اتهام مقام های خارجی به ترکیه درباره مسجد ایاصوفیه
تنش میان ترکیه و یونان بر سر مسجد تاریخی ایاصوفیه بار دیگر بالا گرفته است.
این نخستین بار نیست که موضوع کاربری و نحوه استفاده ازمسجد تاریخی ایاصوفیه در استانبول ترکیه ، به تشدید اختلاف های ترکیه و یونان منجر می شود. نکته قابل تامل در این زمینه ، تلاش یونان برای تسویه حساب با ترکیه است.
باید گفت: درمیان تمامی کشورهایی که ازادیان الهی بویژه مسحیت پیروی می کنند ، بدون شک ، یونان در خط مقدم درگیری و تنش با ترکیه قرار دارد. درحقیقت ، چنین به نظر می رسد که یونان درکنار اختلاف های متعدد خود با ترکیه ، تلاش می کند ازاین موضوع نیز جهت اهداف خود علیه ترکیه بهره برداری نماید.
واقعیت آن است ، مکانی که امروزه با عنوان مسجد یا موزه ایاصوفیا خوانده می شود ، زمانی کلیسا و محل عبادت مسیحیان محسوب می شد. در دوران حاکمیت عثمانی ، به عنوان مسجد مورد توجه پادشاهان این امپراطوری قرار گرفته بود و روزگاری نیز به موزه تبدیل شده است. اما به نظر می رسد آقای اردوغان قصد دارد کاربری مسجد برای ایاصوفیه را بار دیگر به این مکان بازگرداند.
"رجب طیب اردوغان" رئیس جمهوری ترکیه در واکنش به اظهارات اخیر مقام های دولت یونان درباره پایگاه مسجد تاریخی ایا صوفیه ، گفت:
هیچکس حق دخالت در امور داخلی ترکیه را ندارد .
رجب طیب اردوغان درمراسم آغاز ساخت مسجدی درمنطقه لونت استانبول ، گفت:
آنکارا اتهام هایی را که درخصوص مسجد ایاصوفیه علیه ترکیه مطرح می شود ، تهاجم به حق حاکمیت ملی ترکیه تلقی می کند.
پیش ازاین ، علاوه بر دولت یونان ، رهبر مسیحیان ارتدکس جهان نیز درپیامی خطاب به رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه ، از وی خواسته بود از تصمیمش برای تغییر کاربری مسجد ایاصوفیه منصرف شود. برغم این اظهارات که عمدتا" تلاش به منظور قرار دادن ترکیه درتنگنا است ، رجب طیب اردوغان گفته است:
در ترکیه 435 کلیسا و کنیسه وجود دارد و همان گونه که ترکیه در امور داخلی کشورهای دیگر دخالت نمی کند ، کسی حق ندارد در امور عبادتگاه های ترکیه دخالت کند.
درهمین ارتباط ، باید گفت: دولت ترکیه با ایفای نقش درامور مسجد تاریخی ایا صوفیه درپی آن است که مشکلات خود را با غرب درمسائل داخلی حل کند و ضمن دادن امتیاز، امتیاز متقابلی از غرب دریافت کند. دولت آنکارا این موضوع را تاکنون در بسیاری از زمینه ها در روابط با اروپا تجربه کرده است. در مقابل یونان با طرح اتهام های متعدد علیه ترکیه ، تلاش می کند نقش اروپا را در امور داخلی ترکیه برجسته تر سازد.
تنش های دیپلماتیک میان ترکیه و یونان درپی انتقاد آتن از برگزاری مراسم قرائت قرآن درمسجد ایا صوفیه واقع دراستانبول شدت گرفته است. آتن مدعی است ، برگزاری مراسم دینی درمسجد تاریخی معروف ایا صوفیه ترکیه با کنوانسیون یونسکو مبنی بر حفاظت از اماکن تاریخی تناقض دارد. درمقابل ، وزارت امور خارجه ترکیه با رد اتهام های یونان ، تلاش کرده است تا توجهات را به تخریب مساجد درآتن معطوف ساخته و واکنش مناسبی به یونان ارائه دهد.
دراین میان ، باید گفت : درحالی که بر اساس توافق های دولت های پیشین حاکم بر آنکارا بسیاری ازامکانات ترکیه را با دولت های بیگانه به اشتراک گذاشته شده است ، به نظر می رسد دولت آقای اردوغان تلاش می کند به بهانه های مختلف حاکمیت ملی خود را بر سراسر ترکیه اعمال کند.