عقرب 27, 1396 19:01 Asia/Kabul
  • در سوگ هشتمین پیشوای امامت
    در سوگ هشتمین پیشوای امامت

امروز سالروز شهادت هشتمین پیشوای امامت، امام رضا(ع) است. از شما می خواهیم به ویژه برنامه ای که بدین مناسبت تهیه شده است، گوش دهید.

این روزها صحن و سرای حضرت رضا (ع) در مشهد داغدار و سیاه پوش شهادت هشتمین پیشوای شیعیان است.  بارگاه ملکوتی‏ اش که همچون همیشه پناهگاه خسته‏ دلان و زیارتگاه شیفتگان اوست، اکنون سیاه پوش شهادت سلطان خراسان، حضرت علی بن موسی الرضا است. مردم از پیر و جوان برای عرض تسلیت وارد حرم می شوند و با نوای رضا رضا نوحه عزا سر می دهند. شهادت نواده پاک رسول خدا (ص ) امام رضا (ع ) را به همه مسلمانان تسلیت می گوئیم و آرزو می کنیم که در پیروی از راه و منش ایشان پایدار و ثابت قدم باشیم.

نماهنگ مولا رضا به مناسبت شهادت امام رضا(ع)

 

امام رضا (ع) در سال 183 هجری قمری درحالیکه 35 سال سن داشت، بعد از شهادت پدرش امام کاظم (ع)، مسئولیت امامت و رهبری مسلمین را برعهده گرفت و تا سال 201 هجری قمری در مدینه بسر برد. در این سال، برپایه یک نیرنگ سیاسی، مأمون خلیفه عباسی، از امام رضا(ع) خواست که به مرو برود. بر اثر اجبار و اصرار مامون، سرانجام امام رضا (ع) از مدینه به مرو، مرکز حکومت عباسیان رفت. سفر امام به مرو، از فرازهای مهم زندگی ایشان بود، چراکه این سفر، عظمت معنوی و مقام والای علمی امام رضا (ع) را بیش از پیش آشکار کرد. به طوریکه مردم مرو و خراسان با شناخت ایشان، مشتاق شدند که امام را از نزدیک ملاقات کنند و در محفل درس و بحث و منظره علمی ایشان، طعم شیرین حقیقت را بچشند. امام  حدود دو سال در سرزمین مرو - در خراسان قدیم - اقامت گزید و پس از آن در سال 203 هجری قمری به دستور مأمون خلیفه عباسی مسموم شد و در آخرین روز از ماه صفر به شهادت رسید.

 

 امام علی بن موسی‌الرضا(ع) همانند پیامبرگرامی اسلام حضرت محمد(ص)و دیگر معصومان علیهم السلام، ملاک و معیار اخلاق شریف و آداب صحیح بندگی هستند و نهی آنان از برخی امور، زیربنای شناخت رذایل اخلاقی و پلیدی‌هاست. ایشان با استفاده از آیه های قرآن و قرار دادن قرآن در متن زندگی خود بذر توحید و توجه به خداوند را در جان خود و دیگران می افشاند و آنان را درمسیر صحیح بندگی و سعادت قرار می داد. امام با بیانی زیبا می‌فرمایند: «نقش انگشتری عیسی علیه السلام این دو جمله بود که آنها را از انجیل برگرفته بود: خوشا به حال بنده‌ای که موجب یاد خدا شود و وای به حال بنده‌ای که باعث فراموشی خدا گردد».

 

امام رضا (ع) در بیست سال از عمر 55 ساله خود، رهبری و امامت امت اسلام را عهده دار بود. و در آن عصر، که عصر شکوفایی علم و دانش بود، با راهنماییها و استدلالات علمی خود، بزرگان علمای ادیان مختلف و متکلمان را شگفت زده می کرد آنچنانکه همه از دانش و احاطه امام به کتابهای آسمانی شگفت ‏زده می‏ شدند. دانشمندان اسلامی معتقدند سخنان امام، به گونه‏ ای تبیین و تفصیل آیات قرآن درباره توحید، نبوّت، امامت، معاد، ایمان و کفر و بطور کلی، شرح و بسط معارف اعتقادی قرآن است. در واقع، اندرزها، آداب و اخلاق کریمانه امام رضا علیه‏السلام، حکایتگر آیه‏ های اخلاقی قرآن است و قرآن در «اندیشه»، «گفتار» و «کردار» امام علی بن موسی الرضا علیه‏السلام، تجسم و عینیت تمام یافته است. ابراهیم بن عباس در این باره می‏ گوید: سخن و پاسخ و بیان و شاهد آن حضرت علیه‏ السلام، همه برگرفته ‏هایی از قرآن مجید بود و هر سه روز، یک ختم قرآن می‏ کرد و می‏ فرمود: «اگر می‏ خواستم قرآن را زودتر از سه روز به پایان برم، این کار را می ‏کردم، اما من بر هیچ آیه ‏ای گذر نمی‏ کنم مگر آنکه درباره آن و اینکه در چه موردی نازل شده است، می‏ اندیشم».

 

یکی از یاران حضرت از ایشان پرسید: نظر شما درباره قرآن چیست؟ امام فرمود: «قرآن سخن خداست، از مرز او تجاوز نکنید و هدایت را جز در پرتو قرآن نجویید و در غیر این صورت گمراه خواهید شد.» امام با این سخن روشن می‏ سازد، هدایت و راه سعادت در تمسک به آموزه‏ ها و داده‏ های قرآن است و پیشی گرفتن بر آن و پس‏ماندن از آن، گمراهی است. امام قرآن را ریسمان محکم، دستاویز استوار و آیین برتر خدا در میان بندگان معرفی می کند که به سوی بهشت راهبری می‏ کند و از دوزخ رهایی می ‏بخشد. در اثر گذشت زمان، کهنه نشده و با تکرار بر زبانها از ارزش و اثربخشی آن کاسته نمی ‏شود؛ زیرا خداوند، آن را برای زمان خاصّی قرار نداده است، بلکه حجّت و برهان برای همه انسانها در سراسر زندگیشان است و نه از پیش رو و نه از پس، باطل به آن وارد نخواهد شد. فرودآمده ‏ای از سوی خداوند حکیم و ستوده است.

 

امام رضا (ع)  را عالِم آل محمد لقب داده اند. اباصلت نقل کرده است که امام کاظم (ع) به فرزندانش می فرمود: «برادرتان علی بن موسی ، دانای خاندان پیامبر است. نیازها و پرسش های دینی خود را از وی فرا گیرید و آنچه را به شما تعلیم داده، به خاطر بسپارید.» مأمون جلسات مناظره ای را برای امام رضا (ع) برگزار می کرد. او درصدد نبود که عظمت علمی و حقانیت خاندان پیامبر را به نمایش بگذارد. مأمون در این نشست ها از اندیشمندان مذاهب و فرقه های گوناگون دعوت می کرد و امام رضا (ع) را رو در روی آنان قرار می داد، تا به گمان خود در این رقابتهای علمی، آن حضرت را در تنگنا قرار دهد .برخلاف آنچه مأمون می‌پنداشت، مناظره‌های علمی امام با دانشوران ادیان مختلف، به او سودی نبخشید، بلکه مشکلاتی را برای مأمون و دستگاه‌ خلافت ایجاد کرد. ازهمین‌رو، مأمون با پی‌بردن به این خطر که حضور هوشمندانه و عالمانه امام در مناظرات، آن حضرت را محور توجه همه دانشمندان و مردم قرار داده و از دیگر سو اعتبار ویژه‌ای برای امام و زمینه‌ای برای آشکار شدن امامت ایشان فراهم آورده است، کوشید امام را مهار کند؛ روابط آن حضرت را با اندیشوران و هواداران محدودتر سازد و از انتشار مناظره‌ها جلوگیری کند. بر همین اساس، به محمد بن عمرو طوسی مأموریت داد تا مردم را از مجالس علمی و مباحث و دروس کلامی امام رضا علیه السلام دور سازد.

 

حضرت علی بن موسی الرضا در توجه به مسائل معنوی و پرداختن به امور عبادی، همت می ورزید. ایشان عابدترین و پارساترین انسانِ زمان خود بود که با برخورداری از عناصر کمال و صفات کریمه، انسانیت واقعی را معنا می‏بخشید. «رجاء بن ابی‌ضحاک» می‏ گوید: «به خدا قسم هرگز کسی را با تقواتر و به ذکر خدا گویاتر و از ترس خدا بیمناک‏تر از امام رضا علیه السلام ندیدم». پیوسته به امور مسلمانان می پرداخت و در رفع مشکلات و نیازهای مردم، بسیار کوشا بود. به عیادت بیماران می شتافت و با فروتنی از میهمانان پذیرائی می کرد. معارف و علوم سرشار امام رضا (ع) ،‌ موجب می شد که بزرگان و اندیشمندان جهان اسلام به نزد ایشان بیایند. امام در مدت امامت خود ، دانشوران زیادی را تربیت کرد و آثار مهمی درزمینه تفسیر قرآن، حدیث، اخلاق، احکام و طب اسلامی از خود به یادگار گذاشت . امام رضا (ع) آموزه های راهگشای اسلام را برای مردم تبیین می نمود .ایشان در مدینه و در حوزه درسی خود شاگردان بسیاری را جمع کرده، به تربیت آنها مشغول بود؛ شاگردانی که به گرد شمع وجود آن بزرگوار اجتماع می‏کردند و از علوم آن حضرت بهره‏ مند می‏ شدند. یکی از شاگردان آن‏ حضرت «زکریّا بن آدم» است که نمایندگی امام علیه السلام را در قم عهده‏ دار بود. امام رضا علیه السلام در نامه ‏ای به او می ‏نویسد: خداوند به سبب وجود تو بلا را از شهر قم دور می ‏سازد، چنان‏که بلا را به علت وجود امام کاظم علیه السلام از مردم بغداد برطرف می‏ گرداند». از دیگر شاگردان برجسته آن حضرت می ‏توان از «یونس بن عبدالرحمن»، «صفوان بن یحیی»، «حسن بن محبوب» و «علی بن میثم» نام برد.

سالروز شهادت امام رضا(ع) تسلیت باد.

بار دیگر شهادت امام رضا (ع ) را به همه مسلمانان تسلیت می گوییم .

 

 

کلیدواژه