Pars Today

Azerbaycan Cumhuriyeti yetkilileri Suudi Arabistan ve Fars körfezinin Güney kıyılarında yer alan zengin Arap emirlikleri ile işbirliği yapmayı, turizm sektörünün gelişmesi ve sonuçta bu yoldan Bakü yönetimi yüklü kazanç elde etmesi bakımından önemli bir yol olarak görüyor.

Ancak petrol zengini bu ülkelerden ve özellikle sapkın vahabilerin nüfuzu altında bulunan Suudi Arabistan’dan turist cezbetme politikası, Azerbaycan Cumhuriyeti için sosyal ve kültürel alanlarda ve hatta güvenlik alanında ciddi sorunlara yol açtığı gözleniyor

Gerçekte Azerbaycan cumhuriyetinde Suud turistlerin gelmesi yönünde Bakü medyasında yapılan tüm propagandalara rağmen bu turistlerin ahlaki bozuklukları ve sapkınlıkları ve fesadı hakkında bir çok olayın ifşa edilmesi, bu politikanın sorgulanmasına yol açtığı anlaşılıyor.

Suudi Arabistan başta olmak üzere Arap emirliklerinden gelen turistlerin umumi alanlarda temizlik kurallarına uymamaları, trafikte araçlarını yüksek hızla kullanmaları ve trafik kurallarını umursamamaları, ahlaki olmayan biçimde eğlenmeleri, mağazalarda ve eğlence mekanlarında aşiret tarzı çirkin ve uygunsuz davranışlarda bulunmaları, kültürel fesat ve bozukluklarına birer örnektir

Azerbaycan cumhuriyetinde bir internet sitesi Azeri İslamî aktivistlerden Salman Salmanov’dan naklen şöyle yazdı: (sözde) din hamileri şu Suudlar, bilinçli bilinçli günah işliyor, zira Kur'an'ı Kerim Isra suresinin 32. ayetinde şöyle buyuruyor: Zina etmeyin, zira çirkin ve kötü bir ameldir. Şarap da din açısından haramdır.

Öte yandan zengin ve israfkar turistlerin varlığı, Azerbaycan cumhuriyetinde hizmet bedellerini kontrol etmeyi zorlaştırdığı anlaşılıyor. Bakü medyasında her gün Suudi Arabistan’dan gelen turistlerin yüklü faturaları ile ilgili raporlar yayımlanıyor, hatta bir keresinde bir Suud turist için bir öğün kahvaltı için bin manatlık fatura kesildiği belirtiliyor. Azerbaycan Cumhuriyeti turizm sektörü çalışanları ise bu tür durumların ülkelerinden yabancıların gözünde olumsuz bir imaj sunmasına yol açmasından endişe ediyor.

Suudi Arabistan’dan gelen turistlerin Azerbaycan Cumhuriyeti halkının ahlak ilkelerine aykırı çirkin hareketleri ve davranışları ise Azeri turizmcilerin ve halkın ve yine Bakü medyasının sürekli üzerinde durdukları önemli konulardan biridir.

22 Ağustos 2017’de Azerbaycan cumhuriyetinde bazı turizm uzmanlarının bu ülkede turistlerin varlığının olumsuz getirilerini masaya yatırdıkları bir oturumda turizm uzmanı Fuat Babayev, yabancı turistlerden fazla para alınmasını bir nevi terörizm niteleyerek şöyle dedi:

Bu tür terörü sadece rehberleri, otellerin ve restoranların çalışanlarını ve taksi şoförlerini bilgilendirmekle önlemek mümkün değil. Bunun için bazı disiplin tedbirleri alınması gerekir.

Azerbaycan cumhuriyetinin turizm uzmanlarından Hayber Haydarov ise Arabistan’dan gelen turistlerin ahlaksızlıklarını haklı göstermek için oturumda şu iddiada bulundu: bence bu tür meseleler fazlasıyla abartılıyor, zira ister istemez ülkemize bekar veya dostları ile gelenler bizim değerlerimize aykırı bazı davranışlarda bulunabilir. Azerbaycanlılar da yurtdışı seyahatlerinde bazı çerçevelerin dışına çıkıyor.

Azerbaycan Cumhuriyeti milli meclisinin bir oturumunda ise Azeri milletvekili Tahir Kerimli şöyle dedi: gelir elde etmek iyi bir şey, fakat bazı konular vardır ki bizim milletimizin gelenek ve görenekleri ile bağdaşmaz. Bazen hukuk, adetlerimizden ve gelenek ve göreneklerimizden daha önemlidir, deniliyor. Ancak unutmayalım ki adetlerimiz kanunlarımızın ve hukukumuzun kaynağıdır. Masaj salonlarının faaliyetleri kısıtlanmalı veya en azından bir idare bu mekanların faaliyetlerini gözetlemelidir. Bundan başka otellerimizin de ciddi bir şekilde gözetim altına alınmaları gerekiyor.

11 Nisan 2018 tarihinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Arabistanlı turistlerden fazla para talep edenleri uyararak şöyle dedi: biz vizeleri kaldırdık, zira havaalanlarında turistler eziyet ediliyor, haksız yere para talep ediliyordu. Biz bu rezilliğe son verdik ve suçluları yargıya teslim ettik.

Öte yandan Suudi Arabistanlı turistlerin Azerbaycan cumhuriyetinde varlıklarının olumsuz boyutları, bazı medya organlarını sosyologların yardımıyla Azeri halkının neden Arabistanlı turistlerin varlığını bir olumsuzluk telakki ettiklerinin sebeplerini bulmaya yöneltti.

Bakü’de yayımlanan Yeni Musavat gazetesi 6 Ağustos 2016 tarihli sayısında “neden Araplar sevilmiyor?” başlıklı bir rapor yayımlayarak sosyolog Ahmet Kışmoğlu’ndan naklen şu ifadelere yer verdi: Arapların sevilmemesi çeşitli nedenlere bağlıdır. Evvela onlarca yıl boyunca ve özellikle 1990’lı yıllardan bu yana medeniyetlerarası çatışma Batı dünyasında İslam ve Müslümanlara karşı gizli bir propaganda cereyan etmesine yol açtı. Bu açıdan Araplar daha çok göze çarpıyor. Eğer ülkemizin turizmden gelir elde etmesini istiyorsak, turistlere karşı davranış kültürü oluşturmalıyız.

Ancak kültürel tezat ve çelişki, Arabistanlı turistlerin Azerbaycan cumhuriyetinde varlığının doğurduğu sorunların sadece küçük bir bölümüdür. Bundan başka çevreye verilen zararlar ve özellikle Arabistanlı turistlerin İran ile Azerbaycan cumhuriyetinin ortak sınırlarına yakın olan Saatli, İmişli ve Celilabad bölgelerinde illegal avlanmaları ciddi bir sorun oluşturduğu ve bu açıdan her yıl Azerbaycan cumhuriyetine önemli oranda zarar verdiği ifade ediliyor.

Bakü medyası sürekli Azerbaycan cumhuriyetinde illegal bir şekilde avlanan Arabistanlı turistlere binlerce manatlık ceza kesildiği yönünde haberleri yayımlıyor. Ancak her halükarda Arabistanlı turistlere avlanma izni verilmesi soru işaretleri uyandıran bir durumdur, nitekim bazı gözlemciler bu konuda turizmden daha önemli nedenler söz konusu olduğunu belirtiyor. Arabistanlı turistlere avlanma izni veren organların başında devlet muhafaza özel servisi yer alıyor. Bu servis Azerbaycan cumhuriyetinin güvenlik kurumları arasında hatta devlet güvenlik servisinden daha önemli telakki ediliyor.

Azerbaycan Cumhuriyeti çevre ve doğal kaynaklar bakanlığının 3 Aralık 2015’te bir kaç Suud, Katarlı ve Bahreynli şeyhe avlanma izni verilmesi konusunda yayımladığı raporunda, bu izni askeri av birliği, Azerbaycan Cumhuriyeti devlet muhafaza özel servisi ve Azerbaycan Cumhuriyeti savunma bakanlığı bu şeyhlerin İmişli, Kördemir, Hacı Kabul ve Sarısu av alanlarında avlanmaları için verdiğini belirtti.

Öte yandan Suudi Arabistan ve BAE gibi vahabi ülkelerin vatandaşlarının İran İslam Cumhuriyeti ile ortak sınırı bulunan Azerbaycan cumhuriyetinde bazı bölgelerde varlığının artması, bu vahabi devletlerin İran’a karşı dostane olmayan politikaları itibarı ile sürekli kuşku uyandıran bir durum olmuştur. Bundan yaklaşık üç yıl önce bir Arabistanlı ve bir Katarlı vatandaşın İmişli bölgesinde kaçak avlandıkları bir sırada su kanalına düşerek ölmeleri olayı bu kuşkuları arttıran durumlardan biridir.

İran’ın Dana sitesi bu konuda şu yorumda bulundu: neden Arap avcılar siyonistler gibi sadece Azerbaycan cumhuriyetinin İran ile ortak sınırlarında yer alan bölgeleri sözde avlanma ve eğlenme için seçiyor?

Gerçekte Bakü ve Riyad arasında turizm alanında işbirliğinin doğurduğu olumsuz kültürel, sosyal ve güvenlik sonuçları Bakü yönetiminin bu işbirliğinden elde ettikleri gelirle karşılaştırıldığında, bu ilişkilerin siyasi ve güvenlik hedefleri taraflar için kültürel ve sosyal sorunlara kolaylıkla göz yumabilecekleri kadar fazla olduğu anlaşılıyor.

Her halükarda Arabistanlı vahabi turistlerin Azerbaycan cumhuriyetinde varlığı sapkın vahabi ideolojisinin intikal ettirilmesine ve bu ülkeyi tekfirci teröristlerin faaliyetlerine uygun hale getirmesine katkısı olduğu da ortada duran kesin bir gerçektir.