Яманнинг Ҳудайда шаҳрида юз бераётган инсоний фожеалардан БМТ ташкилотининг хавотирлари
Бирлашган Миллатлар Ташкилоти бош котибининг наттоқи Яман ғарбида жойлашган Ал-Ҳудайда шаҳрининг аҳолиси ўртасидан ушбу минтақага қарши саъудиялик коалициянинг амалга оширган ҳужумларидан кейин 26 минг нафарнинг овора бўлиб қолишлари ҳақида хабар берди.
Стефан Дужарик Ал-Ҳудайда минтақасига қарши Бирлашган Араб Амирликлари ва Саъудия Арабистони томонидан амалга оширган ҳужумлари натижасида 26 мингдан ортиқ одамлар ўз яшаш жойларидан қочиб овора бўлишларига ишора этиб, тўқнашувларнинг давом этиши туфайли овора бўладиганларнинг сони янада кўпайиши мумкин,-деб айтди. Бирлашган Араб Амирликлари, Америка, сионистик режим ва ўзининг айрим иттифоқиларининг ҳимоятлари билан Саъудия Арабистони милодий 2005 йил март ойидан бошлаб Яманга қарши ҳарбий тажовуз қилишни бошлади ва ушбу мамлакатни ер, денгиз ва ҳаво орқали қуршовга олган. Бу уруш ҳозиргача 14 минг яманликларнинг ҳалок бўлишлари, ўн минглаб одамларнинг ярадор бўлишлари ҳамда миллионлаб яманликларнинг овора бўлишлари сабабига айланган. Бошқа томондан Саъудия коалицияси ўзининг мувафаққиятсизликларини қоплаш мақсадида ўтган ҳафта, яъни 13 июндан бошлаб Ал-Ҳудайда порти орқали Яманга ҳарбий тажҳизотлар ва қурол-яроқларни кантрабанда қилиш иддаоси билан бу портга қарши ўз ҳужумларини шиддат билан кучайтирган. Бу порт Яманга инсонпарварлик ёрдамларни жўнатиш ва етказиб беришда энг асосий ва муҳим йўллардан саналади. Саъудияликлар ва уларнинг иттифоқчилари Ал-Ҳудайда портининг назоратини қўлга киритиш ва уруш кулфатларига гирифтор бўлиб қолган Яман халқига ушбу порт орқали инсонпарварлик ёрдамларни жўнатишнинг олдини олиш мақсадида ушбу мамлакатнинг халқ муқовимати ҳаракатига босим ўтказиш ва Яманда ҳукмрон бўлиш учун имконият ва йўл топишга сайъ-ҳаракат қилишмоқда.
Ал-Ҳудайда портига қарши барчатомонлама ҳужумлар шундай бир шароитда амалга оширилиб давом этилмоқдаким, Яманда инсоний шароит ва вазъият оғир вазъиятга тушиб қолган ҳамда дору дармон ва озиқ-овқат маҳсулотларининг етишмовчилиги яманлик минглаб нафар одамларнинг ҳаётига хатар солмоқда. Халқаро ҳисоботларга кўра, 22 миллион яманлик фуқаролар ёрдамга эҳтиёж сезишади ва саккиз миллон нафар эса қаҳатчилик ва очликдан келиб чиқадиган хатарларга юзмаюз бўлишган.
Яман инсонпарварлик кўмаклар ишлари бўйича Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг координатори Лиза Гранд бу замина ҳақида шундай фикр билдиради: “Ал-Ҳудайдага қарши ҳужум қилиш 250 минг нафар одамнинг жонига зомин бўлиши мумкин.” Ал-Ҳудайдага қарши ҳужумни кучайтириш шундай бир ҳолда амалга оширилмоқдаким, Америка ва Британия мамлакатлари Бирлашган Араб Амирликлари ва Арабистонннинг муҳим ва асосий ҳомийлари сифатида Яман билан қарши урушда иштирок этишмоқда.
Американинг Вермонт штатининг сенатори Берни Сандерс Яманда инсоний бўҳрон ва фожеаларнинг кенгайиши ва давом этишига кўмак берган Саъудия Арабистони режими билан Американинг ҳамкорлик қилишини баён этиш зимнида, Америка давлати Яман урушида ўзининг ноқонуний равишдаги ҳузур топишига якун бериши лозим деб таъкидлади. Бу шундай ҳолда бўлиб ўтмоқдаким, Саъудия режими ва унинг иттифоқчилари ҳозиргача Яман халқининг муқовимат кўрсатиши сабабли ушбу мамлакатда ўз мақсадларини амалда татбиқ этишга муваффақ бўлгани йўқ. Шу сабабдан Саъудия режими ва унинг иттифоқчилари яманликларга йўл топиш учун ўзларининг ҳарбий амалиётларини шиддат билан кучайтиришган ва шу йўл орқали халқни оч қолдириб ўз мувафаққиятсизликларини қоплашга ҳаракат қилишмоқда. Бу ўртада Бирлашган Миллатлар ташкилотидек халқаро ташкилотлар жаҳондаги инсоний энг буюк фожеа давом этишининг олдини олиш йўлида резолюциялар чиқариш ўрнига янада жиддийроқ ва қатъийроқ чора-тадбир кўриш ва сайъ-ҳаракат қилишлари зарур.
