تفسیر - اولتیماتوم دولت پاکستان به مهاجران غیر قانونی افغانستان
دولت اسلام آباد برای ترک پناهجویان غیرقانونی افغان از پاکستان تا پایان ماه جاری ضرب الاجل تعیین کرد.
این تصمیم پس از نشست سران سیاسی و نظامی پاکستان برای بررسی اوضاع امنیتی، سیاسی و انتظامی پاکستان به ریاست انوار الحق کاکر نخست وزیر دولت موقت و همچنین با حضور فرمانده ارتش این کشور برگزار شد. پیشتر نیز دولت پاکستان برای اخراج مهاجرین غیر قانونی افغان سباستهای سخت گیرانه ای را اتخاذ کرده بود که با اعتراض هایی از جانب برخی محافل از جمله طالبان روبرو شد از اینرو برگزاری نشست عالی در سطوح سیاسی و نظامی برای اتخاذ تصمیم در مورد دادن اولتیماتوم به مهاجرین غیر قانونی افغان برای ترک پاکستان تصمیمی ملی تلقی می شود که بیانگر افزایش معضلات اجتماعی و امنیتی حضور روز افزون مهاجرین غیر قانونی افغان در پاکستان است.
" عباس ختک " کارشناس مسایل سیاسی در این باره می گوید:"دولت پاکستان در چارچوب حاکمیت ملی و حفاظت از امنیت ملی خود می تواند هر تصمیمی را در مورد ورود و یا اخراج مهاجربن غیر قانونی اتخاذ کند. از اینرو اتخآذ چنین تصمیمی در مورد مهاجرین غیر قانونی افغان در پاکستان می تواند ناشی از تبعات امنیتی و اجتماعی ان باشد"
دولت پاکستان معتقد است حضور بیش از یک میلیون مهاجر غیر قانونی در ان کشور پبامدهایی همچون افزایش قاچاق انسان و مواد مخدر، شرکت در حملات تروریستی از جمله حملات انتحاری و مشکلات اقتصادی را در پی دارد . دولت و ارتش پاکستان بارها افغانها را به مشارکت در حملات گروه تروریستی تحریک طالبان و همچنین حملات انتحاری متهم کرده اند.
به اعتقاد مقامات پاکستان تروریستهای تحریک طالبان و سایر خشونت طلبان در پوشش همراه بیمار و یا پناهجو به اشکال مختلف وارد پاکستان می شوند که برای این کشور بسیار دردسر ساز هستند. اگر چه پیشتر این تلقی وجود داشت که پاکستان در راستای فشار بر طالبان درصدد اخراج مهاجرین غیر قانونی افغان است اما در پی افزایش حملات تروریستی اخیر و بخصوص حملات به اماکن مذهبی که در سایر کشورهای منطقه نیز تکرار شده است دولت پاکستان را به این جمع بتدی رسانده است که حضور مهاجربن غیر قانونی افغان را ساماندهی کند.
" اکرم عارفی " کارشناس مسایل سیاسی در این باره می گوید:"مساله مهاجرین افغانستان از زمان اشغال این کشور از سوی شوروی به معضلی برای مردم افغانستان و کشورهای منطقه تبدیل شده است. این در حالی است که حکمرانان کابل نیز در دهه های اخیر نتوانسته اند شرایط بازگشت مهاجرین را به افغانستان فراهم کنند و این مساله با سو استفاده برخی جریانهای منطقه ای و فرامنطقه ای به عنوان غده چرکین باردیگر سر باز کرده است" .
در هر حال، در مورد مهاجرین غیر قانونی افغان در کشورهای همسایه افغانستان دو موضوع مهم است اول انکه مسئولیت طالبان به عنوان حکمران افغانستان در قبال بازگشت مهاجرین افغان چیست؟ زیرا براساس قوانین بین المللی کشوری که دارای ثبات و امنیت است اتباع ان دیگر پناهجو و یا مهاجر محسوب نمی شوند. بنابراین طالبان به عنوان دولت موقت مسئولیت حفاظت از اتباع افغانستان را باید بپذیرد.
دوم اینکه مسئولیت سازمان ملل در قبال مهاجرین افغان است که به نظر می رسد با ایجاد شرایط لازم در داخل افغانستان می تواند ضمن اسکان دادن به مهاجرین انها را برای مشارکت در روند بازسازی افغانستان اماده کند با این حال برخی از محافل سیاسی براین اعتقادند حاکمیتها در کابل برای دورماندن از تبعات اجتماعی اقتصادی و امنیتی بازگشت مهاجرین ترجیح می دهند انان در کشورهای همسایه همچنان بمانند وضعیتی که موجب برهم خوردن هنجارهای اجتماعی و امنیتی منطقه شده است.