Хуросон, Жавон ва Мардум Солори газеталари

Хуросон газетаси шундай ёзади, бир неча ой давомида Мосел амалиётларида ҳарбий ҳузур топишни таъкидлаш ва Бағдод ҳақида дипломатик маданият ва одобидан узоқда бўлган сўзларни баён этишдан кейин Туркия энди  уни қоплаш фикрига тушган ва биринчи навбатда Моселнинг шарқидаги Баъшиқа базасидан ўз ҳарбий кучларини чиқаришга розий бўлган.  Бағдоднинг марказий давлати учун  Туркия армиясининг Мосел шарқида фаолият олиб бориши озод этилган минтақаларда Ироқ қудратини камайтириши мумкин эди. Туркиянинг амалга оширишга ҳаракат қилган мақсади бу аҳли суннат мусалмонларига қудрат бағишлаш ва марказий давлатнинг жиддий мухолифатига қарор олган Ироқ ер-ҳудудларини тақсимлашдан иборатдир. Аммо шундай назарга ташланадиким, Туркиянинг хорижий сиёсатлари шундай боши берк кўчада қарор олганким, ундан нажот топиш учун оз вариантларга эгадир. Жумладан ўзининг қўшни мамлакатлари, яъни Ироқ билан кескинликларни камайтиришдан иборат. Ҳақиқат шундан иборатким, Туркиянинг ҳозирги иқтисодий ва сиёсий бўҳронлари одатда Анкара сиёсатчилари бундай фаолият олиб боришларига ундайди. Аммо Туркия ҳокимияти мавжуд ҳақиқат ва ўзининг ормонлари ўртасида маъқул мувозанатни барқарор эта оладими ёки йўқми. Эрдуғоннинг олиб борган фаолиятлари бундай бўлмаслигини намойиш этди.    

                                    ******

Жавон газетаси газетаси шундай ёзади, Америка федерал полицияси, миллий хавфсизлик агентлиги ва ЦРУ ташкилоти ўзининг муштарак ҳисоботида бевосита дахолат этиш ва Америка президентлик сайловларида дахолат этиш учун рус хакерларига дастур беришга  мутаҳҳам этиш билан Путин шахсиятига ҳужум қилишмоқда. Масаланинг ажойиб томони шундаким, Америка миллий разведка агентлигининг раҳбари Жеймс Клопер билан дийдор кўришидан сўнг ушбу ҳисоботга қарши Трампнинг аксуламал кўрсатиши ҳисобланадиким, Американинг айрим инфратизилмаларига Хитой ва Россиянинг кибер аралашувини қабул қилиш билан президентлик сайловолди рақобатларида рус хакерларининг аралашувини инкор этди. У бу иддаоларни инкор этиши билан ўз ишининг бошланишида унинг атрофида турли баҳс-мунозараларнинг вужудга келтириш лойиҳалар остида қарор олишни хоҳламайди ва бунга қарши Америкага кибер ҳужумлар билан қарши кўраш олиб бориш учун турли лойиҳаларни ижро этишни ваъда бериб мавжуд фазони назорат қилишга сайъ-ҳраракат қилмоқда.

Шуни зикр этиб ўтиш лозимким, Трампнинг бундай аксуламал кўрсатиши оқилона сайъ-ҳаракатдир. Чунки у Американинг учта асосий жосуслик идораларининг ҳужумлари қаршисида комил тарзда қаршилик кўрсата олмайди.

                                    ******

Мардум Солори газетаси шундай келтиради Покистон армиясининг етакчи генерали саъудиялик коалициянинг қомондонлиги симматига тайинланди. Бундай сайъ-ҳаракат расмий равишда Исломободни саъудиялик жоҳиллигига қарор беради ва Покистон Арабистоннинг содир этган жиноятларига шерик бўлиб қолади. Ҳақиқат шундан иборатким, Ўрта Шарқда қон тукиш жараёнларида Покистон ижобий рол уйнагани йўқ.  Бу газета Афғонистонда Толибон ва Ал-Қоида гуруҳини ташкил этишда ва ушбу гуруҳларни ҳимоят этишда шунингдек ваҳобизм оқимини ривожлантириш учун диний мадрасаларни  Арабистон ихтиёрига қарор беришда Покистоннинг олиб борган фаолиятларига ишора этиб, саъудияликлар Яман халқига ҳужум қилгани ва катта харажотларни сарфлашларидан уч йил вақт ўтганидан сўнг расмий равишда ушбу ўлканинг халқидан мағлубиятга юзмаюз бўлган ва энди Исломобод Малик Бин Салмон Яман жаҳаннамидан қутилиши учун Риёзнинг содир этаётган жиноятларига шерик бўлмоқда. Риёз Ўрта Шарқнинг келажаги ва шаҳзодаларнинг давлат тунтарувларидан қурқиши ва молиявий бўҳронлар сабабли кетмакет мағлубиятларга юзмаюз бўлиши туфайли генерал Роҳил Шарифнинг кўмаклари билан бўҳрондан қутишлишга сайъ-ҳаракат қилмоқда.