درگذشت رئیس جمهوری ازبکستان
-
اسلام کریم اف رئیس جمهوری فقید ازبکستان
سرانجام پس از 5 روز از اعلام اولیه خبر درگذشت اسلام کریم اف رئیس جمهوری ازبکستان از سوی برخی منابع خبری روسی(یکشنبه گذشته) ، مقامات تاشکند روز جمعه ( 12 سنبله) رسما" این خبر را تائید کردند.
پنجشنبه شب و پس از برگزاری مراسم روز استقلال در ازبکستان و حتی اعلام پیام تبریک کریم اف به مردم این کشور، اولین خبر مربوط به وخامت حال رئیس جمهوری ازبکستان ازسوی رسانه های این کشور منتشر شد و سپس تلویزیون دولتی ازبکستان از درگذشت اسلام کریم اف 78 ساله پس ازیک دوره بیهوشی 5 روزه بر اثر سکته مغزی خبرداد.
طبق برنامه اعلام شده مراسم خاکسپاری اسلام کریم نیز قرار است امروز شنبه (13 سنبله ) در زادگاه وی در سمرقند برگزار شود.
صرفنظر از اینکه درگذشت اسلام کریم اف بار دیگر موضوع خلاء جانشینی قدرت در این جمهوری و دیگر جمهوریهای آسیای مرکزی را زنده کرده است اما جامعه ازبکستان و مقامات ارشد دولت اینکشور از امروز باید برای تثبیت ثبات و امنیت ازبکستان و نیز پر کردن خلاء تصمیم گیری و رهبری چاره اندیشی کنند.
بویژه که رقابت و بازی قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای برای تعیین گزینه جانشین شخص اسلام کریم اف از زمانی کلید خورده است که خبر بیماری رئیس جمهوری ازبکستان سالها قبل رسانه ای شد.
لذا اکنون جامعه ازبکستان بیش از آنکه به پیشینه و گذشته عملکرد اسلام کریم در سالهای پس از استقلال این کشور بیاندیشد، به موضوع جانشینی رئیس جمهوری ازبکستان و آینده این کشور توجه نشان می دهد.
اکنون به موجب قانون اساسی ازبکستان، رهبری و هدایت این کشور پس از درگذشت رئیس جمهوری، بر عهده طاهر یولداش اف رئیس مجلس سنای این کشور است.
یولداشف نیز موظف است بموجب قانون طی 3 ماه آینده، برای تعیین رئیس جمهوری جدید انتخابات برگزار کند .
اما درباره اینکه جانشین کریم اف چه کسی خواهد بود گمانه های مختلفی مطرح است. در این گمانه زنیها برخی محافل سیاسی با نگاه سنتی به واگذاری تصدی هدایت و رهبری جامعه ازبکستان به جانشین کریم اف می نگرند. در این رویکرد، نگاه قبیله ای و حتی منطقه ای الگوی غالب برای تعیین جانشین اسلام کریم اف است با این تفاوت که در این رویکرد اکنون موضوع نفوذ مقامها از مناطق و به اصطلاح قبایل مختلف رنگ و بوی جدی تری بخود گرفته است.
در این رویکرد رستم عنایت‌اف، رئیس سرویس امنیت ملی ازبکستان و نماینده قبیله سرخان‌دریا، شوکت میرزایف، صدر اعظم ازبکستان و نماینده قبیله تاشکند و رستم عظیم‌اف، معاون اول صدر اعظم و نماینده قبیله تاشکند مطرح هستند.
برخی محافل سیاسی معتقدند اسلام کریم اف فقید تلاش کرد در بینش سنتی و سازو کار قبیله ای و حکومتی نوعی توازن در مناطق و مقامهای سیاسی برخاسته از مناطق و قبایل ازبک ایجاد کند. این رویکرد اما به چالش دیگری برای پر کردن خلاء قدرت در ازبکستان تبدیل شده است. با این همه اکنون علاوه بر میزان نفوذ و توان مدیریتی گزینه های جانشینی، همنوایی این افراد با سیاست قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای، بعلاوه برخورداری از مقبولیت عمومی در ردیف فاکتورهای اصلی برای معرفی جانشینی شخص اسلام کریم اف قرار گرفته است .
