چگونه عملیات «وعده صادق۱» ایران، روزگار اسرائیل را سیاه‌تر کرد؟

پارس‌تودی- عملیات وعده صادق ۱ جمهوری اسلامی ایران علیه اسرائیل روند کاهش تولید ناخالص داخلی، سقوط بازارهای مالی و سطح زندگی ساکنان این رژیم را شتاب بخشیده است.

عملیات «وعده صادق۱» ضد رژیم صهیونیستی که در بامداد ۲۶ فروردین ۱۴۰۳ (۱۴ آوریل ۲۰۲۴) به تلافی حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق اجرا شد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همچنین ۱ اکتبر ۲۰۲۴ عملیات دیگری با نام وعدهٔ صادق ۲ علیه رژیم صهیونیستی انجام داد. عملیات وعده صادق ۲ عملیاتی بود که ایران در پاسخ به جنایات رژیم صهیونیستی در قبال مردم غزه و ترور سرداران مقاومت انجام داد. به گزارش پارس‌تودی به نقل از فارس، عملیات وعده صادق ۱علاوه بر نشان دادن قدرت جمهوری اسلامی ایران، ضربات سنگینی نیز بر بنیان‌های اقتصادی رژیم صهیونیستی وارد کرد.

شوک اعتباری و چشم‌انداز تیره اقتصادی

یکی از نخستین تبعات عملیات وعده صادق، کاهش رتبه اعتباری اسرائیل توسط آژانس «استاندارد اند پورز» (S&P) بود. این آژانس هشدار داد، اسرائیل با کاهش بیشتر رتبه اعتباری مواجه شده که تبعات آن کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در اسرائیل است. از زمان آغاز جنگ غزه هفتم اکتبر سال 2023 ، رتبه اعتباری اسرائیل توسط مؤسسات مودیز و S&P مجموعاً پنج بار کاهش یافته است. این تغییرات نشان‌دهنده تأثیرات منفی جنگ بر اقتصاد اسرائیل است.

فلج‌ شدن حمل‌ونقل هوایی و فرار خطوط هواپیمایی

در پی عملیات وعده صادق، ده‌ها شرکت هواپیمایی خارجی پروازهای خود به سرزمین‌های اشغال شده فلسطین (اسرائیل) را به حالت تعلیق درآوردند. اگرچه برخی شرکت‌ها پس از مدتی فعالیت خود را از سر گرفتند، اما حمله دوم ایران در مهرماه ۱۴۰۳ (وعده صادق ۲) ضربه نهایی را وارد کرد و حتی شرکت امریکن ایرلاینز اعلام کرد که تا سپتامبر ۲۰۲۵ هیچ پروازی به اسرائیل نخواهد داشت. این وضعیت، گردشگری، تجارت و ارتباطات بین‌المللی رژیم صهیونیستی را به‌شدت مختل کرد.

سقوط صادرات و بحران اشتغال

عملیات وعده صادق ۱ با اصابت به پایگاه‌های حساس نظامی و برهم‌زدن امنیت روانی داخلی، موجب تشدید بحران در حوزه فناوری و صادرات شد. گزارش اداره آمار اسرائیل نشان می‌دهد که رشد تولید ناخالص داخلی در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۴ تنها ۰/۳ درصد بوده و نسبت به سه‌ماهه قبل آن کاهش داشته است. صادرات کالا و خدمات به‌ویژه در بخش‌های انرژی و فناوری پیشرفته به‌شدت افت کرده است. این در حالی است که احضار بیش از ۳۰۰ هزار نیروی ذخیره ارتش برای جنگ، موجب اختلال جدی در بازار کار و کاهش بهره‌وری شرکت‌ها شده است. کاهش رشد اقتصادی و هشدار بانک مرکزی اسرائیل در پی حمله ایران، پیش‌بینی رشد اقتصادی سال ۲۰۲۴ را از ۱/۵ درصد به ۰/۵ درصد کاهش داد و نرخ بهره را برای ششمین بار متوالی بدون تغییر حفظ کرد. اقتصاد اسرائیل هنوز در وضعیت رکود قرار دارد.

جهش کسری بودجه و افزایش هزینه‌های جنگ

به گزارش وزارت دارایی اسرائیل، کسری بودجه در نیمه دوم ۲۰۲۴ به ۸/۸ میلیارد شکل (حدود ۲/۳۴ میلیارد دلار) رسید. این عدد به معنای کسری ۸/۵ درصدی نسبت به تولید ناخالص داخلی است؛ رقمی که از هدف ۶/۶ درصدی بودجه سالانه بسیار فراتر رفته است. بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل هم به دنبال عملیات «وعده صادق یک» ناچار شد اعتراف کند که جنگ کنونی «گران‌ترین جنگ تاریخ اسرائیل» بوده و هزینه آن تاکنون به ۲۵۰ میلیارد شکل (معادل حدود ۶۸ میلیارد دلار) رسیده است.

فرار سرمایه

رسانه اقتصادی «کالکالیست» گزارش داد که تنها پس از حمله ماه آوریل ایران به اسرائیل، بیش از ۴۰ میلیارد دلار سرمایه از اسرائیل خارج شده است. همچنین روزنامه «گلوبز» گزارش داده که افزایش اجاره‌بها به‌ویژه در خانه‌های دارای پناهگاه ایمن به دنبال حمله آوریل ایران به اسرائیل به معضل بزرگی برای صهیونیست‌ها تبدیل شده است.

جنگی فراتر از میدان نبرد

عملیات وعده صادق ۱ از سوی ایران نه تنها به‌ لحاظ نظامی، بلکه از منظر اقتصادی نیز یک نقطه عطف مهم در روند افول اقتصادی اسرائیل به‌شمار می‌آید. از سقوط رتبه اعتباری، فرار سرمایه و خطوط هواپیمایی گرفته تا تشدید کسری بودجه و افزایش نارضایتی داخلی، همگی نشان می‌دهند که اثرات این حمله بسیار فراتر از چند پایگاه نظامی و رادار بوده است. 

ارزیابی‌های اولیه نشان داد که این حمله هزینه‌های زیادی را در زمینه تعمیرات و بازسازی زیرساخت‌ها به اسرائیل تحمیل کرده است. این عملیات همچنین موجب کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران به ثبات اقتصادی اسرائیل شد، که به نوبه خود بر بازارهای مالی و بورس تأثیر منفی گذاشت. به طور کلی، خسارت مالی اسرائیل از این حمله در حدود میلیاردها دلار برآورد شده است.

Am