تحلیل ؛ آغاز به کار کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و تاجیکستان

پانزدهمین کمیسیون مشترک اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و تاجیکستان روز دوشنبه در تهران آغاز به‌کار کرد.

این نشست با تاکید بر اهمیت حفظ و ارتقای روابط و همکاری‌های متقابل و در راستای تحکیم روابط و گسترش همکاری‌های ایران و تاجیکستان به میزبانی وزارت نیروی ایران و ریاست «علی‌اکبر محرابیان» و «دلیر جمعه» وزیر انرژی و ذخایر آبی تاجیکستان آغاز شد.

دو طرف در فضایی دوستانه، راه‌های گسترش همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی، فنی، علمی، فرهنگی و تشکیل کمیته‌ها و گروه‌های کاری، پیگیری توافقات و توسعه همکاری‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهند.

پیش از این ، چهاردهمین کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و تاجیکستان در ژوئن 2021 در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان برگزار شده بود. گسترش روابط با کشور تاجیکستان که در منطقه آسیای مرکزی قرار دارد و دارای مرزهای مشترک با ایران نیست اما پیوندهای تاریخی، فرهنگی و زبانی فراوانی با ایران است،

در چارچوب سیاست همسایگی در حال انجام است. البته تهران از ابتدا استقلال تاجیکستان توجه خاصی به این کشور آسیای مرکزی داشته است.در این چارچوب، بدنبال استقلال جمهوری تاجیکستان در ۹ سپتامبر ۱۹۹۱، جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری بود که استقلال تاجیکستان را به رسمیت شناخت و سفارت خود را در شهر دوشنبه افتتاح کرد.

هر چند روابط دو کشور ایران و تاجیکستان در طول سه دهه اخیر با فراز و فرودهایی همراه بوده است اما در چند سال اخیر روابط تهران ودوشنبه سیر صعودی ملموسی داشته و با توجه به توانمندی ها و امکانات ایران در ابعاد و جنبه های مختلف ، تاجیکستان و ایران روابط رو به گسترشی داشته اند.

به اعتقاد کارشناسان، قرابت و پیوند دیرینه فرهنگی، دینی و تاریخی میان ایران و تاجیکستان، بستری مناسب برای توسعه و تعمیق روابط دوجانبه در زمینه های مختلف میان تهران و دوشنبه ایجاد کرده است بطوری که تعاملات دو کشور برغم سنگ اندازی های خارجی در حال گسترش است. این امر به ویژه در دولت سیزدهم تشدید شده است.

محمد تقی صابری سفیر ایران در تاجیکستان می گوید: در  جمهوری اسلامی ایران و جمهوری تاجیکستان از اشتراکات فراوان تاریخی، دینی، تمدنی، فرهنگی و زبانی برخوردارند. 

در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۳۹ هزار تن کالای غیرنفتی به ارزش ۱۳۱ میلیون دلار بین ایران و تاجیکستان تبادل شد که نسبت به سال 1399، رشد ۴۸۹ درصدی در وزن و ۴۶۳ درصدی در ارزش را به همراه داشته است.

سیاست همسایگی و رویکرد متوازن در سیاست خارجی ایران یکی از رئوس اعلامی رویکرد سیاست خارجی «سید ابراهیم رئیسی» رئیس جمهور اسلامی ایران برای دولت سیزدهم است که می توان آن را بخشی مهم از سیاست کلان تعامل هوشمند با جهان دانست. دولت سیزدهم سیاست همسایگی را در اولویت قرار داده و رئیس جمهور ایران از ابتدا تعامل حسنه و همکاری گسترده با همسایگان را به‌عنوان نقطه مرکزی دیپلماسی اقتصادی دولت سیزدهم تعیین کرد.

هم چنین تشکیل معاونت دیپلماسی اقتصادی در وزارتخارجه جمهوری اسلامی ایران گام مهمی در این عرصه محسوب شده و موجب افزایش تعاملات دیپلماتیک با کشورهای همسایه ، آسیایی و اورآسیایی در راستای گسترش روابط اقتصادی و تجاری و نیز افزایش صادرات ایران به این کشورها شده است.

در این راستا تأکید بر سیاست همسایگی و نیز گسترش روابط با کشورهای آسیایی و اروآسیایی به خصوص تاجیکستان مبتنی برتقویت دیپلماسی اقتصادی و افزایش تعاملات با این کشورها و استفاده از ظرفیت آنها در سایه تقویت مناسبات اقتصادی و تجاری از برنامه‌های جدی جمهوری اسلامی ایران بشمار می رود.

آمادگی ایران به‌عنوان یک کشور تاثیرگذار در ابعاد مختلف اقتصادی، برای رونق دیپلماسی و همکاری‌های اقتصادی با همسایگان از جمله کشورهای آسیای مرکزی به ویژه تاجیکستان در جریان سفرهای متقابل مقامات ارشد و برگزاری همایش روسای نمایندگی‌های ایران پیگیری شده است . 

علی اشرف مجتهد شبستری رئیس انجمن دوستی ایران و تاجیکستان می گوید : تاجیکستان تنها کشور کاملا فارسی زبان است و نه تنها امروز یک کشور کاملا راهبردی برای ماست بلکه در آینده این جایگاه مهم برای ایران با اهمیت تر و روشنتر خواهد شد.