر چابهار ایران از نگاه دولت هند

در شرایطی که حضور پر رنگ هند در بندر چابهار، بر اهمیت تنها بندر اقیانوسی ایران افزوده است ، نشستی با عنوان "آسیای مرکزی و جنوبی-پیوستگی منطقه ای،فرصت ها و چالش ها" در تاشکند پایتخت ازبکستان برگزار شد.

در نشست  "آسیای مرکزی و جنوبی- پیوستگی منطقه ای ، فرصت ها و چالش ها" در تاشکند ، "سابرامانیام جایشانکار" وزیر امور خارجه هند در سخنانی با اشاره به جایگاه ایران در منطقه ، بندر چابهار ایران را مرکز مهم حمل و نقل منطقه‌ای معرفی کرد. وزیر امور خارجه هند همچنین گفت: بندر چابهار، مرکز مهم حمل و نقل منطقه‌ای برای مراودات هند با جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی و افغانستان و بالعکس است .

رئیس دستگاه دیپلماسی هند همچنین تصریح کرد: بندر چابهار ایران دسترسی امن، قابل اعتماد و بدون محدودیت به دریا را برای کشورهای آسیای مرکزی فراهم می‌کند و نقش موثر آن در حال حاضر به وضوح ثابت شده است.

بندر چابهار از بنادر مهم ایران در حاشیه دریای عمان و اقیانوس هند است که مقام های دهلی نو ازپنج سال پیش با امضای توافقنامه های دوجانبه و چندجانبه با تهران، جایگاه مهمی در این بندر مهم پیدا کرده اند. درحقیقت ، بندر چابهار یک بندر راهبردی است که دیپلماسی تجارت دریایی هند با سواحل غربی این کشور و همچنین ایران و افغانستان را میسر می سازد. در این راستا برگزاری نشست های دو ، سه و چند جانبه میان ایران و هند با دیگر کشورهای منطقه از سال 2016 میلادی زمینه های توسعه یکپارچه زیرساخت های ارتباطی از جمله شبکه های جاده ای و راه آهن و توسعه بندر چابهار را بیش از پیش فراهم و تقویت کرده و دسترسی و ادغام بازارهای منطقه ای را تسهیل کرده است. به هر حال ، باید گفت،  گام‌های عملی هند برای حضور در تنها بندر اقیانوسی ایران ازسال 2016 میلادی آغاز شده است. این اقدام دهلی نو به تشکیل "گروه چهارجانبه شامل "ایران ، هند ، افغانستان و ازبکستان" با هدف استفاده مشترک از این بندر منجر شد.

در ارتباط با اهمیت بندر چابهار ایران ، کارشناسان کشورهای منطقه دیدگاه های متنوعی مطرح کرده اند. به عنوان مثال ، خانم "شهره پولاب" کارشناس تاجیک در مقاله ای تصریح کرده است: "منطقه آزاد چابهار با الحاق بندر چابهار به مساحت ۸۰ هزار هکتار و با دارا بودن بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری همراه با مرزهای هوایی ، زمینی و دریایی اختصاصی در سواحل دریای عمان با اتصال به اقیانوس هند کلیدی ترین موقعیت در مسیر کریدور بین المللی شمال - جنوب قلمداد می شود".

بدیهی است که حضور جدی و پررنگ هند و توجه خاص مقام های دهلی نو به توسعه بندر چابهار، دسترسی آسان تر این کشور به بازارهای بکر مصرف در آسیای مرکزی ، قفقاز جنوبی و افغانستان و همچنین تسهیل مراودات تجاری و بهبود اقتصاد این کشورها را فراهم می کند.

بندر چابهار درجنوب شرق ایران واقع شده است و تنها بندر اقیانوسی ایران محسوب می شود که در حاشیه دریای عمان و اقیانوس هند قرار دارد. این بندر مهم و استراتژیک به‌ سبب موقعیت راهبردی ، نزدیک‌ترین راه دسترسی کشورهای محصور درخشکی نظیر افغانستان ، ترکمنستان ، ازبکستان ، تاجیکستان ، قرقیزستان ، قزاقستان ، جمهوری آذربایجان و ارمنستان به آب های آزاد و بالعکس را فراهم می کند. به همین دلیل ، بندر چابهار نه تنها برای ایران و هند ، بلکه برای تمامی کشورهای واقع درطول این مسیر مهم از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

در یک جمع بندی کلی ، با توجه به فاصله جغرافیایی دور هند از منطقه آسیای مرکزی، باید گفت، راه های ارتباطی ارزان ، با صرفه و امن یک مساله مهم در تجارت هند با دیگر کشورهای منطقه است. بندر چابهار هزینه های حمل و نقل و زمان برای صادرات کالاهای هند به کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز را تا یک سوم کاهش می دهد. این بندر همچنین تجارت میان هند با ایران و افغانستان را - با توجه به مخالفت های پاکستان برای استفاده از خاک این کشور- افزایش خواهد داد.

بیشتر بخوانید:

• علاقه هند به سرمایه‌گذاری بیشتر در بندر چابهار

• اعلام آمادگی ازبکستان برای سرمایه‌گذاری در بندر چابهار ایران