Pars Today

Хитой ҳукумати олби борган тергов натижалари АҚШ сейсмологик тизим ва системани бузуш учун жавобгар бўлганини кўрсатмоқда.

Хитойнинг CGTN телеканали сайти бу ҳақда мамлакатнинг киберхавфсизлик инспекторлари АҚШ июль ойида Хитойнинг Ухан вилоятидаги зилзила мониторинги  тизимини бузишга кирганини хабар қилди. Ҳисоботга биноан АҚШ бошқа мамлакатларда жосуслик қилиш учун махфий тизимидан фойдаланган.

АҚШнинг бу ҳаракати Вашингтон ҳукумати Пекин билан рақобат ва зиддиятни киберҳужумлар ва Хитойнинг турли тизимларига хакерлик ҳужумлари авж олишига олиб келганинг далилидир.

Сейсмик ва зилзила монитонриги тизимини бузиш масаласи на сиёсий ва на хавфсизлик масаладир. Бу эса АҚШ разветка идоралари у орқали Хитойга ҳужум қилишга уринганини кўрсатмоқда.

Сейсмология мониторинги тизими зилзила ҳолатларида жамоат, ижтимоий ва географик хавфсизлик билан боғлиқ бўлган тизим бўлиб АҚШ томонидан бузиб кириши бу мамлакатнинг Хитой билан рақобатида ҳеч қандай чегара ва стандартларга эга эмаслиги аччиқ ҳақиқатини ошкор қилади.

Бу масала борасида халқаро муносабатлар профессори "Song Zhongping қуйидагича фикр билдиради:

"АҚШ бошқа давлатлар билан рақобатда ҳеч қандай стандартга амал қилмайди ва Вашингтон учун муҳим нарса рақиби Хитойни ҳар қандай ҳолатда ҳам уришдир. Энди у зилзлаа мониторинги тизими каби муҳим жойга зарба беришни истайди бу эса унинг ишлаши тўхтаб қолса Хитой жамиятига жуда кўп зарар етказиши ва зарба бериши мумкин."

Шунингдек Хитойнинг компютер зарарли дастурларини  аниқлаш бўйича фавқулодда вазияларда ҳаракат қилиш миллий маркази катта муҳандиси  Du Chjenxuaга кўра,

"АҚШ хакерларининг мақсади ҳарбий эҳтиёжларини қондириш учун зилзила мониторинги маркази маълумотларини ўғирлаш эди" 

Бу эса АҚШ ҳукумати Хитой ҳарбий ва хавфсизлик маълумотлари ва хабарарини аниқлаш учун барча имкониятаридан фойдаланади ҳатто бу Хитойнинг фуқаролик ва хавфсизлик тизимига таъсир қилган ҳолатда ҳам.

Зилзила мониторинги маркази маълумотлари АҚШ ҳарбийлари учун қимматли нишон бўлиб турибти чунки унда АҚШ керак бўлганда Хитойни уриш учун фойдаланиш мумкин бўлган аниқ географик маълумотлар мавжуд.

Баъзи мутахассислар турли хил Хитой тизимларини бузиш бу мамлакат ҳаво шарининг яқинда АҚШ устидан учишига жавоб бўлиши мумкин. Шу сабабдан АҚШ Хитойга бу мамлакатнинг турли ҳудудларида юқори таъсир кучига эга бўлиши ва Хитойнинг АҚШ ҳудудига ҳар қандай ҳаракатига жавоб қайришини кўрсатмоқда деб изоҳламоқда.

Халқаро масалалар мутахассиси Жу Хуа ҳам бу ҳақда деди: 

Хиой турли разветка масалаларида АҚШ билан рақобатлаша оладиган юқори кучга эга. АҚШнинг савдо урушидаги мағлубияти ва Хитойнинг ички ишларига жумладан Тайван масаласига аралашуви ортидан АҚШ кибер ва ахборотни бузиш бўйича Хитой билан рақобат даражасини оширмоқда ва яхшиламоқда. Хитой жавоб қайтраса АҚШнинг бу борадаги заиф томонларини кескин фош қилиши мумкин.

Хитой мутахассислари ва экспертлари эса АҚШ узоқ вақтдан буён Хитойнинг муҳим инфратузилмаси ва ахборот технологиялари тармоқларида жосуслик қилиб келади ва унчалик мувафақиятга эришмаганга ўхшайди деб хулоса қилмоқда.

Шу сабабдан АҚШ Хитойнинг турли сайтларидан маълумотларни ўғиллашга ўтди. Айтиш керакки бошқа давлатлар хакерлик қилганда АҚШ ўнг томон сиёсатни қўллаш орқали бошқа томонни қоралашга уринади аммо у бошқа давлатларга қарши ҳар қандай жиноят содир этишнинг ноқонуний ҳуқуқига иддао қилади.

АҚШнинг бундай нотўғри ҳаракатлари  халқаро тизимда тартибсизликларни келтириб чиқаришига шубҳа йўқ. Дарҳақиқат АҚШ турли масалаларда ядровий ва разветка апартеидини ташкил қилмоқда ва ҳар қачонгидан ҳам глобал тартиб ва хавфсизликни бузмоқда.