Чаро Вашингтон ин бор натавонист чашмҳояшро бар саркӯби фаластиниҳо бибандад ?

Порси тудей – Гузориши солонаи Вазорати хориҷаи Амрико дарбораи ҳуқуқи башар ки ба тозагӣ мунташир шудааст , хушунату саркӯби алайҳи фаластиниҳоро таъид мекунад .

Ба гузориши Порс тудей , дар гузориши Вазорати хориҷаи Амрико омадааст : Хушунати Исроил алайҳи фаластиниҳо дар Каронаи Бохтарӣ ба болотарин сатҳи рӯзона аз соли 2005 расидааст . Ин гузориш меафзоед : Гузоришҳое мабнӣ бар нопадид шудани фаластиниҳо тавассути Исроил ё аз тарафи он гузориш шудааст ва бештари фаластиниҳо дар юришҳоӣ дар Ғазза боздошт шуда ва сипас ба Исроил мунтақил шудаанд .

Расонаҳои ғарбӣ монанди Алҷазира гузориши Вазорати хориҷаи Амрикоро барҷаста кардаанд ва онро нишонае аз тағйир дар рӯйкарди Вашингтон нисбат ба Исроил донистаанд . Расонаҳои саҳюнистӣ низ вокунишҳои мутафовите дар ин замина доштаанд ; Бархе онро нодида гирифтаанд , дар ҳоле ки бархе дигари онро таҳдидӣ барои равобити стротежик бо Амрико талаққи кардаанд . Аз сӯйи дигар , гурӯҳҳои муқовимати фаластинӣ монанди Ҳамос ва Ҷиҳоди исломӣ аз ин гузориш барои машрӯъияти бахше ба муборизоти худ баҳрабардории расонаӣ кардаанд .

Ин гузориш дар ҳоле мунташир шуда ки Фараҳони Ҳақ , муовини сухангӯии Созмони Милал , пештар гуфт : Дафтари ҳамоҳангии умӯри башардӯстонаи Созмони Милали Муттаҳид дар мавриди Каронаи Бохтарӣ эълом кардааст ки хушунати нерӯҳои исроилӣ ва шаҳракнишинон алайҳи ҷавомеъи фаластинӣ ҳамчунон идома дошта ва ҳаводиси хушунатомези шаҳракнишинон рӯ ба афзоишаст . Сухангӯи созмони милал ба хабарнигорони афзӯд : ҳафтаи гузашта , Дафтари ҳамоҳангии умӯри башардӯстонаи Созмони Милали Муттаҳиди ҳаддиақал 24 ҳамлаи шаҳрак нишинон исроилӣ алайҳи фаластиниҳоро сабт кард ки мунҷар ба талафот , хисорати молӣ ё ҳар ду шуду дархости худро барои ҳифозат аз ғайринизомиён дар Каронаи Бохтарӣ , аз ҷумла Байтулмуқаддас , такрор кард .

Далоили чанде барои изъони Вазорати хориҷаи Амрико дар гузориши солонаи худ ба саркӯбу хушунати режими саҳюнистии алайҳи фаластиниҳо вуҷӯд дорад . Далели аввал , афзоиши хушунатҳо дар Каронаи бохтарӣ аст . Тибқи ин гузориш , сатҳи хушунати рӯзона алайҳи фаластиниён дар Каронаи Бохтарӣ ба болотарин ҳадди худ аз соли 2005 расидааст . Далели дувум , мустанадоти муртабит бо нопадид шудану боздоштҳои фаластиниҳо аст . Гузоришҳое аз нопадид шудани фаластиниёну интиқоли онҳо ба Исроил пас аз боздошт дар ҷараёни ҳамалоти низомӣ мунташир шудааст . Далели сеюм , фишори ниҳодҳои байналмилалӣ аст . Созмони Милал ва ниҳодҳои ҳуқуқи башарӣ борҳои нисбат ба хушунатҳои шаҳракнишинон ва нерӯҳои исроилӣ ҳушдор додаанд . Ҳатто Дабирикули Созмони Милали нигарониҳоӣ дарбораи эҳтимоли хушунати ҷинсӣ дар зиндонҳои Исроил иброз кардааст . Далели чаҳорум , афкори умумии ҷаҳонӣ аст . Бо густариши расонаҳои мустақилу шабакаҳои иҷтимоӣ , афкори умумии ҷаҳонӣ нисбат ба вазъияти фаластиниҳо ҳассостар шуда ва давлатҳо ночор ба вокуниш ҳастанд . Ин изъон , ҳарчанд дерҳангом , нишондиҳандаи фишорҳои фазояндаи байналмилалӣ барои посухгӯй ба нақзи ҳуқуқи башар дар Фаластини ишғолӣ аст .

 Таъсироти интишори ин гузориш аз ҷониби Вазорати хориҷаи Амрико низ аз чанд ҷанбаи қобили баррасӣ аст . Дар дохили Амрико , ин гузориши боис шуда бархе намояндагони Конгресс ва ниҳодҳои ҳуқуқи башарии хостори бознигарӣ дар кумакҳои низомӣ ва диплумотики Амрико ба Исроил шаванд . Ҳамчунин , дар баёнияҳои ахир , лаҳни Вазорати хориҷаи Амрикои нисбат ба иқдомоти Исроил , ба вижа дар мавриди шаҳраксозиҳо ва ҳамалот ба ғайринизомиён , муҳтоттару интиқодитар шудааст .

Дар сатҳи минтақаӣ  ва байналмилалӣ , афзоиши ҳимоят аз фаластиниҳо пас аз интишори ин гузориши қобил зикраст . Созмони Милал бо истинод ба ин гузориш , нигарониҳое дарбораи хушунати ҷинсӣ дар зиндонҳои Исроил иброз карда ва хостори иқдомоти пешгирона шудааст . Шӯрои ҳуқуқи башари Созмони Милал бо истинод ба гузориши Амрико , хостори ташкили кумитаи ҳақиқатёб барои баррасии мавориди нопадид шудан , боздоштҳои худсарона ва хушунатҳои ҷинсӣ дар зиндонҳои Исроил шудааст . Кишварҳои минтақа монанди Эрон , Туркия ва Қатар аз ин гузориш ба унвони санаде барои исботи нақзи ҳуқуқи башар тавассути Исроил истифода кардаанд .

Ҳамчунин , бархе давлатҳо ва ниҳодҳои байналмилалӣ хостори таҳқиқоти мустақил дарбораи хушунатҳои Исроил алайҳи фаластиниҳо шудаанд . Ниҳодҳои байналмилалӣ аз тавофуқи оташбаси миёни Ҳамос ва Исроил ҳимоят кардаанду нақзи он тавассути Исроилро маҳкӯм кардаанд . Бархе кишварҳои аврупоӣ пас аз интишори гузориш , хостори баррасии мустақил дарбораи хушунатҳо дар Каронаи Бохтарӣ ва Ғазза шудаанд . Иттиҳодияи Аврупо дар баёнияҳоӣ бар лузӯми риояти ҳуқуқи ғайринизомиён таъкид карда ва хостори таваққуфи шаҳраксозиҳо ва хушунатҳои шаҳрак нишинон шудааст . Бархе аҳзоби чапгаро дар порлумони Аврупо хостори бознигарӣ дар ҳамкориҳои низомӣ ва амниятӣ бо Исроил , ба вижа дар заминаи содироти таслеҳот шудаанд . Ин мавзегириҳо нишон медиҳад ки ҳатто муттаҳидони суннатии Исроил дар Аврупо ҳам наметавонанд дар баробари фишори афкори умумӣ ва мустанадоти ҳуқуқи башарӣ сукут кунанд .

Аммо дар сатҳи ҷаҳонӣ , интишори ин гузориши боис шуда афкори умумӣ дар кишварҳои ғарбӣ нисбат ба вазъияти фаластиниҳо ҳассостар шаванд . Гурӯҳҳои ҳомии ҳуқуқи башар ва адолати иҷтимоӣ дар Амрико ва Аврупо аз ин гузориш барои фишор бар давлатҳо ҷиҳати таваққуфи ҳимояти беқайду шарт аз Исроил истифода кардаанд . Дар шабакаҳои иҷтимоӣ низ мавҷӣ аз ҳамдилӣ бо қурбониёни хушунати шакли гирифта ва ҳаштагҳоӣ монанди # FreePalestine дубора таранд шудаанд .

Изъон ба саркӯбу аъмоли хушунати алайҳи фаластиниҳо дар гузориши солонаи Вазорати хориҷаи Амрико , ҳарчанд аз манзари шафофияти мусбати талаққӣ шуда , аммо боис шуда бархе бозигарони минтақаӣ , Амрикоро шарики бетарафӣ надонанду нақши он дар миёнҷигариро зери саволи бибаранд . Ниҳодҳои байналмилалӣ ва гурӯҳҳои ҳуқуқи башарӣ акнӯн аз Амрико мехоҳанд ки фаротар аз гузоришнависӣ , иқдомоти малмӯсе монанди таваққуфи кумакҳои низомӣ ё ҳимоят аз таҳқиқоти мустақил анҷом диҳад . Амрико акнӯн барои ҳифзи ҷойгоҳи худ дар ғарби Осиё , ночораст мавозиъи мутаъодилтари иттихоз кунад ва дар бархе маворид , аз режими саҳюнистӣ бихоҳад ба тавофуқоти оташбас пойбанд бимонад . Дар маҷмӯъ , ин изъон на танҳо фазои диплумотики минтақаро дастхуши тағйир карда , балки Амрикоро дар мавқеъияте қарор дода ки бояд байни ҳимояти суннатӣ аз Исроилу ҳифзи иддаои ҷаҳонӣ дар заминаи ҳуқуқи башар , таъодул барқарор кунад . Ҳарчанд ки мавозиъ ва амалкарди давлати Трамп , чӣ дар давраи аввал ва чӣ акнӯн дар давраи дувуми раёсати Ҷумҳурии Доналд Трамп , нишон медиҳад ки ҳимояти бе чуну чаро ва ҳамаҷониба аз Исроил сарлавҳаи сиёсати Вашингтон дар минтақаи ғарби  Осиё аст .