تلاش نروژ برای پذیرش معیارهای جهانی از سوی طالبان و فراهم شدن زمینه به رسمیت شناسی این گروه
کارشناس و پژوهشگر سیاسی ایرانی گفت: نروژ به دنبال آن است که طالبان را متقاعد کند معیارهای بین المللی را بپذیرند و در مقابل شرایط برای به رسمیت شناسی طالبان از سوی جامعه جهانی فراهم شود.
پیر محمد ملا زهی در گفت و گو با خبرنگار رادیو دری با اشاره به سفر هیات طالبان به ریاست امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه حکومت موقت طالبان به نروژ اظهار داشت: جایگاه نروژ باید در میانجیگری هایی که در سطح بزرگتری از افغانستان طی سال های اخیر انجام داده در نظر گرفته شود. این کشور به دنبال آن است که به کشورهای دچار بحران کمک کند تا از طریق مذاکرات بین دولت ها و مخالفین آن ها راه حلی در ارتباط با صلح و ثبات پیدا کنند.
وی افزود: در قضیه افغانستان دو نوع نگاه وجود دارد؛ یکی نگاه طالبان که می خواهند جامعه جهانی آن ها را به رسمیت بشناسد و مناسبات عادی سیاسی با آن ها برقرار کند و دیگری نگاه کشورهای دیگر ناظر به اینکه هنوز شرایط در افغانستان برای به رسمیت شناسی طالبان مساعد نیست.
این کارشناس سیاسی عنوان کرد: طالبان هنوز نگاه بسته ایدئولوژیک خود را کنار نگذاشته اند، حقوق بشر و به ویژه حقوق زنان آنگونه که مورد انتظار است رعایت نمی شود و نگاه های خاصی هم نسبت به ساختار قدرت وجود دارد چنانکه جامعه جهانی خواستار تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان است و نگاه طالبان نسبت به حکومت فراگیر متفاوت است و در این زمینه اختلاف نظرات وجود دارد.
به گفته ملا زهی به نظر می رسد محور اصلی که نروژ پیگیری می کند پیدا کردن راهی برای این است که طالبان معیارهای بین المللی را بپذیرند و در مقابل شرایط برای شناسایی طالبان از سوی جامعه جهانی مساعد شود. نکته دیگر فراهم شدن زمینه دیدار هیات طالبان با افغان های روشنفکر است که در اروپا زندگی می کنند و این مساله پیگیری می شود که طالبان حقوق بشر و به ویژه حقوق زنان را رعایت کنند و به دختران اجازه تحصیل بدهند.
وی در عین حال گفت: خوشبینی چندانی در مورد نتایج مثبت چنین سفرها و دیدارهایی وجود ندارد زیرا طالبان یکدست نیستند و نگاه های شورای کویته و شبکه حقانی باهم متفاوت است، با وجود این در هیاتی که به نروژ سفر کرده از هر دو طیف طالبان حضور دارند و به همین دلیل به نظر می رسد که این هیات با دید مثبت تری نسبت به هیات های دیگر تشکیل و راهی سفر شده است که این امیدواری را به وجود آورده که طالبان از این پس مواضع خود را با جامعه بین المللی هماهنگ تر کنند.
این کارشناس سیاسی با اشاره به سفرهای طالبان و باز شدن نمایندگی اتحادیه اروپا در افغانستان و گمانه زنی ها در خصوص کلید خوردن بحث به رسمیت شناسی طالبان از سوی برخی کشورها گفت: اتحادیه اروپا دفتر خود برای افغانستان را از قطر به کابل انتقال داده و این به معنای آن است که حداقل به صورت غیر رسمی طالبان را به رسمیت شناخته و کشورهای اروپایی هم در همین مسیر حرکت می کنند. به نظر می رسد دیگر کشورها هم در همین مسیر قرار می گیرند.
وی عنوان کرد: چین و روسیه و برخی دیگر از کشورهای منطقه خود را برای شناسایی رسمی طالبان آماده می کنند البته ممکن است امریکایی ها آن هم به خاطر انتخابات ریاست جمهوری سه سال آینده با توجه به وضعیت جو بایدن، با احتیاط بیشتری حرکت کنند اما دیگر کشورها کم کم به طرف شناسایی رسمی طالبان حرکت می کنند و تلاش هم می کنند که طالبان به وعده های خود در مورد تشکیل دولت فراگیر وفادار باشند. اما به نظر می رسد طالبان در مورد به رسمیت شناسی خود از سوی جامعه جهانی نگرانی چندانی ندارند.
وی اضافه کرد: این نگرانی وجود دارد که اگر دولت در افغانستان فراگیر نباشد و گروه های قومی و مذهبی دیگر که در تحولات افغانستان نقش دارند پذیرفته نشوند خطر جنگ داخلی به وجود می آید. و اگر چنین شود این جنگ داخلی به تدریج به جنگ نیابتی کشورهای بزرگ و کوچک منطقه و جهان تبدیل می شود و کل امنیت منطقه به هم می خورد از اینرو طالبان هم کم کم به این نتیجه می رسند که باید مواضع خود را تعدیل کنند و با دنیا به یک تعامل برسند.
