تحلیل: تاکید رییس جمهوری آذربایجان بر گسترش رابطه با ناتو
-
علی اف: هماهنگی نظامی عملیاتی میان نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان و سازمان ناتو در حال گسترش است
سیاست های یکسال گذشته رئیس جمهوری آذربایجان به ویژه در زمینه پایان دادن به مناقشه با ارمنستان ، مخاطرات کشورهای منطقه قفقاز جنوبی را تشدید و کشورهای حاشیه این منطقه را با تهدیدهای جدی مواجه خواهد ساخت.
"الهام علی اف" رئیس جمهوری آذربایجان در ادامه روند تصمیم گیری سیاست های نامناسب منطقه ای خود ، بار دیگر تهدید جدی تری را علیه کشورهای مستقل منطقه علی الخصوص ایران و روسیه مطرح کرده است.
الهام علی اف در دیدار "ینس استولتنبرگ" دبیر کل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در بروکسل ، خواستار گسترش روابط دو جانبه جمهوری آذربایجان با این سازمان نظامی شده است. در این دیدار ، رئیس جمهوری آذربایجان با اعلام این که کشورش با کشورهای عضو ناتو همکاری های راهبردی دارد ، تصریح کرد:هماهنگی نظامی عملیاتی میان نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان و سازمان ناتو در حال گسترش است".
رییس جمهوری آذربایجان همچنین در کنفرانس مطبوعاتی بار دیگر موضوع احداث کریدور زنگزور در خاک ارمنستان برای اتصال با جمهوری خودمختار نخجوان را تکرار کرد . اظهارات رئیس جمهوری آذربایجان به منظور اجرای طرح مورد نظر دولت ترکیه در خاک ارمنستان مبنی بر در اختیار گرفتن دالان موسوم به زنگزور که مدام توسط شخص الهام علی اف تکرار می شود در شرایطی است که پیش از این مقام های دولت ایروان بارها مخالفت خود را با اجرای این طرح تامل برانگیز ابراز داشته اند.
به عنوان مثال ، "نیکول پاشینیان" نخست وزیر ارمنستان اخیرا" گفته است: "کشورش با اعطای کریدور به جمهوری آذربایجان برای متصل شدن این کشور به نخجوان از طریق خاک ارمنستان مخالف است".
اظهارات الهام علی اف در دیدار با دبیر کل ناتو نشان می دهد که دولت باکو تحت فشارهای شدید ترکیه قرار دارد و تلاش می کند به جای کسب منافع ملی جمهوری آذربایجان مدام در پی تامین منافع ترکیه در قفقاز جنوبی است. پیش از سفر رئیس جمهوری آذربایجان به بروکسل ، "خلوصی آکار" وزیر دفاع ترکیه حمایت کشورش را از نوسازی ارتش این کشور حوزه قفقاز جنوبی اعلام کرد.
خلوصی آکار در سخنانی در پارلمان ترکیه گفته است: نیروهای مسلح ترکیه و جمهوری آذربایجان همکاری های دوجانبه را در آینده بیش از پیش گسترش خواهند داد.
بدیهی است که ترکیه یکی از اعضای فعال سازمان پیمان آتلانتیک شمالی - ناتو- و دومین ارتش این سازمان نظامی را در اختیار دارد. پس از پایان جنگ دوم قره باغ ، مقام های روسیه که درصدد امتیازدهی به جمهوری آذربایجان بودند تا بتوانند نظر مثبت مقام های باکو را برای پیوستن به اتحادیه های منطقه ای وابسته به اردوی شرق جلب کنند. در ادامه این روند ، ترکیه توانست در خطوط تماس نیروهای صلح بان روسی در خطوط تماس جمهوری آذربایجان و ارمنستان یک جایگاه محدود و جزیی به دست آورد.
اما پیش بینی مقام های روسیه درست نبود و جمهوری آذربایجان نه تنها به همگرایی با روسیه متمایل نشد ، بلکه از همان ابتدا برای همگرایی با کشورها و نهادهای غربی تلاش مضاعفی را در دستور کار قرار داد. در این میان ، روسیه که همواره مخالفت خود را با گسترش ناتو به سمت شرق ابراز می داشت ، با دست خود دومین ارتش ناتو را به مرزهای خود دعوت کرد. در حقیقت ، با ابراز تمایل رئیس جمهوری آذربایجان به گسترش رابطه با ناتو و نوسازی ارتش این کشور توسط یکی از فعال ترین اعضای این سازمان نظامی یعنی ترکیه ، هزینه های مقابله با ناتو را بیش از پیش افزایش داده است. دراین شرایط ، با گسترش همکاری های نظامی جمهوری آذربایجان با ترکیه و ناتو، در حقیقت ، مشکلات روسیه تشدید شده است.
دراین شرایط ، کارشناسان ارمنی می گویند : در صورت دراختیار گرفتن کریدور موسوم به زنگزور در خاک ارمنستان ، هزینه های روسیه بیش تر از دیگر کشورهای منطقه افزایش خواهد یافت.
در همین ارتباط ، "وان هامباردزومیان" کارشناس نظامی ارمنستان ، گفته است:چند ماهی است که مقام های باکو و آنکارا با الهام از پیروزی جمهوری آذربایجان در 44 روزه با ارمنستان ، تاکتیک جنگ خزنده سیونیک را در دستور کار قرار داده اند. آن ها می دانند که آمادگی رزمی ارمنستان شکسته شده است. به همین دلیل ، تلاش می کنند تا حداکثر را به دست بیاورند و چندین هدف دوردست را دنبال کنند. جمهوری آذربایجان پس از گرفتن موقعیت های مطلوب در طول خطوط تماس در گام نخست ، در گام دوم به منظور اعمال فشار بی امان و نگه داشتن جامعه ارمنستان در فضای ترس هستند".
این کارشناس نظامی ارمنستان در عین حال ، تصریح کرد: "هدف نهایی جمهوری آذربایجان دستیابی به کریدور و به رسمیت شناختن تمامیت ارضی آن است. برای دریافت کریدور با ترکیه و نخجوان از طریق سیونیک ، جمهوری آذربایجان هر کاری که می تواند انجام خواهد داد".
در این شرایط ، ترکیه که به دلایل متعدد تشدید اختلاف ها با آمریکا و اتحادیه اروپا در حال طرد شدن از ناتو و نهادهای غربی بود ، با بهره برداری از شرایط موجود و تهدید روسیه توانسته است به همکاری های خود با نهادهای غربی ادامه دهد.
در یک جمعبندی کلی از شرایط ایجاد شده موجود در سطح منطقه ، باید گفت: طرح کریدور زنگزور نه تنها یک طرح عادی برای همکاری های دو و چند جانبه نیست ، بلکه با در اختیار گرفتن یک دالان در اراضی ارمنستان ، مشکلات ارمنستان در روابط با ایران و روسیه مختل خواهد شد و روسیه باید خود را با مجموعه ای از کشورهای عضو سازمان نظامی ناتو در قفقاز جنوبی آماده کند.
بیشتر بخوانید:
