Əbədiyə ətr
Əbədiyə ətr
“Əlləzinə yubəlliğunə...məlum beydə çe rosney,ibloğ iyən təblıği şərt həmonə xəşiyyət iyən tarsi nıbeye ki:”Və la yəx...votedəş:əğə!ehyanə ın ko bıkom,mumkine dınyoədə bə dast dənoey bıbum.çok,”Və kəfa billahi həsiba:mıhosibə bə Xıdo ehdə bınə iyən bəhaştənən Xıdo boşmə mıhosibə bıko.əqər çe mərdumi ğəzovət və mıhokiməon tars,çe mərdumi mıxtəlifə mıhokiməon çe Xıdoku tarsi vırədə bınəmon,muşkilon dırıst bəbe. çunki,Mıtəolə-Xıdoku tars təğvoye.ehyanə ımi bə kəno bınəmon və çe milləti tars vırəbəvırə be,bın zəmon Mıtəolə-Xıdo hamyə furğon,pəydo nibəbe.”İn təttəğullah...ın furğon çe təğvoku nəşət seydə.bo insoni həyğəti ruşin bey,çe təğvo noiliyyəte və bəçımı nəzə əsos ın məsələ vey muhimme...
Ğıron qıləy mislış nıbə hınə və sənət əsəre.yəni çe Ğıroni əzəmət iyən Ğıroni əhəmiyyəti qıləy cəhət,çe Ğıroni hınə reçinətiyonku iborəte. təsodufən iminə dərəcədə bənə maqniti dılon bə İslomi səmt cəzb kardə çi,həmonə Ğıroni hınə və sənəti cəhəte.ərəbon həm çe ləfz iyən sıxanon musiği famedəbin və həmən de ədəbi zıvoni oşno bin-əyo çe ərəbi muhit jıqo be-ğəflətən vindeşone qıləy miyonə təzahur ome ki,çəy mislışon məsəşon nıbe.nə şeyre və nə əsəre.əmmo qıləy mehtəşəmə hınə fenomen.ın həmonə çiye ki,Əmiəl-Muminin(ə) hamyedə: ”Zahiruhu....”Əniğ”yəni həmonə heyrətamizə reçinəti,həmonə reçinəti ki,inson çəy mığobilədə ğərol qətə zəmon,bə heyrəti dılə dəşeydən. Ğıronədə bıə reçinəti jıqoye.həlbəttə,əmə farsi zıvonon yəni ğeyri-ərəbon və ərəbə zıvononku veyni ın tovfiğ iyən ovandətişon ni ki,ın reçinətiyon dərk bıkon.(əmmo) ımi fəğət de Ğıroni ziyodə unsi dərk kardey bəbe.qıləy vaxt ki,inson de Ğıroni uns bastedə,əy ziyodə tilovət kardedə,vey məseydə,bın zəmon fameydə çe mənəvi cəhətonku əlovə,ın zıvon,ın cumləon çanədə zərif iyən ğəşənqe...
Bın siyosətədə Əmiəl-Muminini(ə) xususiyyətonku qıləyni ıme:çe məkr və hiyləku bə diyəroye.çə həzrətiku qıləy cumlədə nəğl bıə ki:”ləv la...ehyanə təğvo çımı dasto-poş dəvastə nıəbe,az,bə ərəbi hiyləqəron həmməysə çokə məkr və hiylə bələd bim.coqlə vırədə mıoviyə deştə mığoyisə məğamədə -çun mıoviyə hukumətədə de məkr və hiylə məşhur be,joqo ki,nəğl bıə:”Vəllahu ma ... mıoviyə mıku vey zırənq ni.əmmo Əli(ə) çiç bıko?.qıləy vaxt bə təğvo və bə əxloği rioyət kardey bıbu,çə həzrəti dastı-po bastə beydə.Əmiəl-Muminini(ə) metod ıme.təğvo ki nıbe, çe insoni dastı-po oje,harçi votey və bə həyğəti əks votey bəzıne.iftiro ğandedə,bə mərdumi du votey zıneydə,ıştə təəhhudon arıştey zıneydə,bə sıratəl mıstəğimi dışmenon dıl dəvastey zıneydə.qıləy zəmon təğvo nıbe,jıləvoniye.Əmiəl-Muminin(ə) hamyedə:”Mı siyosəti de təğvo intixob kardeme,de təğvo ixtiyor kardeme.ıme ki,Əmiəl-Muminini(ə) metodədə məkr,hiyləqərəti iyən kəsif və çırkinə koon və bənə ımi çiyon mevcud ni. pok və pokizəy.....
Xilofəti iqlə vırədə,i dastə omin Əmiəl-Muminini(ə) kəno-bə bəziyon işorə kardedəbin-Əğə!çımon təklif və ko bə ikərə həll bıkə.isror kardedəbin. Əmiəl-Muminin(ə) cəvobədə ımoni de səbri nəsyət kardedəbe və min cumlə ımoni hamyedəbe:ın nəzə ki,şımə hesteyone,iqlə nəzəy.”fırğə.......”i dastə şımə həmonə nəzə ğəbul kardedən. ”fırğə.......” i iddə və ğısm nə ə tərəfədəy və nə ın tərəfədəy.qıləy seminə nəzə heste.”fəsbiru” səbrkənən ta Əmiəl-Muminin(ə) de hikməti ıştə koy əncom bıdo.”hətto”...bıhaştənən de lutf və mehribonəti çe həxı soybi həxı bıstənəmon. həxı bəyjikəmon.”Və iza....-ta de lutf və mehribonəti və de xoşrəftorəti həxı bəçəy xıvando oqordınəmon.həxı bəyjikəmon.əqər vindemone qıləy çorə mandəni, əvon həxı ğəbul kardedənbin,bə zəmon”Axərud-....ım qıləy ərəbi məşhurə zərbul-misol iyən yolon sıxane:”Axərud-....yəni oxonə çorə ro həni de ğətiyyəti əncom bədomon.çanədə ki,mumkine bo zəxmi əloc kardero de dəvo-damoni iyən mərhəmi əməlkəmon və şifo bıdəmon və mərhəm bınəmon.qıləy vaxt ki ım nıbe,koy oxoyədə doğ və sı bəkardemon.həni co çorə ni....