تحلیل- امضای توافقنامه کریدور بین المللی ایران با سه کشور آسیای مرکزی
-
با این کریدور کشورهای آسیای مرکزی می توانند از کوتاه ترین مسیر ارتباطی به آب های گرم و آزاد بین المللی مرتبط شوند
در دومین نشست شورای هماهنگی کشورهای شرکت کننده برای ایجاد کریدور ارتباطی آسیای مرکزی به آب های گرم ازمسیر ایران در شهر آوازه ، نمایندگان ایران ، ترکمنستان، ازبکستان و قزاقستان پروتکل الحاقی نهایی و موافقتنامه ایجاد کریدور حمل و نقل و ترانزیتی بین‌المللی موسوم به موافقتنامه عشق آباد را امضا کردند.
در همین ارتباط ، "محمد خان چاکیف" مدیرکل آژانس حمل و نقل و ارتباطات ترکمنستان در سخنانی تاکید کرد: عشق آباد با تصویب 12 کنوانسیون بین المللی در زمینه حمل و نقل ، سیاست همکاری گسترده در این بخش را در دستور کار قرار داده و این روند ، با تصویب 4 قطعنامه توسط مجمع عمومی سازمان ملل آغاز شده است.
امضای توافقنامه چهارجانبه ایجاد حمل و نقل و ترانزیتی بین المللی در ترکمنستان در حالی امضا شده است که در ماه گذشته میلادی ، همایشی در همین ارتباط در عشق آباد برگزار شده بود و شرکت کنندگان در آن همایش ، آخرین دیدگاه های خود را درباره این مسیر ارتباطی ابراز داشتند.
همایش "کریدورهای حمل و نقل و ترانزیتی بین‌المللی ، اتصال و توسعه" در روزهای 18 تا 19 ژوئیه سال جاری میلادی با حضور کشورهای منطقه از جمله جمهوری اسلامی ایران در ترکمنستان برگزار شد. در چارچوب این همایش ، مقرر شد که نشست کمیته کاری میان دولت‌های ترکمنستان ، ازبکستان ، ایران ، قطر و عمان با منظور ایجاد کریدور حمل و نقل برگزار شود.
پیش از این نیز ، موضوعات مهمی مانند نقش حوزه های علمی و آموزشی در توسعه حمل و نقل و ارتباطات ، دیجیتالی‌سازی صنعت ، جنبه‌های زیست محیطی ، حمل و نقل پایدار و مواردی از این دست مورد توجه قرار کشورهای عضو این کریدور قرار گرفته بود.
با توجه به این مقدمات و شرایط موجود در منطقه ، باید گفت، امضای موافقتنامه ایجاد کریدور حمل و نقل و ترانزیتی بین‌المللی موسوم به موافقتنامه عشق آباد برای سه کشورهای آسیای مرکزی که به عضویت این مسیر ارتباطی درآمده اند از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. زیرا پس از سال های طولانی ، برای نخستین بار می توانند از کوتاه ترین ، اقتصادی ترین و امن ترین مسیر ارتباطی به آب های گرم و آزاد بین المللی مرتبط شوند. درحقیقت ، کشورهای آسیای مرکزی این امکان را به دست آورده اند که در کوتاه ترین زمان ، به کشورهای جنوب و جنوب شرقی آسیا و بالعکس مرتبط شوند.
به عبارت دیگر ، با ابتکار ایران و همکاری جمهوری های آسیای مرکزی ، کشورهای محصور در خشکی فرصت مناسبی به دست آورده اند تا بدون واسطه ، از کوتاه ترین ، امن ترین و اقتصادی ترین مسیر موجود در منطقه به بازارهای تولید و مصرف مورد نیاز خود در قاره پهناور اسیا متصل و مرتبط شوند.
در این میان ، هند و چین به عنوان دو کشور مستقل ، امکان آن را دارند تا بیشترین منفعت را از این بازر به دست آورند.
در همین ارتباط ، "پیرمحمد ملازهی" کارشناس مسائل شبه قاره در مصاحبه با شبکه بازار گفته است: "دولت هند ، به یک شریک منطقه ای قدرتمند در منطقه نظیر ایران نیاز دارد".
این کارشناس برجسته در عین حال ، تصریح کرد: "هند یک نگاه بلندمدتی به این مسیر دارد و امیدوار است تا بندر چابهار را به بندر مهمی تبدیل کند که کل صادرات و واردات افغانستان و آسیای مرکزی از طریق این بندر صورت بگیرد در آن صورت پایان عملیات خط آهن ایران از چابهار به زاهدان ، بیرجند و سرخس اعلام خواهد شد".
سند همکاری های ایجاد کریدور بین المللی آسیای مرکزی به آب های گرم از مسیر ایران، نخستین بار در سال 2011 میلادی توسط دولت‌های ایران ، عمان ، ترکمنستان و ازبکستان به امضا رسیده است.
در حقیقت ، امضای موافقتنامه ایجاد کریدور حمل و نقل و ترانزیتی بین‌المللی موسوم به موافقتنامه عشق آباد نخستین بار 11 سال پیش به اضا رسیده است. اندکی بعد ، قزاقستان ، قطر و هند نیز به این توافقنامه بین المللی مهم پیوسته اند، این در حالی است که موضوع الحاق پاکستان به این کریدور بین المللی در دست بررسی است.
در همین ارتباط ، شرکت کنندگان در نشست آوازه موضوعاتی از جمله تسهیل قوانین صدور روادید (ویزا) برای اتباع کشورهایی که از این کریدور اسیتفاده می کنند در حمل و نقل جاده‌ای بین المللی ، رفع موانع توسعه حمل و نقل جاده‌ای دو جانبه ، منطقه ای و امور و ترانزیتی را نیز بررسی کرده اند. تمامی این تحرکات کشورهای منطقه بر جدی بودن مقام های کشورهای آسیای مرکزی و ایران به منظور بهره برداری از این مسیر ارتباطی متمرکز شده است.
بیشتر بخوانید:
