مذاکرات وین؛ چالش ها و انتظارات

"وین" پایتخت اتریش  امروز   دوشنبه  29 نوامبر،  میزبان مذاکرات ایران و گروه 1+4 برای لغو تحریم‌های آمریکاست.

"علی باقری " معاون سیاسی وزیرامورخارجه ایران برای برگزاری این مذاکرات درصدرهیاتی از کارشناسان حقوقی، بانکی و انرژی  روز شنبه وارد وین شد.

• باقری: با اراده جدی برای لغو تحریم های غیرقانونی وارد مذاکرات وین شدیم

وی در دو روز گذشته  با هیات های روسیه و چین و همچنین "انریکه مورا " معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا که ریاست نشست کمیسیون مشترک برجام را برعهده دارد ، جلسات دو و چند جانبه ای را برگزار کرده است.

تهران برای رسیدن به یک توافق خوب جدی است، اما رفتار متناقض آمریکا همچنان یکی از چالش های جدی  درمسیر اهداف مذاکرات است. دولت بایدن برغم آنکه از تمایل به بازگشت به برجام سخن می گوید، با ادبیات تهدید آمیز بدنبال تشدید فشارهای سیاسی برایران است.

جمهوری اسلامی ایران در این دور از مذاکرات اما به دنبال اتلاف وقت و نتیجه حداقلی از مذاکرات حداکثری نیست . با تجربه‌ای که اکنون ازمواضع ناپایدار آمریکا وجود دارد ،ایران بر راستی آزمایی و اخذ تضمین ازطرف های بد عهد برجام تاکید دارد.

ازاینرو، رسیدن به نتیجه قابل قبول در مذاکرات  وین  به مولفه های زیادی بستگی دارد.

«ریچارد بنسل» استاد علوم سیاسی دانشگاه کرنل در خصوص روند احیای برجام به این نکته اشاره می کند که یکی از چالش هایی که  پایداری هرگونه توافق بین ایالات متحده و ایران را دشوار می سازد اختلافات داخلی در امریکاست که تصمیم سازی قابل  تضمین از سوی دولت بایدن را سخت و شکننده می کند.

• امریکا؛ مسئول وضعیت ایجاد شده در برجام 

تجربه نشان داده است هر نوع اعمال فشار بر ایران با هدف واداشتن ایران به احیای کامل تعهدات  در برجام بدون تضمین منافع ایران در این توافق به  نتیجه‌ نخواهد رسید. حذف کامل، تضمین‌ شده و قابل راستی‌آزمایی تحریم‌های  آمریکا و تسهیل حقوق ملت ایران برای بهره‌مندی از دانش هسته‌ای از اهداف جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات وین است.

از این دیدگاه  در تحلیل  روند مذاکرات وین دو نکته ،قابل توجه به نظر می رسد:
نخست آنکه جمهوری اسلامی ایران بر اساس حقوق مشروع خود در چارچوب برجام در مذاکرات وین حضور دارد و مطالبه ایران لغو کامل همه تحریم ها با قابلیت راستی آزمایی است .

نکته دوم؛ تفاوت دید گاه های  طرفین در مذاکرات است .این تفاوت می تواند بر روند مطلوب مذاکرات تاثیر منفی داشته باشد و حتی به شکست مذاکرات منجر شود. 

«علی باقری» معاون سیاسی وزارت امورخارجه ایران در مقاله‌ای که در روزنامه انگلیسی "فایننشال‌تایمز" چاپ شد، با تأکید بر لزوم پایبندی تمامی طرف‌های مذاکره‌ کننده به مفاد برجام تصریح کرد؛ کشورهای غربی به ویژه آمریکا تلاش می‌کنند تا "مذاکرات" را صرفاً بعنوان فرایندی برای محدود کردن برنامه مشروع و صلح‌آمیز انرژی هسته‌ای ایران نشان دهند که در معاهدات بین‌المللی گنجانده شود و تحت نظارت سازمان‌های نظارتی و ناظر باشد اما از نظر ایران، "مذاکرات" باید اهداف واقعی را دنبال کند و تمامی طرف‌‌ها آنرا رعایت کنند.

معاون وزیر امورخارجه ایران همچنین تصریح کرد؛ ایران در عین حال که آمادگی دارد در قبال هرگونه ژست خیرخواهانه طرف‌های برجام، همکاری کرده و اقدام متقابل انجام دهد، آماده است تا پاسخ متناسبی به هرگونه فشارهای جامعه بین‌الملل ضد  جمهوری اسلامی بدهد.

انتظار انجام تعهدات به صورت یک‌طرفه از سوی ایران در برجام بدون انجام تعهدات طرف مقابل،غیرمنطقی است. اصراربر خواسته های غیر منطقی در مذاکرات وین  قطعا" تاثیری برتصمیم ایران در دفاع از منافع و حقوق قانونی‌اش نخواهد داشت .اکنون باید دید با توجه به چالش ها وانتظارات دراین مسیر؛ مذاکرات وین چه اندازه می تواند به  تصمیمات سیاسی با قابلیت اجرایی برای لغو کامل تحریم ها منجر گردد.

بیشتر بخوانید:

• تنها راه حل وضعیت برجام از سرگیری مذاکرات وین است

• پایان بدعهدی و لغو تحریم ها؛ خواسته ایران برای ادامه مذاکرات وین