АҚШ жануби-шарқий Осиёга тартибсизлик келтира оладими? Индонезия халқи ҳуқуқларидан хавотирлар

Индонезия мамлакатида ўтказилган сўров натижалари бу мамлакат аҳолисининг 60 фоиздан ортиғи АҚШнинг жануби-шарқий Осиёдаги хавфсизлик ролига ишонмаслигини кўрсатмоқда.

Асосий сабаб эса, АҚШнинг ҳатти-ҳаракати, унинг минтақадаги хавфсизлик хавотирларни камайтириш ниятида эмаслигини кўрсатганидадир. Аксинча АҚШнинг мақсади ўзига минтақадаги " ҳарбий " рақобатни ва минтақадаги давлатларниннг хавфсизлик муаммоларини кучайтириш имкониятини берадиган " Хитой таҳдид"и деган фикрни тарқатишдир.

Иқтисодий ҳамкорлик нуқтаи назаридан, Жо Байден маъмурияти IPEFни ишга туширган бўлса-да, музокара натижалари эса умидсизлидан далолат бермоқда ва бу АҚШ билан яқинроқ ҳамкорликка бўлган умидларни ҳам сусайтириши мумкин. АҚШнинг уринишлари бу нисбатан тинч минтақада янги муаммоларни келтириб чиқаради. Шунингдек ASEAN га асосланган минтақавий кўп томонлама иқтисодий ҳамкорлик доирасига сезиларли таъсир кўрсатмоқда.

Шуни ҳам айтиш жоиздирки, Жануби-Шарқий Осиё минтақасининг ўзига хос мезонлари мавжуд ва бу минтақавий тинчлик ва ўзаро тараққиётни қатъият билан қўллаб-қуввтлаган ҳолда, минтақавий ишларга марказий ўрнини ҳамда буюк давлат ўртасидаги динамик мувозанатни сақлаш муҳимлигини таъкидлайдиган “ASEAN”  каби мустаҳкам ички алоқаларга муҳтож.

ASEAN  орқали ички алоқалар , табийки ҳеч қандай йирик кучнинг минтақада ҳукмронилк қилишига имкон бермайди ва бу унга аъзо мамлакатларнинг мутаҳкамкалиги ва бирлашишига сабаб бўлади.