İran'ın barışçıl nükleer alanındaki yeni ilerlemeleri

İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, İran'ın nükleer enerji çalışmalarındaki son duruma ilişkin yaptığı açıklamada, İran'ın barışçıl nükleer kabiliyetindeki yeni ilerlemelere dikkat çekti.

Behruz Kemalvendi, yüzlerce gelişmiş ve yeni nesil uranyum zenginleştirme santrifüjünün çalıştırılması ve bunlara gaz enjekte edilmesi emrinin verildiğini duyurarak, İslami Şura Melcisi kararı ve İran milletinin ulusal çıkarını koruma doğrultusunda, bin adet IR6 santrifüjün devreye sokulması ve bu cihazlara gaz enjekte çalışmalarının evvelsi günden itibaren başladığını ve yaklaşık 2 hafta süreceğini söyledi.
Kemalvendi, bu adımın, yaptırımların kaldırılması, İran'ın çıkarlarının korunması ve ülkenin ihtiyaç seviyesi olan 190 bin SU’luk zenginleştirme seviyesine ulaşılması için, İran’da İslami ŞUra meclisi tarafından onaylanarak çıkarılan “Stratejik Eylem Yasası”nın uygulanması doğrultusunda atıldığını söyledi.
İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Kemalvendi, 500 adet IR6 santrifüjün devreye alınmasının 10 ila 15 gün sürdüğünü kaydetti.

İran'ın zenginleştirme alanındaki yeni ilerlemesi ve IR1 ve IR6 denen 1. nesil ve 6. nesil santrifüjlerden kayda değer sayıda devreye sokması, Tahran'ın barışçıl nükleer kabiliyetinin gelişmesi alanında önemli adım sayılıyor.

İslami Şura Meclisi'nin 1 aralık 2020'de yaptırımların iptaline ilişkin onayladığı stratejik eylem kanununun ardından özellikle İran nükleer alanda kayda değer ilerlemelere imza atmıştır. Batılıların kendi yükümlülüklerini yerine getirmemesinin ardından İslami Şura Meclisi, sözkonusu kararı onayladı, Bu karar ayrıca, Tahran'ın barışçıl nükleer kabiliyetini güçlendirmek için kararlı olduğunu ortaya koydu.

Bu kanunun 2. maddesinde, 190 bin SUW zenginleştirme doğrultusunda, İran Atom Enerjisi Kurumu'nun bu kararın onaylanmasının hemen ardından ülkenin barışçıl ihtiyaçlarına uygun düzeyde zenginleştirme kapasitesi ve zenginleştirilmiş uranyum üretimini, aylık bazında en az 500 kg'a artırmak ve zenginleştirilmiş materyalleri ülkede depolayıp, korumakla görevlendirildiği bildirilmekte.

ABD'nin eski Başkanı Donald Trump'ın 8 mayırs 2018 tarihinde nükleer anlaşmadan tek taraflı ve yasadışı olarak çekilip, İran'a karşı yaptırımları geri getirmesi ve Avrupalı ülkelerin da kendi yükümlülüklerini yerine getirmemesinin ardından Tahran, önce 5 adım atarak, kendi nükleer yükümlülüklerini hafifletti ve ardından İslami Şura Meclisi, stratejik eylem kararı denen yasayı onaylamakla, ülkenin nükleer anlaşma dışında, nükleer teknoloji alanında gelişmesi doğrultusunda yeni adımlar attı.

Bu doğrultuda İran, yüzde 20 ve ardından yüzde 60 oranında uranyum zenginleştirip, yüzlerce santrifüjü devreye soktu ve metal uranyum üretip, nükleer tesis ve donanımlarını geliştirdi. Bu ilerlemelerine rağmen İran İslam Cumhuriyeti, karşı tarafların kendi yükümlülüklerine dönmesi halinde, kendi nükleer yükümlülüklerine döneceğini defalarca deklare etmiştir.

İran'ın sözkonusu ilerlemeleri, ABD ve Siyonist rejim başta olmak üzere bölgesel müttefiklerini derinden endişelendirmekte.

Uluslararası ilişkiler uzmanı Abbas Aslani bu bağlamda yaptığı değerlendirmede, İran'ın nükleer ve ekonomik alanlardaki ilerleme ve başarılarının Batılıları azami baskı ile İran'ın hesaplarını değiştiremeyeceği kanaatine ulaştırmış olduğunu, İran'a baskı için elindeki kozların az olduğunu gören Batılıların İran'ın kozlarını zayıflatmaya çalıştığını belirtti.

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, salı günü yaptığı açıklamada, İran'ın ABD'nin yeni yaptırımlarına karşılık olarak, yüzlerce yeni nesil santrifüje gaz enjekte ettiğini belirterek, ABD'nin bu tür girişimlerle müzakere masasında İran'dan taviz koparabileceğini zannetmemesi gerektiğini söyledi./