تغییر رسمی کاربری موزه به مسجد ایاصوفیا

"رجب طیب اردوغان" رئیس‌جمهوری ترکیه فرمان تغییر کاربری موزه ایاصوفیه به مسجد را امضا کرد. 

تصمیم رئیس جمهوری ترکیه با واکنش منفی اتحادیه اروپا و سازمان علمی ، آموزشی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) و همچنین برخی کشورهای منطقه و جهان ازجمله یونان ، فرانسه و آمریکا مواجه شده است. با وجود اعتراض های نهادهای بین المللی و دولت های منطقه و جهان ، اردوغان تغییر وضعیت ایاصوفیه به مسجد را یک مساله داخلی دانسته و تاکید کرده است: دخالت خارجی دراین ارتباط پذیرفتنی نیست . 

پیش ازاین ، وزیر امور خارجهٔ یونان گفته بود:  "ما باز هم به ترکیه یادآور می‌شویم که به تعهدات بین‌المللی خود پایبند بماند و منافع داخلی و ملی خود را بر محافظت از بناهای مهمی مانند ایاصوفیه که میراث جهانی بشری است، ترجیح ندهد".

دراین شرایط ، باید گفت اعتراض های دولت های غربی و نهادهای بین المللی به اقدام اخیر رئیس جمهوری ترکیه در حالی است که آتن تنها پایتخت اروپایی بدون مسجد در چارچوب اتحادیه اروپا محسوب می شود. اما تخریب مساجد در آتن با سکوت دولت های غربی مواجه نشده است.

بدیهی است ، تا زمانی که دولت ترکیه اتخاذ سیاست های غربگرایانه را در دستورکار داشته باشد ، تمامی تحرکات آنکارا در زمینه نشان دادن سیاست های مستقل ازغرب ، تبعات منفی برای دولت ترکیه خواهد داشت. درحقیقت ، مخالفت نهادهای بین المللی و دولت های غربی ، درآینده ممکن است مشکلاتی برای دولت ترکیه فراهم کند. 

دراین میان ، مخالفت یونان با اقدام اخیر رئیس جمهوری ترکیه را باید در راستای ادامه اختلاف های متعدد و فزاینده آنکارا-آتن قلمداد کرد.

تشدید تنش های دوکشور، درشرایطی است که به نظر می رسد اقدام اخیر رئیس جمهوری ترکیه با خواست اکثریت مردم مسلمان این کشور هماهنگ تر بوده است. درحقیقت، رئیس جمهوری ترکیه به درخواست مردم این کشور مسلمان، تغییر کاربری موزه به مسجد ایاصوفیا را امضا کرده است.     

برغم اقدام مردم پسند و سازنده رئیس جمهوری ترکیه مبنی بر تغییر کاربری موزه به مسجد ایاصوفیه ، برخی از سیاستمداران و کارشناسان مخالف ، این تصمیم را به عنوان قدمی به عقب دانسته و آن را به مثابه پاک کردن 1000 سال تاریخ ترکیه قلمداد کرده اند.

درهمین ارتباط ، "ییلدیرای اغور" روزنامه‌نگار و کارشناس معروف رسانه های آنکارا، در روز ششم ماه ژوئن سال جاری میلادی با انتشار مقاله ای ، نوشت:  "اولین بار که از موضوع تغییر کاربری موزه به مسجد ایاصوفیه ، "استفاده سیاسی" شد در سال ۱۹۶۵ میلادی بود. در واقع ، نماز خواندن مسلمانان در ایاصوفیه "حداقل ۵۵ سال" پیشینه دارد".

برغم ادعای این کارشناس مخالف دولت آنکارا که می تواند ادعای موردنظر دولت های بیگانه نیز باشد، ایاصوفیه در زمان امپراتوری روم شرقی ، کلیسا بود. اما پس ازفتح استانبول به دست ترکان عثمانی به مسجد تبدیل شد و با تشکیل جمهوری درترکیه و به قدرت رسیدن آتاترک ، ایاصوفیه به موزه تبدیل شد و تا امروز به همین شکل باقی مانده‌ است.

در یک جمعبندی کلی از امضای تغییر کاربری موزه به مسجد ایاصوفیه در استانبول توسط رئیس جمهوری ترکیه ، باید گفت: اقدام اخیر رجب طیب اردوغان ممکن است به انسجام ملی ترکیه منجر شود، اما همین موضوع بهانه ای برای غرب فراهم خواهد کرد تا در آینده این کشور فعال در غرب آسیا را تحت فشارهای هر چه بیشتر قرار دهند.