Amerkə insonə həxon
Amerkə insonə həxon
Amerkədə mıxtəlifə cəhəton iyən istiğomətonədə insonə həxon darıştey əncom doey beydə.bın kişfərədə bə bəşəri həxon rioyət kardey iyən fərdi iyən iştimoyi ozodətiyon və vətəndoəti həxon zəminədə bə Amerkə devləti tərəfiku bəhs bıə şuoron rəğmən,çe Amerkə devləti bənə de bumi iyən aborigenə xalğon,kamə milləton iyən siyoə puston rəftor,məhbuson vəzyət,bə şəxsi həyoti mıdoxilə iyən co ziyoədə vıron bıə mıxtəlifə zəminəonədə bıə funksiyə,çe Vaşinqtoni insonə həxon mıdofiyə iddiyo zəminədə bıə duyəvojəti nışon doydə.
Bəşəri həxon darıştey coqlə vırə,Amerkədə bıə mıhocir iyən miqranton həxon darıştey məsələy.əmmo Amerkədə insonə həxon darıştey zəminədə oşko iyən kanə vırə,İrği iyən cinsi farğ noey iyən bəy ayid bıə məsələonin.həlbəttə,ımrujnə rujonədə bə dəvardə zəmonon nisbətədə bə Amerkə hakim bıə camiyədə qıləy tafutinə İrği farğ noey bəçəş çiyedə.ın tafuton bənə Amerkə məhkəmə nizomədə,Amerkə ixtisodi sistemədə,təhsili şebədə, səhiyyə sistemədə iyən çe Amerkə polis iyən əmniyyəti nizomədə bıə farğ noeyon mevcude.
Eyni holədə Amerkə dayima çe jenı-merdi həxon mısovi bıey zəminədə iddiyoş heste. əmmo bəçəvon iddiyo əks,fakton nışon doydə ki,Amerkə camiyədə çe jenon həxon darıştey həxədə veyə məlumoton heste.hırdənon həxon darıştey həxədə həm çe Amerkə milodi 2013-ə sori bekardə bıə”hırdənon həxon konvensiyə” ğanuni ratifikasiyə nıkardey,çın kişfəri nomış ijən çe dıqlə Somali iyən Cənubi Sudani kişfəri kəno bənə seminə kişfəri unvoni hənuz çe ın ğanuni nıbekardə və konvensiyə ratifikasiyə nıkardə kişfəronku ğərolış doe.
Irği coəti iyən rasizm hejo bənə qıləy muhim məsələ Amerkə camiyədə bəhs beydə.de Barak Obama Sıpyiə Kədə bənə iminə siyoəpusti prezdenti vıjıney,intizor şeydəbe ki,çe siyoəpuston şərayit çok bıbu,əmmo əmələn iyən praktiki surətədə ısət əmə ixtisodi iyən sosyal cəhətonku bıə bəçəvon yavə vəzyəti şoydimon.
Həmməysə vey muhimmə çi,çe Amerkə polisi hoziyəti əsliyə ğıboniyon siyoəpuston iyən ranqinə puston təşkil doydə və həmonə məsələ çe etırozon iyən ğıyomon əsliyə dəlilonkuye ki,kali vaxton çe Amerkə şəhronədə bə əməl omeydə.ım qıləy holədəy ki, Amerkə ıştəni çe bəşəri həxon iyən ozodəti səyvon təğdım kardedə.irği,təhsili,məşğələ iyən sosyal coəti və həmçinin bə siyoəpuston ələyh bıə hoziyəti,qıləy kişfərədə ki, dınyoədə çe demokratiyə iyən bəşəri həxon nəşr iyən pevolo kardey iddiyo kardedə,ısət bə qıləy addiyə məsələ təbdil bıə…
Amerkədə bəşəri həxon darıştey coqlə vırə,ifodə ozodəti nıbey iyən bə şəxson xususi həyoti mıdoxilə ifşo kardey dəlili xoto təğib kardey iyən çe Amerkə devləti çın kişfəri şəhrvandonku casusəti kardey məsələonin.
Amerkə dayima səyış kardə ta bə qlobal erjon iyən beynəlxalğə həxon norməon dığğət nıkardey,ıştə xarici hədəfi təğibko iyən bo bə ın hədəfi rəseyro coqlə kişfəronədə həm hevuj iyən oşkoə şikilədə insonə həxonış darıştə.Amerkə Vyetnam, İrağ,Əfğanıston, Suriyə iyən Yəmənədə bıə cinoyəton de Amerkə devləti təvəssıti bəşəri həxon darıştey nışon doydə.qıləy kişfər ki,de beynəlxalğə mediyaon ıştə ixtiyorədə malik bıey,bo bə dınyo mıstəğilə devləton ələyh ziyodə təbliğoton avjoriku oko doydə.
Beynəlxalğə insonə həxon darıştey iyən bənə İrağ iyən Əfğanıstoni bıə kişfəron təcavuz kardey iyən Əbu-Ğureyb iyən Beqrami zindonədə bəşəri həxon fociyə icod kardey və çandə həzo beqınoə insonon maq iyən de bepiloət təyyorəon təvəssıti anti-terroristə həmləon min cumlə çı Amerkə bəşəri həxon darıştey sahədə coqlə vıronkuye
