تحلیل: مذاکرات وین؛ ایران دنبال چه توافقی است؟
وزیر خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آخرین وضعیت مذاکرات وین را بررسی کردند و در این رایزنی تلفنی تاکید شد، تهران با قاطعیت به دنبال توافق است اما منافع ملی ایران باید تضمین شود.
جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده ارشد مذاکرات وین روز شنبه در تماس تلفنی با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران گفت، مذاکرات وین در برهه زمانی مهمی قرار دارد و همه طرفها با یک دستور کار مشخص و برای رسیدن به توافق به وین بیایند.
حسین امیرعبداللهیان نیز با بیان اینکه ایران برای رسیدن به توافق جدی است اما بر قاطعیت به حراست از خطوط قرمز و منافع ملی خود هم تاکید دارد اظهار کرد، برخی تحولات مثبت در مذاکرات رخ داده است اما هنوز انتظارهای ایران را برآورده نمیکند.
تجربه برجام و ناقص اجرا شدن این توافق و در نهایت خروج آمریکا از برجام و سپس ناتوانی اروپا در تضمین منافع اقتصادی ایران در برجام، سبب شده است ایران با قاطعیت و حساسیت بیشتری در دور جدید مذاکرات برای لغو تحریمها در وین شرکت کند.
دور جدید مذاکرات وین از 28 ژانویه 2022 با هدف رایزنی هیاتها در پایتختهای خود برای اتخاذ تصمیم سیاسی با هدف رسیدن به توافق فعلا متوقف شده است. توافق برای لغو تحریمها زمانی مورد تایید ایران است که قابل راستیآزمایی و تضمینکننده قطعی منافع اقتصادی ایران فارغ از قوانین داخلی کشورهای دیگر به ویژه آمریکا باشد.
برجام تاکنون نتوانسته است منافع اقتصادی ایران را تضمین کند و رویکرد آمریکا و ناتوانی برخی طرفهای اروپایی در داشتن استقلال عمل خارج از سایه آمریکا، بیش از پیش بر بیاعتمادی ایران به برخی طرفهای مقابل در مذاکرات وین افزوده است. در چنین شرایطی، ایران با توافقی موافقت خواهد کرد که به طور واقعی و پایدار نه صرفا روی کاغذ، تامینکننده منافع اقتصادی ایران باشد.
برجام سال 2015 با هدف تامین منافع اقتصادی ایران در ازای برخی محدودیتهای هستهای تهران امضاء و اجرایی شد اما در نهایت نه فقط این منافع به طور مستمر و پایدار تضمین و تامین نشد، بلکه با خروج آمریکا از برجام، تحریمهای جدیدی در بخشهای مختلف ضد ایران اعمال شد.
همین بیاعتمادی به طرف مقابل سبب شده است هیات مذاکرهکننده ایران در دور جدید مذاکرات با اتخاذ راهکارهایی و ارائه پیشنهادهای منطقی ضمن سنجش جدیت طرف مقابل و سپس در صورت رسیدن به توافق، از نقض مجدد منافع ملی ایران جلوگیری کند. تا زمانی که این اصل مهم برای ایران ثابت نشود، زیر بار هیچ توافقی نخواهد رفت.
درهمین چارچوب؛ علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در توئیتر نوشت، انتفاع اقتصادی واقعی، موثر و قابل راستیآزمایی برای ایران، شرط لازم برای شکلگیری توافق است.
فروش بدون دردسر نفت و انتقال درآمد ارزی آن به ایران به طور پایدار، همکاری بدون محدودیت بانکهای ایرانی با بانکهای خارجی، تسهیل و بدون مشکل روند تجارت خارجی ایران فارغ از اینکه چه دولتی در آینده در آمریکا سرکار آید و همچنین سرمایهگذاری پایدار و قابل اتکاء در ایران ازجمله شرطهایی است که تضمن واقعی آن از سوی طرفهای مقابل، مسیر را برای رسیدن به توافق در دور جدید مذاکرات وین هموار میکند.
بیشتر بخوانید: