Бугун пайшанба Ҳижрий-шамсий 1395-чи йил озар ойининг 11-чиси Ҳижрий-қамарий 1438-чи рабиул-аввал ойнинг 1-чиси Ва милодий ҳисоб билан 2016 йил декабр ойининг 1-чи кунидир.

Бугун пайшанба

Ҳижрий-шамсий 1395-чи йил озар ойининг 11-чиси

Ҳижрий-қамарий 1438-чи  рабиул-аввал ойнинг 1-чиси

Ва милодий ҳисоб билан 2016 йил  декабр ойининг 1-чи кунидир.

Бундан 1438 йил олдин робеъул аввал ойининг биринчи санасида Ислом динининг азиз пайғамбари бўлмиш ҳазрати Муҳаммад (сав)-нинг тарихий ҳижратлари бошланди. Пайғамбаримиз Расули Акрам (сав)нинг набийлик рисолатининг бошланишига 13 йил ўтган эди, ул ҳазрат Макка мушрикларининг азоб ва озорларининг шиддат билан кучайиб кетиши ортидан Мадинага ҳижрат қилдилар. Пайғамбари Акрам (сав) Маккани ташлаб чиқиб кетаётган пайтларида мушриклардан бир гуруҳи  кечқурун келиб ул ҳазратнинг жонига қасд қилишни мақсад қилишган эди. Аммо ҳазрат Али (а) ўзининг вафодорлиги ва фидокорлиги билан кечаси пайғамбаримизнинг ётоғига кириб ётадилар, бундан мақсад пағамбаримизнинг Маккани тарк этиб кетишини душманга билдирмаслик эди. Пайғамбари Акрам (сав)нинг Маккадан Мадинага ҳижрат қилишлари Ислом динининг ривож-равнақ топишида муҳим аҳамият касб этар эдики, мусулмонларнинг йил ҳисоби бу ҳижрат йилидан бошланди. Ҳижрат жараёнида Мадина халқи қизғинлик билан Пайғамбар ва муҳожирларни олқишладилар. Бир муддатдан сўнг шу ҳижратнинг баракати билан Ислом сиёсий ва ҳарбий ташкилот сифатида мавқеъга эга бўлди ва исломий маданиятнинг вужудга келишига сабаб бўлди. Айтиб ўтиш керакки ҳазрат Муҳаммад (с) ўз ҳижратларини йил ҳисоби учун асос этиб тайинладилар ва қабилалар бошлиқлари, араб раҳбарлари ва таниқли шахсиятларига йўллаган мактубларида бу санани ёзган биринчи киши эдилар.

Бундан 1373 йил олдин ҳижрий-қамарий 65 йил робеъул аввал ойининг биринчи кунида Расули Акрам Муҳаммад (сав)нинг севимли набиралари ҳазрат Имом Ҳусейн (а) ва ёронларининг қотилларидан қасос олиш учун "Таввобин" ҳаракати бошланади. Куфа халқи бундан олдин Имом Ҳусейн (а)-дан Куфага келиб золим Язид ҳукуматига қарши ҳаракатнинг раҳбарлигини ўз зиммасига олиши учун даъват қилишган эди. Аммо Имом Ҳусейн (а) Куфа халқининг даватини қабул қилиб Куфага келаётган пайтида Карбало йўлида Язиднинг қўшинлари келиб Имом Ҳусейннинг йўлини тўсиб ул ҳазратнинг жонига қасд қилишлари оқибатида Имом Ҳусейн (а) шаҳидлик мақомига етди. Таввобин гуруҳидагилар Куфа аҳлидан эдилар ва улар Имом Ҳусейн(а)-ни Куфага даъват этишдида, лекин Имом Ҳусейн (а)-ни душман қаршисида ёлғиз қолдиришди. Куфаликлар қилган ушбу ишларидан пушаймон бўлиб, қилган гуноҳларига тавба айтиб ўзларини оқлаш мақсадида Сулаймон Бин Сурад раҳбарлигида душманнинг ўлкан қўшини билан мардонавор жанг қилишди. Ушбу жангда Таввобин гуруҳининг кўпгина аъзолари шаҳид бўлишди.

1 декабрь-Халқаро ОИТС-га қарши кураш” куни деб белгиланган.

 ОИТС касаллиги ривожланган бир касаллик ҳисобланиб унинг олдини  олиш имкони бор. ОИТС бу - одам иммунитети танқислигининг синдромидир. Инсон жисмида  иммун тизими вирус таъсирида издан чиқади. Вируслар лимфоцитларда кўпая бориб, уларнинг ўзаро мувозанатини бузиб юборади. Организмда иммунология реакцияларнинг кечиш жараёни бузилиши натижасида вирус ташувчилик бевосита ОИТС-га ўтиши, яъни касаллик намоён бўлиши аниқланган.  Бу даҳшатли вирус кўп инсонлар ҳаётига зомин бўлмоқда.

Милодий 1981 йилда АҚШда (Атланта шаҳрида) касалликларни назорат қилувчи Марказда янги хасталик рўйхатга олинган ва унга орттирилган иммун танқислиги синдроми (ОИТС-СПИД) деб ном берилди. 1981 йилда Нью-Йоркнинг гей эркаклар ўртасида саратон касаллигининг бир тури сифатида  Саркома Капоши касаллигининг саккиз мавридлари аниқланди. Бу билан бирга Нью-Йорк ва Калифорнияда нодир касаллик бўлмиш ўпка инфекциясига гирифтор бўлганлар сони ортгани ҳам аниқланди.

Милодий 1988 йилдан бошлаб камситишлар билан қарши кўраш олиб бориш ва таълим бериш ва огоҳликнинг вазъиятини яхшилаш ва бютжетни кўпайтириш мақсадида ҳар йили биринчи декабр куни  Оитс халқаро кун унвонида тайинланди ва ҳар йили бу кунга бағишлаб бир шиор назарга олинади. Оитс тиббий ва саломатлик бир ҳодиса саналади ва унинг иқтисодий, маданий ва ижтимоий жиҳатлари жуда кенгдир. Милодий 1996 йилда БМТ ташкилоти Оитс-ни нафақат бир саломатликнинг мушкулоти унвонида аҳамият қаратди, балки уни инсоният жамиятининг ривожланиши йўлида қарор олган бир масала деб билади. Бу касалликка гирифтор бўлганларнинг 90 фоизи учинчи жаҳон мамлакатлари ва ривожланиш ҳолатида бўлган мамлакатларга тегишлидир.