چین ؛ بزگترین شریک اقتصادی ازبکستان

«سردار عمرزاق اف» معاون نخست وزیر و وزیر سرمایه‌گذاری و تجارت خارجی ازبکستان و «وانگ ونتائو» وزیر بازرگانی چین در چارچوب یک ویدئو کنفرانس مسائل همکاری های دوجانبه و چگونگی اجرای توافقات در زمینه های اولویت دار را بررسی کردند. مقامات دو کشور در این رایزنی مجازی بر پایبندی متقابل برای اجرای تمام توافقات به دست آمده و تنظیم ابعاد جدید همکاری ها به توافق رسیدند.

افزون بر این طرفین در مورد تقویت همکاری های متقابل در جذب شرکت های بزرگ چینی برای اجرای طرح های جدید در ازبکستان به توافق رسیدند.

تلاش مقامات چین و ازبکستان برای تقویت  همکاری های دو جانبه در حالی است که  چین بزرگ ترین همکار اقتصادی و بازرگانی ازبکستان به شمار می رود و در حال حاضر بیش از 700 شرکت با سرمایه سرمایه‌گذاران چینی از جمله بیش از 80 شرکت با 100 درصد سرمایه سرمایه‌گذاران چینی در زمینه‌های مختلف اقتصادی در ازبکستان فعالیت می‌کنند.  افزون بر این  40 پیشنهاد طرح اولویت دار با هدف راه اندازی با همکاری سرمایه گذاران چینی تنظیم شده است. در حال حاضر مبادلات بازرگانی ازبکستان و چین در سطح 6 میلیارد و 400 میلیون دلار در سال است.

انچه واضح است ، در سال‌های اخیر، تمایل به افزایش مداوم نقش سیاست خارجی، اقتصادی و مالی جمهوری خلق چین در کلیه فرآیندهای جهانی و منطقه‌ای چشمگیر است و در همین حال توسعه مداوم روابط چند وجهی بین ازبکستان و چین باعث شده است تا آنها وارد یک مرحله کیفی جدید شوند: یک همکاری جامع استراتژیک با هدف بلند مدت.

به گفته کارشناسان سیاسی ، جذاب ترین حوزه همکاری اقتصادی ازبکستان با چین فروش به اصطلاح "مواد اولیه راهبردی" به این کشور بوده است که شامل گاز طبیعی، مس، اورانیوم، الیاف پنبه، کودهای معدنی بوده که بیش از ۵۰ درصد صادرات ازبکستان را تشکیل می دهد و  اما در این بین،  قابل توجه ترین این کالاها گاز طبیعی است که عرضه آن به چین مطابق توافق دو جانبه در سال ۲۰۱۱، به مدت ۲۵ سال برنامه ریزی شده است.

افزون بر این، یکی دیگر از حوزه های بسیار مهم برای مشارکت اقتصادی تاشکند با چین، کمک های رو به رشد سرمایه گذاری پکن در پروژه های مختلف در زمینه های صنعت، حمل و نقل، داروسازی، مخابرات، کشاورزی و آب و همچنین ایجاد پارک های صنعتی مشترک با تکنولوژی بالا در خاک ازبکستان با مشارکت شرکت های چینی است.

البته یکی از عناصر اصلی تعامل در چارچوب راه ابریشم جدید برای ازبکستان نیز، توسعه همکاری های حمل و نقل است.

به گفته برخی تحلیلگران ازبک، مشارکت ازبکستان و سایر کشورهای آسیای میانه در اجرای پروژه های راه ابریشم جدید، انگیزه تازه‌ای را برای اقتصاد نه تنها چین بلکه همسایگانش به همراه خواهد داشت.

به هر حال آنچه مسلم است اینکه، آمریکا و چین هر دو دورنمای اقتصادی عظیمی در آسیای مرکزی و جنوبی متصور هستند و می خواهند در مسیرهای تجاری ناشی از ادغام این مناطق سهم مهمی داشته باشند و در این زمینه با یکدیگر رقابت فشرده ای دارند. در این میان، واشنگتن برای ارتقا دادن طرحی های خود برای این دو منطقه  آسیای جنوبی و مرکزی  موسوم به C5+1 ایجاد کرده که شامل آمریکا و پنج کشور قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان درآسیای مرکزی است. آنها همچنین کارگروهی برای بررسی فرصت های همکاری در توسعه پتانسیل های ترانزیتی افغانستان از جمله جستجوی فرصت ها برای تامین اعتبار پروژه های بزرگ از طریق موسسات مالی بین المللی تشکیل داده اند.تلاش امریکا برای  فزایش نفوذ خود در آسیای میانه در حالی است که، واشنگتن به طور مداوم تاکید می‌کند که هدف از ورود به آسیای مرکزی برای رقابت با روسیه و چین نیست، بلکه دسترسی به بازار منطقه و ارائه بهترین خدمات به مردم منطقه می‌باشد.

در مجموع باید گفت، تلاش های کشورهای غربی برای گسترش نفوذ خود در آسیای میانه در شرایطی است که ازبکستان و چین توانستند از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی و استقلال کشور‌های آسیای مرکزی، روابط حسنه‌ای را برقرار کنند. بدون شک دو کشور دارای وابستگی‌ها ومشترکاتی هستند که باعث تقویت روزافزون مناسبات دوجانبه گردیده وتلاشهای بازیگران تاکنون نتوانسته است عزم دو کشور را برای گسترش همکاریهای دوجانبه و منطقه ای کاهش دهد  و چین برغم کارشکنی های امریکا در منطقه ، همچنان بزرگترین شریک اقتصادی ازبکستان باقی بماند

بیشتر بخوانید

• سند همکاری ایران و چین : راهبرد موثر برای مقابله با تحریم های ظالمانه آمریکا

• تقویت همکاری قضایی ازبکستان و چین