تفسیر-آغاز دور جدیدی از تقابل امریکا و روسیه در افغانستان

در 16 سال گذشته که افغانستان از سوی نیروهای آمریکایی و ناتو تصرف شده است روسیه تمایل چندانی برای ورود به تحولات افغانستان نداشت و در ابتدا با این تصور که امریکا در باتلاق افغانستان گرفتار خواهد شد به گونه ای از حضور نظامی امریکا در افغانستان استقبال نیز کرد.

اما گسترش کشت خشخاش و تولید مواد مخدر در افغانستان که  ترانزیت آن به روسیه امنیت اجتماعی این کشور را به مخاطره انداخته است اعتراضهای روسیه را برانگیخت و آمریکا و ناتو را به ناکارآمدی برای مقابله با مافیای مواد مخدر و گروههای تروریستی در افغانستان متهم کرد . 

از زمان ظهور گروه تروریستی داعش در افغانستان ،نگاه روسیه به افغانستان تغییر کرد .مسکو برای کنترل اوضاع در این کشور  سیاست فعالی را در امور افغانستان اتخاذ کرده است  .به گونه ای که ضمیر کابلوف نماینده ویژه روسیه درامور افغانستان اعلام کرد اگر دولت و ارتش این کشور تقویت نشود، در ۲۰ سال آینده افغانستان تجزیه خواهد شد که این برخلاف منافع کشور های منطقه از جمله روسیه است .روسیه  به خاطر اشغالگری  ارتش سرخ شوروی از وجهه خوبی در میان مردم افغانستان برخوردار نیست  اما اکنون با  تلاش برای کمک به برقراری صلح در این  کشور درصدد بهبود  وجهه خود در افغانستان  و ورود به تحولات این کشور است .

اظهارات کابلوف مبنی براین که تقویت دولت -ارتش و اقتصاد افغانستان برای حفظ تمامیت ارضی این کشور ضروری است نوعی انتقاد از عملکرد آمریکا و ناتو در 16 سال گذشته در افغانستان است .در مقابل ، آمریکا با ناامن خواندن افغانستان و ادعای آماده شدن طالبان برای آغاز دورجدید حملاتش ، می کوشد ادامه حضور نظامیان آمریکایی و ناتو در افغانستان را توجیه کند .

چارلز کلیولند سخنگوی نیروهای آمریکایی و ناتو مستقر در افغانستان ادعا  کرد  از 98 گروه تروریستی خارجی حدود 20 گروه در مرزهای افغانستان و پاکستان و 13 گروه تروریستی بین‌المللی نیز در افغانستان فعال هستند. تردیدی نیست این آمارها برای امنیت افغانستان و منطقه بسیار  نگران کننده است .اما بیانگر پی گیری سیاست حساب شده مدیریت بحران از سوی واشنگتن برای ادامه حضور نظامی آمریکا در افغانستان و ترساندن کشورهای منطقه از جمله روسیه است .آمریکا با نگرانی از ورود روسیه به تحولات افغانستان در حال بزرگ نمایی مخاطرات امنیتی  این کشور فراتر از حضور طالبان و گروه تروریستی داعش است .

موفقیت روسیه در سوریه و نگرانیهای مسکو از ترانزیت  تروریستها به آسیای مرکزی و قفقاز از افغانستان باعث شده است روسیه با طالبان برای مقابله با داعش ارتباط برقرار کند و آمریکا نیز با گسترده نشان دادن تعداد گروههای تروریستی و شبه نظامی در افغانستان درصدد است وانمود کند تنها چالش امنیتی افغانستان طالبان نیست بنابراین در یک ارزیابی کلی می توان گفت امریکا و روسیه با اتخاذ سیاست تقریبا متفاومت می کوشند موقعیت و حضور خود را در افغانستان تقویت کنند.البته  هر دو می کوشند خود را نجات دهنده  مردم افغانستان و مدافع صلح و امنیت در افغانستان نشان دهند اما محافل مختلف در افغانستان  از تقابل روسیه و آمریکا و پیامدهای  آن بر امور امنیتی افغانستان ابراز نگرانی کرده و از دو کشور خواسته اند همکاری های خود را با دولت کابل در جهت تقویت آن و همچنین وحدت ملی افغانستان توسعه دهند .