شهریور ۱۲, ۱۴۰۲ ۰۹:۳۴ Asia/Dushanbe
  • واکاوی درگیری نظامیان آذری و ارمنی و احتمال بروز جنگ سوم قره باغ
    واکاوی درگیری نظامیان آذری و ارمنی و احتمال بروز جنگ سوم قره باغ

وزارت دفاع ارمنستان کشته شدن چهار نظامی ارمنی را در حمله اخیر نظامیان جمهوری آذربایجان تایید کرد. وزارت دفاع ارمنستان عصر روز جمعه (اول سپتامبر) با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: "در جریان حمله نظامیان جمهوری آذربایجان به مواضع نیروهای ارمنی در منطقه کلبجر، چهار تن کشته شده اند".

وزارت دفاع ارمنستان اسامی چهار نظامی کشته شده را منتشر کرد. ارتش ارمنستان پیش از این نیز از کشته شدن دو نظامی و زخمی شدن یک تن دیگر در جریان حملات اخیر نظامیان جمهوری آذربایجان خبر داده بود. وزارت دفاع ارمنستان همچنین تصریح کرد، "ارتش جمهوری آذربایجان در این حمله از چندین فروند پهپاد استفاده کرده است".

متعاقب بیانیه ستاد مشترک ارتش ارمنستان، جمهوری آذربایجان نیز اعلام کرد: "دو نظامی این کشور در درگیری دیروز زخمی شده اند". در این زمینه کمک های ارسالی مردم فرانسه به ارامنه قره باغ نیز پشت پاسگاه انتظامی جمهوری آذربایجان در دالان لاچین متوقف شده و امکان ورود به قره باغ را پیدا نکرده است. در همین ارتباط ، "داویت کاراپتیان" کارشناس مسائل بین الملل ، معتقد است:

«رئیس جمهوری فرانسه پیشنهادی جدی ارائه خواهد کرد که ممکن است الهام علی اف را نیز شگفت زده کند».

این کارشناس ارمنی همچنین اذعان کرد:

«فکر می کنم که مکرون نمی تواند در این لحظه پیشنهادی ارائه دهد که مناقشه را حل کند. تصور می کنم که رئیس جمهوری فرانسه قصد دارد پیشنهادی برای مدیریت بحران انسانی ارائه کند».

"داویت استپانیان" کارشناس مسائل بین الملل ، همچنین گفته است:

«از هم اکنون می‌توانم حدس بزنم که قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل پیشنهاد خواهد شد. این قطعنامه قبلاً در فیگارو منتشر شده بود. ممکن است فرانسه به عنوان یک کشور واسطه ظاهر شود».

این رویدادها در حالی در دستور کار قرار گرفته است که مقام های دولت الهام علی اف اخیرا" با معرفی یک جاده جایگزین از آغدام به خانگندی، از دولت ارمنستان و ارامنه قره باغ خواسته اند از این مسیر جدید تردد کنند. اما مقام های ارمنی این پیشنهاد دولت باکو را رد و اعلام کرده اند: "هیچ توافقی با باکو در مورد ارسال کمک‌های بشردوستانه از طریق جاده آغدام موجود نیست. تصمیم قطعی ارامنه قره باغ بر این است که از جاده آغدام - خانکندی استفاده نشود و این جاده بسته بماند".

در همین ارتباط ، "دیوید ایشخانیان" رئیس مجلس ملی جمهوری خودخوانده قره‌باغ همچنین تصریح کرد: "این تصمیم با اتفاق آرا اتخاذ شده است". این مقام بلندپایه جمهوری خودخوانده قره باغ در عین حال در خصوص ارسال کمک‌های بشردوستانه از سوی جمعیت هلال‌احمر جمهوری آذربایجان به ارامنه قره‌باغ گفت: "جمهوری آذربایجان یک گام سیاسی تحریک‌آمیز دیگر برداشته است تا به جهانیان نشان دهد که تمام اقدامات ممکن را برای تأمین نیازهای مردم قره‌باغ انجام داده است".

در حقیقت ، مقام های ارمنی تاکید دارند که اگر دولت الهام علی اف واقعاً نگران وضعیت انسانی در قره‌باغ است، باید طبق بیانیه سه‌ جانبه ۹ نوامبر ۲۰۲۰ میلادی عمل کند و نباید، تردد ارامنه را از طریق کریدور لاچین ممنوع کند. در بند نهم توافقنامه ده ماده ای مسکو - که توسط سران جمهوری آذربایجان، ارمنستان و روسیه امضا شده است- دالان لاچین می بایست برای تردد ارامنه قره باغ به ارمنستان و بالعکس همواره باز باشد و تحت نظارت نیروهای صلح بان روس کنترل و اداره شود.

با وجود این ، دولت الهام علی اف ضمن مسدودسازی این دالان، تلاش می کند جاده جایگزین دیگری را بر ارمنستان و ارامنه قره باغ تحمیل کند. در صورت اجرای این بند توسط دولت الهام علی اف، از هم اکنون می توان پیش بینی کرد که توافقنامه ده ماده ای مسکو که در نیمه شب نهم نوامبر سال ۲۰۲۰ میلادی امضا شده است، بی اعتبار شود. مقام های دولت های باکو و آنکارا تلاش می کنند بند دیگری به توافقنامه مسکو اضافه کنند تا بتوانند یک استان در جنوب ارمنستان را ضمیمه خاک جمهوری آذربایجان کنند. این تغییر ژئوپلتیک موجب مسدود شدن مرزهای ارمنستان با ایران خواهد شد.

در صورت تحقق این هدف ترکیه و جمهوری آذربایجان، مرز ارمنستان با ایران مسدود خواهد شد و فاجعه انسانی واقعی پس از آن، در ارمنستان رخ خواهد داد. در صورت تحقق این هدف، استقلال و تمامیت ارضی ارمنستان به شدت تهدید خواهد شد و ترکیه به عنوان فعال ترین عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) پس از آمریکا، در منطقه قفقاز جنوبی و در محدوده مرزهای روسیه امکان ایفای نقش های جدی تر و بازیگری به عنوان یک عضو ناتو را به دست خواهد آورد.

بدیهی است که طرح تجزیه روسیه پس از حضور ترکیه در قفقاز برای آمریکا و متحدانش از جمله سازمان نظامی ناتو به عنوان بازوی نظامی این کشور سلطه گر آسان تر و امکان پذیرتر خواهد شد. با نگاهی به رویدادهای آینده ، به نظر می رسد حملات نیروهای آذری به نظامیان ارمنی در خطوط تماس از اهداف جنگ طلبانه دولت الهام علی اف و برخی توصیه های بیگانگان در دستور کار قرار گرفته و ممکن است زمینه های بروز جنگ سوم قره باغ را فراهم کند.

کلیدواژه