Her bölümde bir ülkenin Ramazan etkinliklerini bir ravinin dilinden anlattığımız bugünkü sohbetimizde Hindistan’da bu ayla ilgili gelenek ve görenekleri ele almak istiyoruz.

Resmi adı Hindistan Cumhuriyeti olan Hindistan, Güney Asya bölgesinde yer alan ve Hint yarımadasının geniş bir bölümünü kapsayan ve başkenti Yeni Delhi olan ülkedir. Hindistan nüfusu yaklaşık 1 milyar 350 milyon kadardır. Hindistan Çin’den sonra nüfusu en yoğun olan ülkedir. Hindistan nüfusunun yüzde 12 kadarı ise Müslümandır.

Hindistanlı Müslümanlar mübarek Ramazan ayını çok önemsiyor. Hindistanlı 200 milyon Müslüman din alimlerinin fetvaları üzerine mübarek Ramazan ayını büyük bir şevkle karşılıyor.

Hindistan Müslümanları Şaban ayının son on gününde yaşadıkları kentlerde ve köylerde camilere, türbelere, hüseyniyelere ve dini mekanlara temizlik yaparak Allah’ın ziyafet ayını karşılamaya hazırlanır. Hindistan’da camiler ve kutsal mekanlar mübarek Ramazan ayı başlamadan önce başta gençler olmak üzere insanların ilgisini çekmek üzere rengarenk kumaşlarla bezemeye başlar. Yine Müslümanların yoğunlukta yaşadığı bölgelerde çarşı Pazar da Ramazan havasına girer ve hatta gayri Müslim nüfusun yaşadığı bölgelerde dükkanlar ve mağazalar mübarek Ramazan ayın özel ürünleri sunmaya başlar.

Muhammed Hafız da Hindistanlı Müslümanlardan biridir. Muhammed Hafız, Yeni Delhi pazarında işportacı olarak çalışıyor. Ramazan ayı gelinci Muhammed Hafız’ın işi iyi oluyor; zira Hindistan’ın Müslüman halkı iftar ve sahur sofraları ve bu ayda ziyafetleri için pazara geliyor ve ihtiyaç duydukları erzak ve diğer malzemeleri temin ediyor.

Aslında sadece başkent Yeni Delhi’e değil, Hindistan’ın birçok kentinde Ramazan ayında çarşı Pazar hareketlenmeye başlıyor. Örneğin Müslümanların yoğunlukta yaşadığı Haydarabad veya Kalkuta kentlerinde gıda maddeleri satan marketlerin satışı iftar vaktine yaklaşınca ve sahurdan önce büyük oranda artıyor. Hindistan’da esnaf iftardan sahura kadar dükkanlarını ve mağazalarını açık tutuyor. İnsanlar bu ayda en çok hurma, meyve, kızartmalar gibi yiyecekleri satın alıp iftar e sahurda tüketiyor.

Hindistan’da dinler oldukça çeşitlidir. Müslümanlar ise Ramazan ayında budist, hindu ve Hristiyan arkadaşlarını da iftar sofrasına davet ediyor veya onlar da Müslüman dostları için evlerinde iftar sofrası kuruyor.

Hindistan’da Ramazan ayında çok değerli olan olan geleneklerden biri, ülke genelinde insanların adaklarını eda edebilmeleri için özel yerlerin belirlenmesidir; böylece bu ayda hurma, meyve ve yiyecek temin edemeyen insanlar bundan yararlanır.

Yeni Delhi’nin Sahurvala’ları ise Hindistan’ın çok eski Ramazan geleneklerinden biridir ve zamanla tüm zorlukları geride bırakarak günümüze dek gelmeyi başarmıştır.

Sahurvala’lar mübarek Ramazan ayı boyunca kentlerin ve köylerin caddelerinde yürüyerek Allah’ın ve Resulullah efendimizin -s- isimlerini şarkı şeklinde dile getirir. Bu şarkılar aynı zamanda sahur vaktini ilan etmek ve Müslümanları sahura uyandırmak içindir. Üzerinden asırlar geçen bu gelenek halâ Yeni Delhi’nin daha eski olan semtlerinde icra edilir. Bu gelenek Müslümanların yoğunlukta yaşadığı bölgelerde de daha yaygındır.

Sahurvala’lar işe sabah 2:30 sularında başlar ve genellikle ellerine aldıkları sopa ile veya boş bir teneke veya buna benzer eşyalarla kapılara ve duvarlara vurup insanları sahura uyandırır. Hindistan’da bu gelenek ve Sahurvala’ların bu işi bir ailenin içinde kuşaktan kuşağa intikal eder. Bu iş Ramazan ayının sonuna kadar devam eder ve Sahurvala ay sonunda bu işi yaptığı mahallenin Müslüman halkından hediyeler alır.

Camilerde beş vakit namazı cemaatle kılmak, dini konuşmalar ve Kur'an'ı Kerim tilaveti gibi gelenekler de Hindistan’da camilerde ve dini mekanlarda yerine getirilen bazı geleneklerdir. Hindistanlı Müslüman İslami inancı ve rivayetlere göre orucunu hurma ve su ile açar. Gerçi bu ülkenin bazı yörelerinde süt ve bir parça meyve ile iftar etmek de adettendir.

Hindistanlı Müslümanların oldukça zengin yemek çeşitleri vardır ve bazıları mübarek Ramazan ayında iftar vakti tüketilir. Bu yemeklere baklagillerle birlikte pişmiş şalgamla yapılan Çanadal’ı, kızartılmış soğan, havuç ve patatesten yapılan Pakura’yı ve mercimekle yoğurt ve unun karışımından yapılan Dahi Vada gibi yemekleri örnek vermek mümkün.

Hindistanlı Müslümanlar sahur için de bazı özel yemekleri tüketir; örneğin pirinçle ile mercimekten oluşan Kecidi, kızartılmış kıymadan yapılan Kima, kavrulmuş buğdaydan yapılan Parata ve yine Hindistanlı Müslümanların iftar ve sahur sofralarının olmazsa olmazı pirinç ve etten yapılan Enci adında yemekler bu mübarek ayda tüketilen diğer bazı yemeklerdir.

Hindistan’da mübarek Ramazan ayına özel otellerde gün boyunca yolcular için bazı özel yemekler yapılır. Yine bazı gıda maddeleri satan lokantalarda ve restoranlarda da Ramazan’a özel yemekler hazırlanır.

Hindistan’da mübarek Ramazan ayına özel içecek ise limon suyu, süt ve su karışımı bir içecektir. Hindistanlı Müslümanlar bu içeceğin oruç tutan insana gece ibadeti için güç kazandırdığına inanıyor.

Hindistanlı Müslümanlar mübarek Ramazan ayınını günlerini genellikle ibadet ederek geçirir. Bu insanların esas ibadet mekanı ise diğer İslam ülkelerinde olduğu gibi camilerdir ve genellikle sahur ve iftar vakti oruç tutan mümin insanlarla dolup taşar.

Hindistanlı Müslümanların mübarek Ramazan ayının son on gününde bir de itikaf merasimi vardır. Kadir gecesine vurgu yapılarak düzenlenen bu merasim, mübarek Ramazan ayının 27. gecesinde son bulur ve halk geçmişlerine fatiha okumak üzere mezarlara akın eder.

Hindistanlı Müslümanlar mübarek Ramazan ayının son Cuma gününe “Veda Cuması” diyor. Bu günde Müslümanlar dünya Kudüs gününe özel merasime katılmanın yanında bir de veda cumasına özel merasimlere katılır. Haydarabad kentinde halk bu günde kentin en büyük camii olan ve Mekke camii adı ile bilinen en büyük camiine akın eder ve bu kutsal mekanda Kur'an'ı Kerim tilavet ederek sabaha kadar ibadetle meşgul olur.

Mübarek Ramazan ayının sonunda ve Ramazan bayramında Hindistan’ın çarşı pazarı yeniden hareketlenir. Hindistanlı Müslümanlar bayramdan bir kaç gün öncesinden bayram elbiselerini satın almaya başlar. Bu elbiseler genellikle beyaz ve açık renkli elbiselerdir.

Hindistan çeşitli dinlere ev sahipliği yaptığı için yıl boyunca çeşitli dini etkinliklere ve bayramlara şahit oluyor. Ancak bu bayramların arasında 200 milyon Müslümanın kutladığı Ramazan bayramı ayrı bir yeri bulunuyor. Aslında bu bayram Müslümanlardan başka gayri Müslimler için de özel iktisadi önem arz ediyor. Hindistan’da Ramazan ve Kurban bayramı büyük bir ihtişamla kutlanıyor.

Hindistan’da Müslüman nüfusun ülke genelinde yaşıyor olması yüzünden Ramazan bayramında her tarafta Hindistan müziği çalınır. Bayram günü sokaklar, evler ve camiler bezenerek ışıklandırılır. Bu günde çocuklar büyüklere çiçek verip karşılığında bayramlık alır, genç kızlar ise ellerine kına bağlar ve rengarenk bilezikleri takar.

Hindistan Müslümanları Ramazan bayramında da özel gelenekleri vardır. Bu bayram Şevval ayının ilk gününde başlar ve Müslümanlar güne bayram namazına katılmak ve bayram hutbesini dinlemek ve fitre ödemekle başlar. Hindistan’da fitre arpa, hurma, kuru üzüm veya bedeli olan paradır ve toplumun yoksul insanlarına verilir.

Hindistanlı Müslümanlar bayram günü namazdan sonra büyüklerini ziyaret eder. Yine bu günde bazıları ziyafet verir ve yakınlarını ve eşi dostu bir araya getirir. Bazı aileler ise ziyafet vermek yerine yoksul ailelere sadak verir. Hindistan’da Ramazan bayramı tatili bir gündür, fakat ziyaretler bir kaç gün sürebilir.

Ramazan bayramında namazdan sonra ailenin en büyüğü küçüklerin onu ziyaret etmesini beklemeye başlar ve gelecek misafirleri için bayrama özel yiyecekleri tedarik eder. Küçükler ellerinde çiçeklerle ailenin büyüğünü ziyarete gelir ve öğle vaktini birlikte geçirir.

Gerçekte mübarek Ramazan ayı ve bayramı Hindistanlı Müslümanların en asil geleneklerinin sergilendiği günlerdir; öyle ki bu gelenekler olmadan bayramın da anlamı kalmadığı ifade edilir.