Трамп Эронга асоссиз қудратини намойиш этишга ўринмоқда
Америка президенти Дональд Трамп Эронга қарши душманона позиция олиб, Вашингтоннинг талабларини қабул қилиш учун Эронни мажбурлаш мақсадида, Теҳронга қарши максимал босим ўтказмоқда. Шу билан бирга Трамп баъзида Эронга қарши таҳдидларни ҳам ўзининг ишчи дастурига киритмоқда.
Дональд Трамп 21 октябр куни лозим бўлган вақтда Эронга қарши ҳарбий ҳужум қиламиз, деб таҳдид солди.
У агар керак бўлиб қолса, бу ишни амалга оширамиз,-деб айтди.
Трамп агар мажбур бўлсак, Эронга қаттиқ зарба берамиз ва керак бўлган вақтда эса биз уруш учун тайёрмиз,-деб таъкидлади.
Трамп Теҳронга Америка жаҳонда энг қудратли армияга эга, аммо Эронга қарши ҳужум қилиш масаласида ўзини тийиб келмоқда,-деб огоҳлантириш берди.
Ғарбий Осиё, айниқса Форс кўрфази минтақасида Американинг хавфсизлик ёндошувига бир назар ташланса, Эронга қарши Трампнинг янги таҳдидлари асоссиз эканлиги намоён бўлади.
Саъудия Арабистонининг нефт обьектларига уюштирилган ҳужумлар ва Вашингтоннинг минтақадаги иттифоқчиларига тегишли нефт танкерларининг ёнишини Трамп давлатининг Эронга нисбат беришига ҳатто Эрон томонидан америкалик Глобал Ховак қимматли учувчисиз учоғини уриб туширганига қарамай Трамп давлати Эронга кўп таҳдид солган бўлсада, аммо Эронга қарши ҳеч қандай амалиёт ўтказолмади.
Трамп Глобал Ховак учувчисиз учоғи ўриб туширилгани жараёнида Эронга қарши ҳужум қилишни мақсад қилганди, аммо инсоний мулоҳазалар сабабли бу ишдан қўл торти,-деб иддао қилди. Бироқ, унинг иддаолари асоссиз эди. Аммо у Теҳроннинг қарши сайъ-ҳаракати ҳақида Пентагоннинг берган огоҳлантиришларини эътиборга олиб, бу ишдан қўл тортган эди.
Ҳақиқатан ҳам Эрон билан ҳарбий қарамақаршиликдан Американинг қурқиши Эроннинг минтақадаги нуфузи ва мудофаа этувчи ҳарбий қудрати ва Эроннинг қарши ҳужумлари қаршисида минтақада жойлашган америкалик кучларнинг катта зарар кўриши сабабидан эди.
Бироқ, эндиликда, ўз хорижий сиёсати фаолиятларида кўп қарамақаршиликларга ва Американинг минтақадаги иттифоқчилари ва шерикларининг ишончсизлигига гирифтор бўлган Трамп Эронга қарши таҳдидли изҳоротлари билан Американи қудратли мамлакат деб кўрсатиши билан бирга, ўзининг минтақадаги иттифоқчиларига ҳам Вашингтон уларни ҳимоя этади,-деб ишонтиришга ҳаракат қилади.
Трамп давлатининг мақсади халқаро ҳамжамиятликни Эронга қарши қилиш, Теҳронга қарши иқтисодий босим ўтказишни кенгайтириш учун баҳона келтириш, Форс кўрфазида ҳарбий ҳузур топиш кўламини кенгайтириш учун имконият яратиш ва Американинг минтақадаги иттифоқчиларини ишонтиришдан иборат.
Вашингтон айни пайтда, Ҳурмуз бўғози ва Форс кўрфазида кемалар ҳаракатининг эркин ҳаракатига кафолат бериш мақсадида, денгиз коалициясини ташкил этиш фикрига тушган. Бироқ, ўз иттифоқчиларини ҳимоя этиш учун минтақада Американинг кенг ҳузур топиши фойдасиз эди ва ижобий натижа бермади.
Албатта Трамп Американинг минтақавий иттифоқчиларини қўллаб-қувватлашнинг шарт-шароитини унинг харажотларини тўлашда деб билади.
Дональд Трамп душанба куни Фокс Ньюз ахборот агентлиги билан қилган сўҳбатида, Арабистон Американинг ҳимоятлари харажотини тўлайди ва бундан олдин бундай эмасди-деб таъкидлади.
Бироқ, Трампнинг янги изҳороти Ғарбий Осиёда Американинг ҳарбий доктринасини ўзгартириш ҳақида турли саволларни вужудга келтиради. Трамп бир томондан минтақадан Америка кучларини чиқаради деб таъкидлайди ва бошқа томондан эса Эронга ҳарбий ҳужум қилиш билан таҳдид солади.
Америка ташқи ишлар вазири Майк Помпео бундай бир-бирига қарамақарши позицияни оқлаш учун иқтисодий қудрат ва дипломатик қудратдан фойдаланиш ва шу билан бирга керак бўлган вақтда Трамп ҳарбий қудратдан фойдаланишдан ўзини тиймайди,-деб иддао қилди.
Помпеонинг айтишича, агар ҳарбий ҳужумга эҳтиёж бўлса, Америка президенти Трамп буни амалга оширишини сизлар билишингиз лозим.
Аммо Помпеонинг сўзлари манманликдан бошқа нарса эмас, Чунки Сурия шимолидаги курдларни Туркиядан ҳимоя этиш учун Вашингтоннинг ваъда берганига қарамай, Трамп ушбу минтақадан америкалик кучларни чиқариш билан амалда Туркиянинг Суриянинг курдларига ҳужум қилиши учун имконият яратиб берди ва бу ҳужумга монеа яратиш учун ҳеч қандай ҳарбий сайъ-ҳаракатни ҳам амалга оширмади.
