تفسیر- احکام اعدام علیه فعالان سیاسی عربستان در سایه سکوت غرب

عربستان سعودی در احکام جدید قضایی برای چهار فعال سیاسی دیگر حکم اعدام و برای برخی از فعالان سیاسی نیز تا ۲۷ سال حکم زندان صادر کرده است.

درباره احکام جدیدی که دستگاه قضایی عربستان سعودی صادر کرده است ذکر چند نکته حائز اهمیت است:

 اول اینکه افرادی که علیه آنها حکم اعدام یا حبس طولانی ‌مدت صادر شده است کسانی هستند که از سال ۲۰۱۶ تاکنون در بازداشت به سر می‌برند و پس از هفت سال احکام سنگین اعدام یا حبس برای آنها صادر شده است و این افراد طی این مدت هم از داشتن وکیل محروم بودند و هم در دادگاهی صالح به طور عادلانه محاکمه نشدند.

نکته دوم این است که این افراد یک سال پس از به قدرت رسیدن محمد بن سلمان بازداشت شدند و علت اصلی بازداشت آنها نیز انتقاد از اقدام ها و رفتارهای محمد بن سلمان بوده است. این موضوع نشان می‌دهد که در سیستم جدید عربستان سعودی که از سال ۲۰۱۵ اعمال می شود افرادی علیه شخص محمد بن سلمان انتقاد انجام دهند با مجازات سنگین نظیر اعدام و حبس های طولانی مدت مواجه می شود.

نکته سوم این است که عربستان سعودی از ابزارهای جاسوسی نظیر پگاسوس که یک ابزار جاسوسی صهیونیستی برای شنود مکالمات مردم از جمله فعالان سیاسی استفاده می‌کند و این ابزارهای جاسوسی نیز زمینه سرکوب و بازداشت فعالان سیاسی در عربستان سعودی را فراهم کرده است.

نکته مهم دیگر این است که عربستان سعودی در حالی همچنان به صدور حکم اعدام علیه فعالان سیاسی در این کشور ادامه میدهد که اخیراً سازمان اروپایی حقوق بشر با انتقاد از حجم گسترده اعدام در این کشور اعلام کرد که بالاترین میزان اعدام در عربستان طی سالهای اخیر ثبت شده است. سازمان اروپایی- سعودی حقوق بشر اخیراً تأکید کرد که عربستان طی ده سال گذشته رکوردی را از اعدام به ثبت رسانده است و این درحالی است که از سال 2013 تا اکتبر امسال 1100 نفر را اعدام کرده که بیش از 990 مورد آن در زمان سلطنت ملک سلمان بن عبدالعزیز از اوایل سال 2015 بوده است.

داده‌های جمع‌آوری‌شده از سال 2010 نشان می‌دهد در سال‌های 2021 تا 2022، عربستان سعودی شاهد رشد 119 درصدی اجرای احکام اعدام و در سال‌های 2020 تا 2022، شاهد رشد 444 درصدی اجرای احکام اعدام بوده است.

نکته مهم دیگر این است که آنچه به عربستان جرات و جسارت بیشتری برای صدور متوالی احکام اعدام و حبس های طولانی مدت علیه فعالان سیاسی داده، سکوت غرب است. آمریکا و کشورهای اروپایی در سال ۲۰۲۲ انتقادهای زیادی از نقض فاحش حقوق بشر در عربستان سعودی انجام دادند، اما این انتقادات بیشتر حول قتل فجیع جمال خاشقجی روزنامه‌نگار سعودی در استانبول ترکیه بود. با وجود ادعای آمریکا و کشورهای اروپایی برای مجازات عربستان به دلیل نقض فاحش حقوق بشر، اما هیچ اقدامی علیه صدور احکام ظالمانه اعدام و حبس های طولانی مدت در قبال فعالان مدنی در داخل عربستان سعودی انجام ندادند و این سکوت توام با حمایت چراغ سبزی برای تداوم صدور احکام ظالمانه توسط عربستان سعودی بود.