Ğərbədə insonə həxon

Ğərbədə insonə həxon

Beynəl-Xalğ Əfv Təşkilot Myanma devləti hərbiçiyon vəzyəti barədə bardə oxonə təhğiağaton dəvomədə,çın onemoni cəm kardə tojə sənəd və fakton nışon doydə ki,Myanma ləşkər ijən sənibəton bə canqi cinoyəton mırtəkib bıə və həmçinin Raxin viloyətədə kali bə insonə həxon rioyət nıkardey məsləon bə dim beşə.bə ın hisobati əsos,hərbi əməlioyyoton ijən ənciom doə holədəy və canqi cinoyəton həm haryuj ziyod bıə holədəy.

Beynəl-Xalğ Əfv Təşkiloti tojə hisobot  de “hiçkəs əməni muhafizə kardey zıneydəni” nomi,Myanma Raxin əyolətədə bıə canqi cinoyəton və bə insonə həxon rioyət nıkardey hodisəon deçəy delaton bəyon kardedə ki,çokonə Myanma devləti ləşkər ki,de “Tatmadaw” nomi məşhure,milodi 2019-ə sori yanvarə manqiku de çandə qılə həmləon vositə və bə beynəl-xalğ usul və prinsipon rioyət nıkardə holədə deştə silohinə həmlə ziyodə ğeyri-hərbi və mılki şəxsonışon kıştə və yarəjəşon kardə.

In hisobot ijən təhğığış bardə ki,2019-ə sori yanvarədə Myanma devləti bə Ruhinqiyə mısılmınon ələyh şiddətinə əməliyyot dəvordıniyə. Beynəl-Xalğ Əfv Təşkiloti  Asiyə şərğ və cənubədə reqiyonal mudir Nikolas Biklin votedə:”dı sorisə bəkam qıləy zəmonədə ki,Ruhiqiya cəmiyyət de vəhşətnokə ğətli-ami dimbədim omey bə dınyo iştimayiyyati ğəzəbi boyis be,əmmo Myanma devlət ijən bə Raxin əyolətədə bıə etnik milləti ələyh dəhşətinə canqi cinoyətonış əncom doe”.əv,ıştə sıxanon dəvomədə votedə:”Myanma devləti ləşkəri Raxin ostanədə bıə tojə əməliyyot,nışon doydə ki,ım cinoyəton isloh və ğəbul bıənin ni və Myanma devlət bın ğeyri-hərbi şəxson ğətli-am kardey koyədə bə hiç qıləy sıvoli cəvob doydənin.həmçinin sabit kardedə ki,de çın kişvəri ləşkəri zıne-zıne taktikə vositə ın mılki şəxson həx-huğuğon hevujə surətədə darıştey və  əvoni tuməbır kardey bedə”.

Beynəl-Xalğ Əfv Təşkilot çın canqi cinoyəton ğıboniyon həxədə 81 qılə mısohibəş bardə.min cumlə çın mısohibəon 54 qılə Raxin ostanədəy ki,çı 2019-ə sori martə manqi oxoyədə əncom doey be və 27 mısohibə həm çı diyəroə royku de bə məntəğədə jiyə zərəlo-ziyon vində kəson əncom doey bıə.ın təşkilot həmçinin kosmosiku kəşə bıə foto və sujeton və insonə həxon sahədə fəalon co hisobaton və co eksperton koonışon təhğığ kardə.

Bə kəşə bıə mısohibə iyən co fakton,min cumlə kosmosiku kəşə bıə sujeton əsos,Beynəl-Xalğ Əfv Təşkiloti təsdığ kardəşe ki,bə mılki şəxson bıə ın həmləon ğeyri-ğanuni bıə və bın həmləon mıddətədə təğribən 14 nəfər ğeyri-hərbi şəxson kıştə bıə,hiçnıbu 29 xonəxo ya tiki həm vey həm yarajə bıən. bə mılki şəxson zidd bıə qırd çı ın həmləon veyni,sərostə formaədə bıə və bə hərbi şəxson çı mılki şəxsonku co kardey ayid bıə hiç qıləy prinsipon rioyət kardey bıəni.Yanvarə manqi oxoyədə  qıləy hodisədə,Myanma ləşkəri bə Rathedaung Township di həmlə bəpeştə,qıləy haft sinnədə bıə zoə hırdən kəştey be.harçənd ım zoə hırdən de şiddəti yarəjə bıəbe,əmmo çandə saəti bədiqə Birma hərbiçiyon bəçəy xıyzoni icozəşon doə ta əy bə noxəşxonə ovıştınon.bə ın təxiri xoto,həmonə zoə hırdən ıştə conış çı dasto doe.

Qıləy co hodisə martə manqi  nimədə,bə Birma devləti hərbiçiyon tərəfiku bə Yurhunq Tav di ğandə bıə rəketi xoto,ço nəfəri ıştə conışon çı dasto doe.bın həmlədə həmçinin 37 sinnədə bıə Hla Shve Maunqi kə həm həmlə be.əv,ıştə de Beynəl-Xalğ Əfv Təşkiloti uzvon intervyuədə votəşe:”mı çı tıpemoni sədom məse.qıləy dıjd və yolə tıpemon və otəşım ıştə kəni vinde..ıştə qədə kinəm bəştə vanqom qətəbe...peşo diyəm karde çımı kəy kum rıjiye bəsə kəysə”.

De peyk antena vositə kəşə bıə sujeton həm nışon doydən ki,çokonə Yurhunq Tav di sakinon kəon təxrib bıə.

2019-ə milodi sori aprelə manqi 3-ədə qıləy hərbi helikopter bə de bambu doon bırniye koy məşğul bıə çı Ruhinqiyə fəhləon həmləşon karde ki,çın həmlə nəticədə 6 nəfər merdon və zoon kıştey bin və təğribən 13 nəfərə həm zəxmi bin.çın həmlə bədiqə bəyji mandə kəsonku qıləyni bə Beynəl-Xalğ Əfv Təşkiloti mısohibədə votəşbe:” helikopter çı bandi peştiku rost be və çand dəyğə ərzədə binoş karde bəçəmə səmt rəket ğande.mı boştə coni solim oqəteyro de şiddəti fərolım karde,vitim və bın ləzədə dayima ımi fik kardedəbim ki,çokonə ıştə xıyzoni coni çın həmləonku peroxnım ta əvon bəyji bımandon”.

Im qıləy holədəy ki,bə beynəlxalğ ğanun və normaəon və silohinə həmləon zəmonədə bə mılki şəxson həxon əsos,bə ğeyri-hərbi şəxson sərostə formaədə həmlə və bə co kardey usul və prinsipi rioyət nıkardey,bə beqınoə insonon kıştey iyən yarajə bıey səbəb bedə ki,ın həm canqi cinoyət bə hsiob omeydə.